Malakali mutaxassislarni tayyorlashda asos sifatida qabul qilingan. Malaka

 
12-modul. Anamnez, asab, mushak va yurak-qon tomir tizimlari faoliyati 
 
1-mavzu. Sportchilarni sport anamnezi va jismoniy rivojlanish
Anamnez turlari haqida nazariy ma`lumotlarga ega qilish, morfologik belgilar, 
jismoniy rivojlanishni tekshirish uslublari haqida nazariy ma`lumotlarga ega qilish. 
Jismoniy tarbiya va sport bilan shug‘ullanuvchilar organizmining funktsional 
holati xarakteristikasi haqida nazariy ma`lumotlarga ega qilish.
2-mavzu. Sportchilarni asab tizimi xususiyatlari va uning rivojlanishi 
Asab tizimi. Ma`lumki, asab tizimi, organizmning barcha faoliyatini 
boshqaradi va yo‘naltirilishi haqida nazariy ma`lumotlarga ega qilish, jismoniy 
tarbiya 
va 
sport 
bilan 
tizimli 
mashg‘ulotlar natijasida asab tizimi 
mukammallashishi sodir bo‘lishi, kuch, harakatchanlik, asab jarayonlarining 
mutanosibligi, harakat apparatining vegetativ a`zolar bilan o‘zaro ta`siri haqida 
nazariy ma`lumotlarga ega qilish.
Asab-mushak tizimi. Harakat doirasi holati mushaklar tonusi, harakatlar 
hajmi, mushaklar kuchi, harakatlar tezligi, pay reflekslari, koordinatsiya bo‘yicha 
aniqlanadi. Tonus paypaslash yoki maxsus asbob-miotonomter bilan; harakatlar 
hajmi-bukish yoki yozish, yaqinlashtirish va uzoqlashtirish, pronatsiya, supinatsiya 
imkoniyati bor burchak kattaligi bo‘yicha; kuch-dinamometr bilan; harakatlarning 
tezligi va koordinatsiyasi maxsus funktsional sinamalar bilan; pay reflekslari 
(tizza, axill)-tizza qopqog‘idan pastda sonning to‘rt boshli mushagi payiga yoki 
axill payiga bolg‘acha bilan urish orqali aniqlanishi haqida nazariy ma`lumotlarga 
ega qilish.
 
3-mavzu. Mushak yuklamasining bolalar asab tizimi va tayanch-harakat 
apparatining funktsional holatlariga ta`siri 
Markaziy asab tizimiga jismoniy yuklamalarning ta`siri haqida nazariy 

---

11 
ma`lumotlarga ega qilish. Vegetativ va simpatik asab tizimining jismoniy 
yuklamalar ta`sirida o‘zgarishi haqida nazariy ma`lumotlarga ega qilish. Eshitish 
va vestibulyar apparatlar haqida nazariy ma`lumotlarga ega qilish. Jismoniy 
mashqlarning tayanch-harakat apparatga (suyakka, muskulaturaga va umurtqaga) 
ta`siri haqida nazariy ma`lumotlarga ega qilish.