Maktablar uchun hujjatlar

Maktablar uchun hujjatlar

OBIDALAR

Abdulazizxon madrasasi - Buxoro shahrida. 1652 yil. nafis naqshli koshinlarga boyligi bilan ajralib turadi. Qo`sh imoratli.

Abdullaxon madrasasi - 16 asr Samarqand

Abdullaxon madrasasi - Buxoroda 16 asr

Abdullaxon timi - 1577 yilda Buxoroda yirik usti berk savdo rastasi -Abdullaxon timi qurildi

Abdurahim Sadr madrasasi - 16 asr Samarqand

Abu Mansur Moturudiy yodgorligi - Samarqand shahri.

Avliyo mark ibodatxonasi - Venetsiyada. Vizantiya va Arab me'morchiligi uslubida qurilgan.

Avliyo Pyotr ibodatxonasi - Rimda.

Avliyo Sofiya ibodatxonasi - Yustinian 1 davrida Konstantinopolda barpo etilgan. Uning ulkan gumbazi (diametri 31,5 m) bo`lib, 40 ta deraza gulchambari bilan qurshalgan. Osmon gumbazi kabi ushbu gumbaz go`yo xavoda muallaq turgandek tuyuladi. Turli xil toshlar va oyna parchalaridan yasalgan juda ajoyib mozaikalar ibodatxona devorlarini bezagan.

Avliyoota qal'asi - Jambul

Ajanta ibodatxonasi - Markaziy Xindistonda. miloddan avvalgi 2 asrdan - milodiy 7 asrga qadar g`or ichida o`yib ishlangan

Ajinatepa - - 6-7 asrlar. Qo`rg`ontepa yaqinida 12 metrli budda xaykali topilgan.

Ayritom, Xolchayon, Dalvarzintepa, Zartepa, Qoratepa - Kushon davlati yodgorliklari.

Ayritom, Eski Termiz va Dalvarzintepa - bu yerlarda muxtasham buddaviylik ibodatxonalari bo`lgan. Aynan shu yerdan buddaviylik O`rta Osiyo bo`ylab tarqala boshladi.

Akropol - Mil.avv.2-mingyillikda Attikaning g'arbiy qismida yunonlar Akropol, yani "Yuqori shaxar" deb. atalgan qala quradilar. Bora-bora Akropol tevaragiga odamlar ko`chib kelib o`rnasha boshladilar, shu tariqa Afina shaxri dunyoga keldi.

Al-Azxar - diniy oliygoh. Qoxirada joylashgan. Uning talabalari xozir xam "Al-Kashshof" asosida Qur'oni karimni o`rganadilar.

Aldo Manutsiya - Venetsiya shahridagi bosmaxona.

Aleksandriya esxata (Uzoqdagi Aleksandriya) - Saklar va massagetlarga qarshi kurash uchun Aleksandr Sirdaryo bo`yida, Xo`jand yaqinida bir tayanch manzil barpo etish to`g'risida buyruq beradi. Bu o`sha shahar edi.

Al-Qasar qasri - Ispaniyaning Seviliya shahri, arab uslubi, o`rta asrlar.

Al-Fir qasri - afrig`iylar saroyi. Milodiy 4 asr boshlari.

Al-Humro saroyi - Granada, arab uslubi, o`rta asrlar.

Al-Humro saroyi - Granadada (Ispaniya). Arab halifaligi davriga oid.

Amir Temur haykali - 1996-yilda Toshkentda qurilgan. Ot ustida turgan holda.

Amir Temur haykali - 1996-yilda Shaxrisabzda qurilgan. Yerda tik turgan holda.

Amon-Ra ibodatxonasi - Geliopolda (Baolbek) joylashgan. U Misrliklar e'tiqodicha Quyosh xudosi bo`lgan.

Amudaryodan Chorjo`yga - suv chiqarishga imkon beruvchi kanallar qazilgan.

Andijon jome' masjidi - Andijon. 19-asr oxiri. (1874-1877)

Andijonsoy - 19 asr o`rtalarida Farg`ona vodiysida bunyod etilgan sug`orish inshooti.

Anqaqal'a - bu manzilgoh ilko`rta asrlardagi Xorazm davlatiga tegishli. Bu yerdan qo`lida shohbozlochin tutgan tojdor tasviri saqlangan tanga topilgan.

Arab Mu hammadxon va Musa To`ra madrasalari - Xiva. Ichan qal'a tarkibida.

Arl - Arl Frantsiyadagi ibodatxona. Roman uslubida qurilgan.

