Ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimini tashkil etuvchilari

Ma’lumotlarni tasvirlashda jadvallardan foydalanish.

Ma’lumotlarni relyatsion modeli asosida munosabat tushunchasi yotadi. Munosabatni ikki o‘lchamli jadvallar yordamida tavsiflash qulay. Jadval tushunarli, ko’rimli va inson uchun oddiy. Munosabatlar to‘plami ma’lumotlarni saqlash uchun ishlatilishi mumkin. Shu bilan birga ular orasidagi bog‘lanishlarni modellashtirish imkonini beradi. Misol: ikki o’lchamli jadvalni ko’ramiz.

Quyidagi jadvalda:

Birinchi satr - atribut nomlari;

Ikkinchi satr - atributlarni qisqa nomlari; Qolgan satrlar - atribut qiymatlari;

Yuqoridagi ko’rib chiqilgan ierarxik tarmoqli va boshqa ma’lumotlarni tasvirlash usullarini shunday ikki o`lchamli jadvalga keltirish mumkin. Bunday jadvallarni quyidagi xususiyatlari bo’ladi.

• 
  jadvalni har bir ma’lumot elementi maydon hisoblanadi va takrorlanuvchi guruhlar bo`lmaydi;
  
• 
  barcha ustunlar bir jinslidir;
  
• 
  har bir ustunga nom tayinlangan;
  
• 
  jadvalda bir xil satr ikki marta uchramaydi;
  
• 
  bunday jadvalda satr va ustunlar ixtiyoriy tartibda qaraladi va ixtiyoriy ketma-ketlikda ishlatilishi mumkin.
  

Bunday xususiyatlarga jadvalli munosabat deyiladi. Bu munosabat asosida qurilgan MB

relyatsion MB deyiladi.

Yuqoridagi jadvalni sxematik qisqartirilgan ko’rinishi (sxemasi):