Ma’lumotlar tahlili yo‘nalishi bo‘yicha o‘qituvchilar uchun qo‘llanma

6. Videolavha: Agar bitta son xohlasak nima bo`ladi?

7. Videolavha: standart cheklanish va dispersiyaga kirish.

8. Videolavha: standart cheklanishni hisoblash.

9. Test: Tarqalish o`lchovlari (Hisoblash va o`lchov birliklari)

Izoh: Chetlanish o’lchov birligi, ma’lumotlar o’lchov birligining kvadratiga teng bo’ladi.



Izoh: Ta’rif bo’yicha hisoblaymiz.



Izoh: Ta’rif bo’yicha hisoblaymiz.

10. Matn: Standart cheklanish va dispersiyaga kirish.

11. Videolavha: Standart cheklanish nima uchun kerak?

12. Videolavha: Muhim yakuniy nuqtalar.

13. Test Yuqori daraja: Standart cheklanish va dispersiya.

Ushbu test savoliga javob berishda Standart chetlanish va dispersiya qoidalarini esga olamiz. d1 ning standart chetlanishi 5 ga teng, d2 uchun dispersiya 36 ga teng. Bunda d2 uchun dispersiya d1 uchun dispersiyadan katta bo’ladi, d2 uchun standart chetlanish d1 uchun standart chetlanishdan kattaroq bo’ladi.

Agar ma’lumotlar to’plami uchun standart chetlanish 0 ga teng bo’lsa, ularning farqlari 0 ga tengligi uchun barcha ma’lumotlar bir xil bo’ladi.

Ushbu test savolidagi javoblarni o’qib ko’ramiz. Dispersiyasi bir xil bo’lgan ma’lumotlar to’plamining standart chetlanishlari ham bir xil bo’ladi.

Keyingi javobdagi tasdiq noto’g’ri, chunki o’rtacha qiymati bir xil bo’lgan investitsiya doim ham bir xil bo’lmaydi, ya’ni tanlashning farqi bor.

Uchinchi javobda ham standart chetlanishi bir xil bo’lgan miqdorlarning maksimal qiymati bir xil bo’lish tasdig’i yozilgan, bu esa noto’g’ri.

14. 
    Test: Standart cheklanish va dispersiyani amaliyotda qo`llash.
    

Bizga ma’lumotlar berildi. Ularga asosan so’ralgan qiymatlarni ko’rsatamiz. Bizda 6 ta maydonlik ma’lumotlar bazasida 2 ta yozuv mavjud.

Ushbu savolda birinchi yozuvdagi ma’lumotlar asosida uning o’rtacha qiymati so’ralmoqda. Hamma qiymat shundaylikcha 5% dan iborat, uning o’rtachasi ham 5% ga teng bo’ladi.

O’rtacha qiymatni ikkinchi yozuv uchun hisoblaymiz. Bunda 2-qatordagi barcha qiymatlarni qo’shib, yig’indisini ularning umumiy soniga, aniqrog’i 6 ga bo’lamiz. (12-2+10+0+7+3)/6 = 5 bo’ladi.

Uchinchi test savoliga javob topishda berilgan tasdiqlarni o’qib, o’rgangalarimiz asosida to’g’rilarini belgilaymiz.

Berilgan ma’lumotlarni tahlil qilsak, birinchi qatordagi investitsiya qiymatlari 6 yilda ham 5% bo’lgan. Ikkinchi qatordagi qiymatlarga e’tibor bersak, turli xil daromad keltirgan qiymatlarni ko’rishimiz mumkin, ularning orasida 7% ham bor. Demak ikkala investitsiyadan 2-sida daromadi 7% ehtimoli yuqoriroq.