Ман туридаги автомобиллар таъминлаш тизимини водород ёқилғисини қўллаш мақсадида такомиллаштириш

Маълумки, планетамизда нефть зоҳирлари чегараланганлиги сабабли келажакда бизни нефть ва унинг маҳсулотларга бўлган катта дефицит кутуб турмоқда ва шу сабабли хозирги куннинг ўзида нефть баҳоси жуда юқори. Бу маълумотлар нефть ўрнига альтернатив ёқилғиларни топиш ва шу асосда ҳалқ хўжалиги учун альтернатив двигателлар ишлаб чиқишни тақоза этади. Бу йўналишда водород ёқилғиси билан ишлатиладиган ИЁД ўзининг жуда муносиб ўрнига эга. Кўп йиллик маълумотларни таҳлил қилиш натижасида шу нарса маълум бўлдики водород ёқилғи сифатида жуда кўп йиллардан бери ишлатилиб келинмоқда ва унинг баҳоси 2-5 кг/долл дан кўп эмас, шу сабабли яқин келажакда унинг ҳалқ хўжалигида жуда кенг даражада қўлланиш имконияти мавжуд.

3-расм. Шодмонов Лазизжон томонидан ишлаб чиқилган водородли двигатель схемаси: 1-цилиндр қапқоғи, 2-поршень, 3-копқоқ усти, 4-камера, 5-поршень ичи, 6-ҳаво киритиш клапани, 7-чиқариш клапани, 8-предкамера, 9-ҳаво бериш клапани, 10-ёндириш свечаси.

Водород ёқилғисида ишлайдиган ички ёниш двигатели пропанда ишлайдиган ИЁД каби ишлайди. Шу сабабли пропандан водородга ўтиш жуда осон ва қулай. маълумотларига кўра хозирги кунда тахминан 25 % заҳарли газлар турли хил турдаги машиналар, жумладан транспорт воситалари ҳисобига юз беради.

Водород ёқилғисида ишлайдиган ички ёниш двигатели пропанда ишлайдиган ИЁД каби ишлайди. Шу сабабли пропандан водородга ўтиш жуда осон ва қулай. маълумотларига кўра хозирги кунда тахминан 25 % заҳарли газлар турли хил турдаги машиналар, жумладан транспорт воситалари ҳисобига юз беради.

Ҳалқаро энергетика агентлигининг берган маълумотларига кўра 2050 йилда бу рақам икки марта ошиши кўзда тутилган. Шу сабабли қишлоқ ва сув хўжалиги ҳамда транспортда водородли двигателларни қўллаш жуда катта амалий аҳамиятга эга бўлади. 3-расмда инженер Бобуржон Баротов томонидан ишлаб чиқилган двигателнинг схемасини келтирилган. ИЁД поршени п.ў

.н. дан юқори томонга ҳаракат қилганда унинг ёндириш камерасига водород берилади ва ёндирилади (дастлаб кириш тактида 6 ҳаво киритиш клапани орқали ҳаво сўриб олади). Шу вақтнинг ўзида чиқариш клапаналри очилади. Атмосфера босимининг фарқи ҳисобига ёнган газлар чиқариш коллектори орқали чиқарилиб юборилади.

Хулоса

Хулоса

1.Яқин келажакда водород ёқилғисини машиналар ИЁД да водород ёқилғисини кенг қўламда қўллаш имконияти яратилади.

2.Машиналарда водород ёқилғисини қўллаш ёқилғи-мойлаш материалларига сарфланадиган харажатларни кўп марта камайтириш ва атроф-муҳитни яхшилаш имкониятини беради.

3.Водород ёқилғисини қўллаш натижасида ИЁД атроф муҳитга чиқариб юбориладиган захарли газлар миқдори 10 мартагача камаяди.

E`tiboringiz uchun rahmat !