Ma’lumotlar tuzilmasi va algoritmlar fanining maqsad va vazifasini izohlab bering

N ta tugundan iborat grafning vazn matritsasi – bu N ga N o’lchamli matritsa bo’lib, (i,j) indeksli har bir elementi i tugundan j tugungacha bo’lgan yoylarning “vazni”ga teng bo’lgan matritsa hisoblanadi.

75. Graflarda “zanjir” va “yo’l” tushunchalari, eng qisqa yo’lni topish algoritmlari.

• 
  Ikkita i va j (qo’shni bo’lmagan) tugunlarni tutashtiruvchi yoylar ketma-ketligi zanjir deb ataladi.
  
• 
  Yo’naltirilgan graflarda bunday ketma-ketlik “yo’l” deyiladi.
  

76. Graf tuzilmasida qisqa yo’larni aniqlash uchun Floy-Uorshel algoritmi va uning qo’llanilishiga doir misol keltiring.

77. Graf tuzilmasida qisqa yo’lni aniqlash uchun Deykstr algoritmi va uning qo’llanilishiga doir misol keltiring.

78. Dasturiy ta’minot tushunchasi, DTni testlash va tekshirishni tushuntirib bering.

• 
  Testlash – bu dasturiy maxsulotning ishlash jarayonida ishlamaydigan qismini topishdir. Testlash dasturiy maxsulotning xatoliklarini tuzatishdagi asosiy usul xisoblanadi. Dasturni qayti tayyorlash dasturiy maxsulotning yetishmovchiligini toʼldirish jarayonidir. Аgar dastur anchagina testlar toʼplamidan keyin xam toʼgʼri natijalar chiqarib bersa, bu dasturda xato yoʼq degan asos boʼlishi kerak emas. Bu paytda dasturni toʼgʼrilik darajasida gapirish mumkin.
  
• 
  Test – bu oldindan xisoblangan oraliq va oxirgi natijalari maʼlum boʼlgan dasturning toʼgʼriligini nazorat qiluvchi vositadir. Testni shunday tanlab olish kerakki, dasturchi natijani testni ishlatishdan oldin xisoblab bilsin.
  

79. DTni testlash, validatsiya,verifikasiya tushunchalar va ularni farqi.

• 
  Verifikatsiya va validatsiya - bu dasturiy ta'minot sifatini boshqarish va undagi xatolarni aniqlashga qaratilgan faoliyatdir. Umumiy maqsadga ega bo'lgan holda, ular manbani boshqarish qoidalari, qoidalar va cheklovlar bo'yicha farqlanadi, ularni buzish xato deb hisoblanadi.
  
• 
  Verifikatsiya dasturiy ta'minotni ishlab chiqish va texnik xizmat ko'rsatish jarayonida yaratilgan ba'zi artefaktlar, ilgari yaratilgan yoki manba ma'lumotlari sifatida ishlatilgan boshqalar bilan, shuningdek, ushbu artefaktlar va ularni ishlab chiqarish jarayonlarining qoidalar va standartlarga muvofiqligini tekshiradi. Xususan, tekshirish standartlar, dasturiy ta'minotga talablar tavsifi (texnik shartlar), dizayn qarorlari, manba kodi, foydalanuvchi hujjatlari va dasturiy ta'minotning o'zi o'rtasidagi muvofiqlikni tekshiradi.
  
• 
  Validatsiya dasturiy ta'minotni ishlab chiqish va texnik xizmat ko'rsatish jarayonida yaratilgan yoki foydalanilgan har qanday artefaktlarning ushbu dasturiy ta'minot foydalanuvchilari va mijozlari ehtiyojlari va talablariga, ushbu sohadagi qonunlarni va dasturiy ta'minotdan foydalanish kontekstidagi cheklovlarni hisobga olgan holda muvofiqligini tekshiradi. Ushbu ehtiyojlar va talablar aksariyat hollarda hujjatlashtirilmaydi - agar ular o'rnatilsa, ular talablarning tavsifiga, dasturiy ta'minotni ishlab chiqish jarayonining artefaktlaridan biriga aylanadi.
  
• 
  Shuning uchun vladatsiya verifikatsiyaga qaraganda kamroq rasmiylashtirilgan faoliyatdir. Bu har doim mijozlar vakillari, foydalanuvchilar, biznes-tahlilchilar yoki ushbu sohadagi mutaxassislar - fikri foydalanuvchilar, mijozlar va boshqa manfaatdor tomonlarning haqiqiy ehtiyojlari va talablarini etarli darajada ifoda eta oladigan mutaxassislar ishtirokida o'tkaziladi. Uni amalga oshirish usullari ko'pincha ishtirokchilarning bilimlari va haqiqiy ehtiyojlarini aniqlashning o'ziga xos usullaridan foydalanadilar.
  

80. DTni modulli testlash; oq quti, qora quti va kulrang quti tushunchalari.

81. Ma’lumotlarlar modeli va ularning qo’llanilishi. UML modellashtirish tili.