Auvliyo Mark ibodatxonasi - Venetsiya, vizantiya uslubi, o`rta asrlar.

Augsburg - Germaniya.

Afina akademiyasi - Platon (mil. av. 4 asrda) tomonidanasos solingan ilmiy muassasa.

Afina teatri - 17 ming tomoshabin sig'adigan teatr.

Afrosiyob - miloddan avvalgi VIII-VII asrlarda bunyod etilgan shahar xarobalari, hozirgi Samarqand shahrining sharqiy chekkasida joylashgan. Samarqandning eng qadimgi qismida istehkom, xonadon, xo`jalik xonalari qoldiqlari bugungi kungacha saqlanib qolgan.

Afrosiyob - 6-7 asrlarga tegishli bo`lgan So`g`d yozuvi namunalari, devoriy suratlar topilgan. Samarqandda.

Afshona kanali - Somonjuq dashtini obodonlashtirishga xizmat qilgan

Ahmad al-Farg`oniy haykali - Farg`ona shahri, 1998-yil.

Ahmad Yassaviy maqbarasi - Turkiston shahrida. Uni amir temur bino qilgan.

Bayonqulixon maqbarasi - Buxoro shahri, Chig`atoy ulusi davri

Baqtriya - Surxondaryo vodiysi, Shimoliy Afg'oniston, Janubiy Tojikiston.

Baroqxon madrasasi - Toshkent 16-asr

Baroqxon madrasasi - Toshkentda 16 asr

Beshyog`och - 19 asrning 2-yarmida Toshkent darvozalaridan biri.

Bibi Maryam ibodatxonasi - Parij. O`rta asrlar.

Bibixonim (Jome') machiti - Samarqand, A.Temur.

Binkat - Ibn Xavqal va Ishtaxriy ma'lumotlarida uchraydi. 22 darvozasi bo`lgan. Xoirgi Toshkent.

Bog`i Bixisht - Amir Temur tomonidan Samarqand atrofida qurilgan bog`.

Bog`i Bobur - Kobulda Bobur tomonidan qurilgan. Oldingi nomi "Bog`i Kalon".

Bog`i Dilkusho - Samarqandning sharqida. A.Temur barpo qilgan. Uning tashqi hovlisida hashamatli saroy bo`lib, unda qurollangan askarlar turgan, ichki hovlida tug`lar bilan bezatilgan olti fil haykallari safga terilgan. Uchinchi hovli A.Temurning mehmonlarni qabul qiladigan oltin taxtli qarorgohibo`lgan. Klavixoni shu yerda qabul qilgan.

Bog`i Jahonaro - Xusayn Boyqaro barpo qilgan bog`.

Bog`i Kalon - Kobulda, Bobur shoh jasadi Bog`I oromdan shu yerga ko`chirilgan. Keyinchalik bu bog` "Bog`i Bobur" deb atala boshlangan.

Bog`i Maydon - Ulug`bek tomonidan Rasadxona tevaragida bunyod etilgan chorbog`.

Bog`i Orom - Agra shahrida, Jamna daryosi yonida. Bobur dafn etiladi

Bolaliktepa - 6-7 asrlarga tegishli tasviriy san'at namunalari topilgan. Surxon voxasida.

Buxenvald konslageri - 1-konslager Shiller va Gyotening vatani hisoblangan Veymar yaqinida 1933-yilda qurildi. Buxenvald lageri faoliyat yuritgan 12 yil davomida gaz kameralari, krematoriylar, merganlik tirlarida 1 mln. 350 ming kishi yo`q qilindi.

Buxoro amiri saroyi - Kogon shahri.

Buyuk Ipak yo`li - m.av. 2 asrda vujudga kelgan va "Buyuk meridianal yo`l" deb atalgan. u yo`lga "Ipak yo`li" degan nom 1877 yilda nemis geografi F.Rixtgofen tomonidan berilgan. Buyuk Ipak yo`li 12 ming kilometrcha uzunlikda bo`lgan. U Sariq dengiz soxilidan boshlanib, Sharqiy Turkiston, O`rta Osiyo, eron, Mesopotamiya orqali O`rtaer dengizi soxillarigacha borgan. Bu yo`lda Sian, Dunxuan, Yorkent, Samarqand, Buxoro, Termiz, Marv va boshqa bir qancha qadimiy shaxarlar joylashgan edi.

Buyuk xitoy devori - Xitoyda Sin Shixuandi xukmronligi davrida ko`chmanchi xunnlarning axyon-axyondagi xujumlaridan ximoyalanish uchun Buyuk devori bunyod etish boshlab yuborildi. Devorning balandligi 12 metr, kengligi 5 metr, uzunligi esa qariyb 4000 kilometrni tashkil etadi.

