Ma'naviyatning ilmiy metodologiyasi

5. Mafkuraviy omillar. Ma’naviyatga kuchli ta’sir ko’rsatuvchi omillardan yana bir guruhi – bu rang-barang mafkuraviy omillardir. Ular orasida birinchi galda falsafa, ilm-fan, adabiyot va san’at hamda din alohida ajratib ko’rsatilishi lozim. Mafkuraviy omillar insonning ongi, tafakkuri, e’tiqodi, bilimlari, g’oyalari, ideallari bilan bog’liq omillardir. Ular falsafa, din, ilm-fan, adabiyot va san’at vositalarida ifodalanadi, ma’naviyatning g’oyaviy mazmunini tashkil qiladi. Ijtimoiy ong shakllariga muvofiq, ma’naviyatning mazmunini falsafiy, diniy, ilmiy, badiiy, axloqiy, siyosiy, huquqiy g’oyalardan, baholardan, me’yorlardan, qarashlardan, nazariya va ta’limotlardan, ideallardan tashkil topgan. Binobarin, ilm-fan, adabiyot va san’at, siyosiy va huquqiy ong, falsafiy va diniy g’oyalar, qarashlar, nazariyalar, ta’limotlar, ideallar qanchalik to’g’ri va samarali rivojlansa, ma’naviyat shunchalik yuksaladi, ilg’or, insonparvar va taraqqiyparvar bo’ladi. Va, aksincha. G’oyaviy adashishlar jamiyat ma’naviyatini, umuman ijtimoiy hayotni izdan chiqarishi hech gap emas.

2. Prezident Islom Karimov o‘zbek xalqi ma'naviyatining zamini to‘g‘risida.

Ushbu savolning javobi Prezident Islom Karimovning “Yuksak ma'naviyat – yengilmas kuch” asaridagi “Ma'naviyatni shakllantiradigan asosiy mezonlar” qismi (29-64 betlar)da bayon etilgan.