Маълумотлар омбори ва уни бошкариш тизими хакида умумий тушунчалар

Operator	Ma`nosi
Amal
ALTER DATABASE	MB ni o`zgartirish	Butun MB ga tegishli bo`lgan ob`ektlar va cheklanishlar to`plamini o`zgartirish
ALTER DBAREA	MB saqlash sohasin o`zgartirish	Avval yaratilgan saqlash sohasini o`zgartirish
ALTER PASSWORD	Parolni o`zgartirish	Butun MB parolini o`zgartirish
CREATE DATABASE	MB yaratish	Barcha parametrlarini ko`rsatgan holda yangi MB ni yaratish
CREATE DBAREA	Saqlash sohasini yaratish	Yangi saqlash sohasini yaratish va unda ma`lumotlar joylashtirishga ruxsat etishi
DROP DATABASE	MB ni o`chirish	Mavjud MB ni o`chirish (bunday amal bajarish vakolatiga ega bo`lgan foydalanuvchilar uchun)
DROP DBAREA	MB saqlash sohasini o`chirish	Mavjud saqlash sohasini o`chirish (agar unda joriy vaqtda faol ma`lumotlar joylashmagan bo`lsa)
GRANT	Vakolat berish	MB ba`zi ob`ektlari ustida bir qator amallarni bajarish huquqini berish
REVOKE	Huquqdan mahrum qilish	Biror ob`ektga yoki ob`ekt ustida bajariladigan ba`zi amallarni bajarish huquqidan mahrum qilish

3 jadval. Tranzaktsiyalarni boshqarish operatorlari

Operator	Ma`nosi	Amal
COMMIT	Tranzaktsiyani tugatish	Tranzaktsiyani tashkil qiluvchi, ma`lumotlarni qayta ishlovchi murakkab va o`zaro bog`langan amallarni tugatish
ROLLBACK	Tranzaktsiyani bekor qilish	Tranzaktsiya bajarilishi natijasida yuz bergan o`zgarishlarni bekor qilish
SAVEPOINT	Tarnzaktsiya bajarilishida oraliq nuqta saqlash	MB ni oraliq holatini saqlash. Bu keyinchalik shu holatga qaytish uchun zarur bo`ladi.

10.3. Ma`lumotlar bilan ishlash (manipulyatsiya)
4 jadval. Ma`lumotlarni manipulyatsiyalash operatorlari DMP (Data Manipulation Language)

Operator	Ma`nosi	Amal
DELETE	Satrni o`chirish	Fil’tr shartini qanoatlantiruvchi muvofiq bir yoki bir necha satrni o`chiradi.
INSERT	Satrni qo`yish	Jadvalga bitta satrni qo`yish. Bu operatorning boshqa modifikatsiyalarida biror jadvalning bir necha satri yoki so`rov natijasi jadvalga qo`yilishi mumkin.
UPDATE	Satrni yangilash	Bitta yoki fil’tr shartini qanoatlantiruvchi bir necha ustunlaridagi bitta yoki ko`proq ustunlardagi qiymatlarni almashtirish

5 jadval. DQL (Data Query Language) so`rov tili