Bo`stonsaroy - Amir Temur qarorgohi, Samarqandda.

Vador qishlog`i - (Samarqandda) bu yerda Somoniylar davrida "vadoriy" degan mato to`qilgan.

Varaxsha- 6-7 asrlarga tegishli tasviriy san'at namunalari topilgan. Buxoroning maxalliliy xukmdorlariga tegishli yozgi qarorgoh topilgan.

Vaxshdan uning atrof vohalariga - suv chiqarishga imkon beruvchi kanallar qazilgan.

Vezuviy tog'i - bu tog'da m.avv. 74-71-yillarda qo`zg'olon ko`targan Spartak boshliq gladiatorlar jon saqlagan.

Vestministr saroyi - hozirgi Buyuk Britaniya parlamenti joylashgan bino.

Vobkent minorasi -Qoraxoniylar davri.

Vorms, Kyoln - Reyn daryosi bo`yida vujudga kelgan german shaharlari.

Govkushon madrasasi - 16 asr Samarqand

Dalvarzintepa, Ayritom va Eski Termiz - bu yerlarda muxtasham buddaviylik ibodatxonalari bo`lgan. Aynan shu yerdan buddaviylik O`rta Osiyo bo`ylab tarqala boshladi.

Dalvarzintepa, Xolchayon, Ayritom, Zartepa, Qoratepa - Kushon davlati yodgorliklari.

Daxau konslageri - 2-konslager 1934-yili barpo etildi. Daxauda esa 1 mm. 200 ming kishi yo`q qilindi.

Dahmai Jahon ansambili - Qo`qon

Dayanta minorasi - Sian shaxrida. 652-yilda qurilgan.

Dehli shahridagi temir minora - m.av. 1-mingyillikda qurilgan, zanglamagan, korroziya xodisasi unga asrlar davomida taьsir o`tkaza olmagan.

Dishan qal'a- Tashqi qal'a Xiva shahrining rabot qismi hisoblanadi. 1842 yilda Xiva xoni Olloqulixon Xiva shahrini tashqi dushmanlar hujumidan saqlash maqsadida shaharni uzunligi 6250 metr, balandligi 7-8 metr, devorining qalinligi esa 5-6 metr bo`lgan devor bilan o`ratgan.1842 yilda Muhammad Yoqub mehtar rahbarligida mustahkam shahar-qal'a devori va darvozasi qurib tugallandi. Natijada, xonning shahar tashqarisidagi 2 saroyi ham shahar ichiga kirdi. O`sha paytdan boshlab shaharning bu qismi Dishan qal'a-Tashqi shahar (qal'a) deb nomlana boshlangan. 10 darvozali bo`lgan. Dishan qal'aning ko`chalari Ichan qal'aning ko`chalari davomi tarzida qurilgan. Shaharning tim va savdo rastalari Dishan qal'ada joylashtirilgan.

Dojlar saroyi - Venetsiya, vizantiya uslubi, o`rta asrlar.

Do`stum madrasasi - 16 asr Samarqand

d'E Qal'asi - Normandiyada, 11-12-asrlarga oid.

Jarqo`rg`on minorasi -Qoraxoniylar davri.

Jome madrasasi - Qo`qon

Jonbosqala - Miloddan avvalgi 3-2 asrlarda Xorazmda vujudga kelgan shahar.

Jondor - suv ayirg`ich, Zarafshon daryosida qurilgan

Juma masjid va uning yonida baland minora - 18 asr oxiri. Xiva. Ichan qal'a tarkibida.

Jo`ybor bog`i - Buxoroda. Mang`itlar davriga tegishli

Zayniddin bobo - Toshkentdagi maqbara. 19 asrning birinchi yarmida bunyod etilgan.

Zandana qishlog`i - (Buxoroda) bu yerda Somoniylar davrida "zandanachi" degan mallarang bo`z to`qilgan.

Zarafshon daryosi ustiga qurilgan ko`prik - Karmana yaqinida 16 asrda qurilgan.

Zartepa, Xolchayon, Dalvarzintepa, Ayritom, Qoratepa - Kushon davlati yodgorliklari.

Izborsk qal'asi - Pskov yaqinida joylashgan. 1240 yilda nemislar tomonidan egallangan.

Imom al-Buxoriy yodgorligi - Samarqand yaqinida.

Islomxo`ja minorasi - Xiva. Ichan qal'a. 1908-19010. Asfandiyorxonning bosh vaziri Islomxo`ja qurdirgan.

