Ma’lumotlarni uzatish tizimlarida ko‘plab turli XIL texnologiyalar

UMTS (Universal Mobile Telecommunications System)
Mobil Telekommunikatsiyalar Universal Tizimi bo‘lib, u Yevropada 
3G texnologiyalarni joriy etish uchun Telekommunikatsiyalar 
Standartlari Yevropa Instituti (ETSI) ishlab chiqadigan standartlardan 
biri hisoblanadi. Bugungi kunda mobil aloqaning rivojlanishini 
aniqlaydigan asosiy omil ovozli telefoniya hisoblanadi. GPRS va 
EDGE texnologiyalarning paydo bo‘lishi, keyin esa UMTSga o‘tish 
ovozli aloqadan tashqari, ko‘plab qo‘shimcha imkoniyatlarga yo‘l 
ochadi. UMTS bu ma’lumotlarni yuqori tezlikli uzatish, Mobil 
Internet, Internet, intranet va multimedia asosidagi turli ilovalar 
hisoblanadi. UMTS uchun asosiy texnologiya Kod bo‘yicha Ajratishli 
Keng plosali Ko‘p stansiyali Ulanish (WCDMA) hisoblanadi. Bu 
Telekommunikatsiyalar Standartlari Yevropa Instituti (ETSI) 1998 
yilning sentyabrida tanlagan revolyusion radioulanish texnologiyasi 
barcha 3G multimediali xizmatlarini ta’minlaydi.
WCDMA/UMTS tizimlari takomillashgan GSM asosiy tarmog‘i 
va WCDMA texnologiyasi bo‘yicha radiointerfeysni o‘z ichiga oladi.
Mobil abonent uchun radiokanaldagi uzatish tezligi 2 Mbit/sgacha 
etadi. WCDMA 2 GGs chastotalar diapazonida ishlaydigan tizimlarda 
foydalanish 
uchun 
mo‘ljallangan bo‘lib, bu diapazon bu 
texnologiyaning barcha afzalliklarini to‘liq darajadan ishlatilishiga 
imkon beradi. Masalan, 5 MGs kenglikdagi WCDMA bitta 
tashuvchisi 8 kbit/sdan 2 Mbit/sgacha ma’lumotlarni uzatilishi 
tezligini talab qiladigan aralash xizmatlarni taqdim etilishini 
ta’minlaydi. WCDMA bilan moslashuvchan mobil terminallar esa 

---

95 
ITU tavsiyalariga muvofiq birdaniga bir necha xizmatlar bilan ishlay 
oladi. 
HSAT 
(1G), (2G, 2.5G) va (3G) avlodlari taqdim etadigan 
xizmatlar imkoniyatlarini taqqoslash 
2.2-jadvalda keltirilgan. 
2.2- jadval
HSAT