Маѕмуджон нажимов

ва муваққат (вақтинчалик) га  бўлинади.
Доимий 
функциялар 
давлат 
мавжудлигининг 
ва 
ривожланишининг барча босқичларига хос бўлган функциялар (масалан 
иқтисодий функция) киритилса, муваққат функцияларга эса давлат ўз 
олдига қўйган муайян мақсад ва вазифаларни амалга ошириши билан ўз 
ахамиятини йўқотадиган функциялар киритилади.
Ижтимоий аҳамиятига кўра давлат функциялари асосий ва 
асосий бўлмаган функцияларга бўлинади.
Давлат функцияларини бундай таснифлашни яъни асосий ва асосий 
бўлмаган функцияларга бўлишни кўпчилик олимлар танқидий нуқти-
назардан 
баҳолайдилар. 
Жумладан, 
В.М.Сырых 
ҳам 
давлат 
функцияларини асосий ва асосий бўлмаган функцияларга бўлиб 
таснифлашни танқидий жиҳатдан баҳолаш кераклигини эътироф этади. 
Унинг фикрича, бундай ѐндашув натижасида асосий бўлмаган 
функциялар "давлат функцияси" тушунчасининг зарур белгисидан 
маҳрум бўлади, чунки бу тушунча дейди у, ҳар қандай фаолият турини 
эмас, балки фақат асосий фаолият турини қамраб олади. Шунинг учун ѐ 
давлат функцияси тушунчасини алмаштириш, ѐ таклиф қилинган 
таснифлашни номувофиқ деб тан олиш керак бўлади
1
деган хулосага 
келади. 
Шуни қайд этиб ўтиш лозимки, давлатнинг асосий ва асосий 
бўлмаган функцияси ўзаро бир бирлари билан боғлиқ бўлиб, давлатнинг 
асосий бўлмаган функцияси давлатнинг асосий функциясини амалга 
оширишга ѐрдам беради. 
Давлатнинг барча органлари томонидан ўзаро ҳамкорликда 
бажариладиган функциялар асосий функциялар дейилса, айрим давлат 
1
Қаранг:В.М.Сырых. Теория государства и права. Былина,1998. С.25-26. 
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

22 
органларигагина хос бўлган функциялар эса асосий бўлмаган 
функциялар ҳисобланади.
Давлат функцияларини амалга оширишнинг ҳуқуқий шакллари 
бўйича қуйидагиларга бўлиш мумкин: 

ҳуқуқ ижодкорлиги 

ижро этиш 

ҳуқуқни муҳофаза қилиш