Ismoil Somoniy maqbarasi - Buxoro, 9-asr.

Ichan qal'a - Dishan qal'adan devor bilan ajralib turadi. Unga Bog`cha, Polvon, Tosh va Ota deb nomlangan to`rtta darvoza orqali kirilgan. Xorazm o`lkasi mc'morchiligining ajoyib obidalari-madrasa, masjid, saroy va minoralar Ichan qal'ada joylashgan. Ichan qal'ada 4 darvoza bor.

Qadimgi Termiz - Kushon davri shahri. Bu yerdan oromiy yozuvi asosidagi kushon-baqtriya alifbosidagi yozuv namunalari topilgan.

Qadimgi Yunoniston - Bolqon yarimoroli va O`rtaer dengizi orollaridagi qadimgi yunon davlatlarining umumiy nomi.

Kaykovus Bog`i - Toshkentda. Buxoro amirligida. Mang`itlar davriga tegishli

Qal'aliqir - Mil. avv. 5-4 asrlarda bu yerda maxalliy xukmdorning qarorgoxi bo`lgan ulkan qala bunyod etilgan edi. Qadimgi Xorazm davlatida.

Kamolon - 19 asrning 2-yarmida Toshkent darvozalaridan biri.

Qang'ha - Qadimshunoslarning aniqlashicha, Toshkent viloyatining Oqqo`rg'on timanidagi Qang'xa shaxar xarobasi saklarning o`sha kezlardagi poytaxti Qang'dez bo`lib, unga m.av. 3 asrda asos solingan. Xitoy tarixchilari bu shaxarni Bityan deb atashgan.

Kandariya ibodatxonasi - Xindistonda.

Karmana - suv ayirg`ich, Zarafshon daryosida qurilgan

Karmana yaqinida Zarafshon daryosi ustiga qurilgan ko`prik

Karmanadagi Hazrati Qosimshayx xonaqohi - 16 asr Samarqand

Qarshi - 14 asrda Chig`atoy xonlaridan biri Kebek (1318-1326) tomonidan qurilgan saroy. Nasaf.

Katta Minor - Muhammad Aminxon qurdirdi. Ichan qal'aning g`arbiy qismidagi Ko`hna ark yonida

Katta Toshhovli saroyi - Xiva. Ichan qal'a tarkibida.

Qashg`ar - 19 asrning 2-yarmida Toshkent darvozalaridan biri.

Kyoln, Vorms - Reyn daryosi bo`yida vujudga kelgan german shaharlari.

Kioto - Xeyyan shaxri 1177-yili yong`in natijasida vayron bo`ladi. Bu shaxar qayta tiklanganidan so`ng Kioto nomini olib mamlakat poytaxtiga aylanadi. Kioto ko`p asrlar davomida Yaponiyaning iqtisodiy, diniy va madaniy markazi bo`lib qoladi.

Qozi Soqiy - Samarqanddagi madrasa. 18 asr.

Qozi Soqiy madrasasi madrasasi - Samarqandda. Buxoro amirligida. Mang`itlar davriga tegishli

Qozoqdaryo qo`rg`oni - Ernazarbiy tomonidan qurilgan. Qorqalpoqlarda.

Qozonariq - Amir Shohmurod zamonida qazilgan. 40 chaqirim (1 chaqirim 0,9 km ga teng) uzunlikda.Urgut tumanini sug`organ

Qozonariq - Amir Shohmurod zamonida qurilgan (18 asr). Urgut tumanini sug`organ.

Kolizey - Qadimgi Rimdagi amfiteatr. 50 ming tomoshabin sig'gan. Unda ko`proq gladiatorlar jangi bo`lgan. Rimning eng katta amfiteatri bo`lmish Kolizey o`tmishdagi ulug'vorlik guvoxi sifatida xozirgacha saqlangan.

Kolizey teatri - Toshkent, 20-asr boshlari.

Kompen qal'asi - bu qal'a uchun janglarda 100 yillik urushda Janna d' Ark burgundlar tomonidan asir olinib, inglizlarga sotildi.

Konigil - shahardan tashqaridagi hukmdonar hordiq chiqaradigan joy. Bobur Mirzo 1500 yilning kuzida Samarqandga yurish boshladi Bu paytda Shayboniyxon Samarqanddan tashqarida-Konigil da turar edi.

Qoradaryo- 19 asr o`rtalarida Farg`ona vodiysida bunyod etilgan sug`orish inshooti.

