Maqsudov ilhomjon, joraev jomurod yangiboevich, amirov shavkat qo ziboevich

Qo‘zilatishni o‘tkazish. Bo„g„oz suruvlar tug„ishga yaqin qolganda sovliqlar 
qo„raga yaqin joyda boqiladi. Bo„g„oz sovliq yaylovda tug„ib qolsa, u zudlik bilan 
qo„yxonaga keltiriladi. 
Emizikli  sovliq  uchun  qishki  qo„zilatishda  o„rtacha  1,8-2,5  m²,  bahorda 
qo„zilatganda  esa  1-1,4  m²  qo„yxona  maydoni  ajratiladi.  Qishki  qo„zilatishda 
binolar holatiga alohida e‟tibor beriladi, yoki 400-600 m² issiq xonalar yoki 80-100 
bosh sovliqni qo„zisi bilan saqlash imkoni bo„lishi kerak. 
Issiq xona qo„yxona bilan bir binoda bo„lgani maqsadga muvofiq hisoblanadi. 
Issiq  xonalarda  harorat  12-15  ºS  bo„lishi  kerak,  buning  uchun  namlik  yuqori 
bo„lmasligi, namlik isitish yo„li bilan pasaytiriladi. 
Ba‟zi  sovliqlar,  ayniqsa  birinchi  tuqqan  sovliqlarda  onalik  mehri  yaxshi 
shakllanmagan  bo„ladi,  ularni  har  kuni  2-3  martadan  ona-bola  qilib  turish  kerak 
bo„ladi.  Birinchi  marta  tuklilarga  iloji  boricha  qari  xurkmaydigan,  yuvvosh 
sovliqlarni qo„shib qo„yish foydali bo„ladi. 
Tug„ishga  yaqinlashgan  sovliqlarning  tashqi  jinsiy  a‟zolari  shishib,  qorni 
osilib, yelini kattalashib shishadi. Tug„ish oldidan sovliq bezovtalanadi, to„shamani 
titadi, pana joyni izlab tez-tez yotadi. Sovliq o„rtacha semizlikda, sog„lom bo„lsa u 
oson tug„adi. Tug„ish 30-40 minut davom etadi, birinchi marta tuqqan sovliqlarda u 
50  minut  davom  etadi.  Qo„zining  chiqishi  uchun  4-8  minut  kifoya.  Tug„ishning 
asossiz cho„zilishi uning risoladagidek o„tmayotganidan dalolat beradi. 

---

 
200 
Agar  sovliq  bir  qo„zini  tug„ib  bo„lgandan  keyin  ham  bezovtalanishni  davom 
ettirsa u yana tug„ish, ya‟ni egiz tug„ish belgisi hisoblanadi, ikkinchi qo„zini tug„ish 
birinchi qo„zidan keyin 10-15 minut keyin ro„y beradi. 
Tug„ish  paytida  kindik  uzi  uziladi,  u  uzilmasa  tanadan  8-10  sm  masofa 
qoldirib  qirqib,  dizenfeksiya  qilinadi.  Qo„zini  tozalab  onasiga,  yalash  uchun 
imkoniyat  berish  kerak.  Yalash  natijasida  sovliq  iste‟mol  qilgan  shilliq  suyuqlik 
yuldoshni  ajralishga  ijobiy  ta‟sir  etadi.  Yalash  natijasida  qo„zida  qon  aylanish 
tiklanadi, qo„ziga o„rganadi va tezda emishga qo„yadi. 
1-1,5  soatdan  keyin  jinsiy  a‟zolardan  yo„ldosh  ajralib  chiqadi.  5-6  soatda 
ajralmasa veterinariya yordami ko„rsatish kerak. 
Dumbali qo„ychilikda sovliqqa qoniqqancha 2-3 soatda 1-1,5 litrdan suv berib 
turiladi,  undan  keyin  kuniga  2  marta  sug„orish  kifoya.  Sog„lom  qo„zi  15-20 
minutdan  keyin  turib  onasi  yelinini  izlab  ema  boshlaydi.  Barcha  qo„zilar 
tamg„alanib, buxgalteriyaga daromad qilinishi kerak.