|
Qadriyatlar
1. Hammaning farovonligi uchun mehnat qiling.
2. Har bir insonning o‘ziga xos qadriyat va qadr-qimmatini hurmat qilish.
3. Dialog.
4. Tenglik va adolat.
5. Demokratiya va odamlarning hayotiga taalluqli masalalarga faol jalb etilishi. (Jeff va Smit 2005: 95-6)
6. Norasmiy ta’lim qadriyatlarga qaratilgan. Ko'p ish uchun o'quv rejasi yoki yo'l-yo'riq rejasi yo'q
Fasilitatsiya - qaror qabul qilish va maqsadlarga erishishga qaratilgan bir guruh talabalar faoliyatini professional tarzda tashkil etish. . IN Pedagogik yordam quyidagilarga asoslanadi:
talabalarni qo'llab-quvvatlash jarayonida maqsadga erishish uchun qulay bo'lgan insonparvar ta'lim muhitini shakllantirish va yaratish;
har bir o‘quvchining qobiliyatini yuzaga chiqarishga qaratilgan ta’lim jarayoni sub’ektlarining o‘zaro ta’siri.
Fasilitatsiya texnologiyasini quyidagicha aniqlash mumkin:
guruh tuzilmasini ishlab chiqish va boshqarishni o'z ichiga olgan jarayon (nimaga erishish kerak; kim ishtirok etishi kerak; guruh ishtirok etadigan jarayonni loyihalash va bajariladigan vazifalar ketma-ketligi; aloqa; ishtirok etishning tegishli darajasiga erishish va ulardan foydalanish resurslar; guruh energiyasi, harakatlantiruvchi kuchlar va ishtirokchilarning qobiliyati; jismoniy va psixologik muhit);
guruhning yaxshilanishiga yordam beradigan natija (qarorlar sifatini oshirish; qabul qilingan qarorlar uchun mas'uliyatni oshirish; qarorlarni amalga oshirish vaqtini sezilarli darajada qisqartirish; guruhdagi munosabatlarni yaxshilash; guruh a'zolarining shaxsiy qoniqishini oshirish; tashkiliy ta'limni rag'batlantirish).
O'qituvchining vazifasi sifatida yordam berish guruh samaradorligini oshirishga yordam beradi va quyidagilarga qaratilgan:
guruhga o'zining umumiy maqsadlari va aniq vazifalarini aniqlashda yordam berish, ularning ehtiyojlarini baholash va ularni qondirish uchun rejalar ishlab chiqish;
guruh muhokamasini boshqarish va uni to'g'ri yo'nalishda ushlab turish;
ishtirokchilarni mavjud ko'nikmalarini baholashda va yangilarini rivojlantirishda, o'zlarining shaxslararo dinamikasini boshqarishda qo'llab-quvvatlash.
O'qituvchi-fasilitator o'qituvchining o'ziga xos muloqot uslubi va shaxsiyati tufayli ta'lim samaradorligini oshirishga va kasbiy-pedagogik jarayon sub'ektlarini rivojlantirishga yordam beradi.
Rasmiy ta’lim davlat ta’lim muassasalari hamda davlat tomonidan tan olingan akkreditatsiyadan o‘tgan nodavlat ta’lim tashkilotlari ishtirokidagi institutsionallashtirilgan (muayyan qoidalar va normalarni mujassamlashtiruvchi), aniq maqsadga yo‘naltirilgan va rejalashtirilgan ta’limdir. Norasmiy ta’lim ta’lim xizmatlari taqdim etilishini ta’minlovchi shaxs yoki tashkilot tomonidan institutsionallashtirilgan (muayyan qoidalar va normalarni mujassamlashtiruvchi), aniq maqsadga yo‘naltirilgan va rejalashtirilgan bo‘lib, shaxsni butun hayoti davomida o‘qitishdagi rasmiy ta’limga qo‘shimcha va (yoki) uning muqobilidir.
Informal ta’lim aniq maqsadga yo‘naltirilgan, ammo institutsionallashtirilmagan (muayyan qoidalar va normalarni mujassamlashtirmagan), rasmiy yoki norasmiy ta’limdan ko‘ra kamroq tashkillashtirilgan va tarkiblashtirilgandir hamda oiladagi, ish joyidagi, yashash joyidagi va kundalik hayotdagi o‘quv faoliyatini o‘z ichiga olishi mumkin.
Ta’lim jarayoni menejeri mehnati natijasi menejment obyekti, ya’ni o‘quv- chilarni ta’lim olganlik, tarbiyalanganlik, rivojlanganlik darajasidir. Pedagogik menejment pedagogik tizimni rivojlanishining samaradorligini oshirishga yo‘naltiriladi.Pedagogk tizimni boshqarish ta’lim muassasasining faoliyat xususiyatiga ko‘ra pedagogik jarayonini rejalashtirish, tashkil etish, rag‘batlantirish, natijalarni nazorat va tahlil qilish maqsadida amalga oshiriladigan boshqaruv faoliyatidir.
Adabiyotlar ro‘yxati:
1. Mirziyoev Sh.M. Erkin va farovon, demokratik o‘zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz. T.: O‘zbekiston 2016 y. B. 14-15.
2. Abduqodirov A.A., Pardaev A.X., Masofali o‘qitish nazariyasi va amaliyoti.Monografiya. Toshkent, «Fan» nashriyoti 2009 y. – 91 b.
3. Oqnazarov T., Qarshieva D. Ta’lim muassasalari xodimlarini malakasini oshirishda zamonaviy o‘qitish texnologiyalaridan foydalanish. Zamonaviy uzluksiz ta’lim muammolari: innovatsiya va istiqbollar xalqaro ilmiy konferensiya. Toshkent, 2018. – B. 32.
Do'stlaringiz bilan baham: |
