Mamlakatimizda ijtimoiy-iqtisodiy islohotlarni samarali amalga oshirish

Imtiyozli aksiya 
𝑤
𝑝𝑠
𝑘
𝑝𝑠
𝑤
𝑝𝑠
𝑥 𝑘
𝑝𝑠
Oddiy aksiya 
Oddiy aksiya 
𝑤
𝑛𝑐𝑠
𝑘
𝑛𝑐𝑠
𝑤
𝑛𝑐𝑠
𝑥 𝑘
𝑛𝑐𝑠
Yig‘indi = 
100% 
Yig‘indi = 
𝑘
𝑤𝑎𝑐𝑐

---

186 
hisoblanadi. Masalan, 5 million dollargacha bo‘lgan yangi kapitalni ta’minlash va 
umumiyning 60% ni shakllantirish uchun firma saqlangan daromaddan 
foydalanishi mumkin. Ammo har bir 5 million dollardan yuqori dollar uchun Ash 
kompaniyasi yangi aksiya emissiya qilishi kerak bo‘lib, u moliyalashtirishning 
yuqoriroq bahosini talab etadi, chunki ko‘proq aksiyani sotish uchun firma 
tranzaksion xarajatlarni amalga oshiradi.
Formula o‘rtacha tortilgan kapital bahosini, 
𝑘
𝑤𝑎𝑐𝑐
hisoblashda ishlatiladi va 1-
jadvalda ko‘rsatib o‘tilgan, shunga qaramay formulani quyida ham keltirib 
o‘tamiz: 
𝑘
𝑤𝑎𝑐𝑐
= 
𝑤
𝑑
x 
𝑘
𝑑
(1-
𝑇
𝑐
) + 
(𝑤
𝑝𝑠
𝑥 𝑘
𝑝𝑠
) + (𝑤
𝑐𝑠
𝑥 𝑘
𝑐𝑠
)
 
E’tiborga olish zarurki, 
𝑘
𝑤𝑎𝑐𝑐
qarzning soliqdan so‘nggi, imtiyozli aksiyaning va 
oddiy aksiyaning o‘rtachasi bo‘lib, ular kompaniya kapitali tarkibidagi qiyosiy 
ahamiyatiga qarab hisoblangan. Shakllantirilgan moliyalashtirish manbasida 5 
million dollardan yuqori qismini biz yangi emissiya qilingan oddiy aksiyaning 
bahosi 
𝑘
𝑛𝑐𝑠
bilan almashtiramiz. 
2-qadam: raqamlarni ishga solish 
19.3-jadvalning A paneli Ash kompaniyasining 5 million dollargacha bo‘lgan 
o‘rtacha tortilgan kapital bahosini hisoblashda ishlatilib, u 12.7% ga teng bo‘lgan. 
5 million dollardan yuqori bo‘lgan kapitalni shakllantirish uchun firma yangi 
aksiyalarni emissiya qilishi zarur va kapital bahosi 18% ga teng bo‘ladi (16% 
gacha bo‘lgan qismi ichki shakllantirilgan oddiy ulushli kapital yoki saqlangan 
daromad hisoblanadi). So‘nggi natija firmaning har bir 5 million dollardan oshgan 
dollar uchun kapital bahosi 13.9% ga teng. 
19.2-jadval