Qoraqum eshon madrasasi - Qoraqalpog'iston 19-asr o`rtalari

Qoraqurum qal'asi - Mo`g`ulistonda. Chingizxonga tegishli qal'a.

Qorasaroy - 19 asrning 2-yarmida Toshkent darvozalaridan biri.

Qoratepa, Xolchayon, Dalvarzintepa, Ayritom, Zartepa- Kushon davlati yodgorliklari.

Kordova masjidi - Ispaniyada, Arab xalifaligi davriga oid.

Korizgox - 14 asrda Samarqand darvozalaridan biri.

Kofirqal'a - eftallar davlatiga oid 7-8-asrlar manzilgohi. Bu yerdan sopol ko`za topilgan.

Kruska akademiyasi - Yevropadagi birinchi akademiya. Florensiya. 1582. U italyan tilidagi dastlabki katta lug`atni nashr etgan.

Kumush pavilon - Yaponiyada. 1483 yil.

Kurushkat (Kiropolis) - Kir 2 asos solgan shahar.

Qusam ibn Abbos maqbarasi - Shohizinda ansamblida. Uning ziyoratxonasi Chig`atoy ulusi davrida qurilgan.

Kusko qal'asi - Inklar davlatida.

Qutb Minor - Dehli, 13-asr.

Qutb minor - Dexli. 13 asr.

Qutlug` Murod Inoq madrasasi - 1840-1842-yillarda Xivada (Ichanqal'a) qurilgan.

Qutlug` Murod Inoq madrasasiga qaratib qurilgan tim va toqilar - 1840-1842 yillar. Xiva. Ichan qal'a tarkibida.

Kuchkova qo`rg`oni - Moskvadagi dastlabki qo`rg`on. 1147 yilgi g`alabadan so`ng qurilgan.

Ko`zaliqir - m.av. 7 asrga oid shahar. Qadimgi Xorazm poytaxti.

Qo`yqirilganqala - Miloddan avvalgi 3-2 asrlarda Xorazmda vujudga kelgan shahar. Qo`yqirilganqala xarobalari ostidan aylana shaklda qurilgan mustaxkam ibodatxona qoldiqlari topilgan.

Qo`yqirilganqala - Xorazm hududidan O`rta Osiyo bo`yicha eng qadimgi yozuvlar topilgan yer. Bular (miloddan avvalgi 4-3 asrlar) topilgan ayrim maxalliy yozuvlardir.

Qo`ymas - 19 asrning 2-yarmida Toshkent darvozalaridan biri.

Ko`kaldosh madrasasi - Buxoroda. XVII asr

Ko`kaldosh madrasasi - Toshkentda 16 asr

Qo`qon - 19 asrning 2-yarmida Toshkent darvozalaridan biri.

Ko`ksaroy - Amir Temur qarorgohi, Samarqandda.

Ko`kcha - 19 asrning 2-yarmida Toshkent darvozalaridan biri.

Qo`rg`ontepa - 6-7 asrlar. Uning yaqinida 12 metrli budda xaykali topilgan Ajinatepa joylashgan.

Qo`rg`oshin nova - Samarqandning bosh suv inshooti. Mo`g`ullar tomonidan buzib tashlangan.

Ko`hna Urganch minorasi - 62 metr, Chig`atoy ulusi davri. 13-asr.

Laax monastiri - Germaniya, 11-asr. Roman uslubi.

Labzak - 19 asrning 2-yarmida Toshkent darvozalaridan biri.

Labihovuz ansambli - Buxoroda. bo`lgan Nodir devonbegi 1620 yilda bozor maydoni o`rtasida bo`yi 45 metr, eni 36 metr, chuqurligi 5 metr bo`lgan katta hovuz qurdirib, atrofini shag`al, marmar va toshlar bilan mustahkamlattiradi.

La'l yo`li - m.av. 3-2- mingyillikda vujudga kelgan U Pomir tog'laridan boshlanib, eron va Old Osiyo xamda Misr orqali o`tgan. Pomirdan olinadigan yarim nodir lal toshi (lojuvard) Qadimgi Sharq mamlakatlari zargarlari tomonidan yuksak baxolangan. Badaxshon lali ishlatilgan buyumlar Misr firavnlari maqbaralaridan xam topilgan.

London - mil. 43-yil rimliklar tomonidan Temza daryosining shimoliy qismida kelt axolisi yashaydigan joyda barpo qilingani va to`rt asr davomida rimliklarning bosh shaxri bo`lgan. Milodiy 5 asrda rimliklarning ketishi natijasida London tushkunlikka uchragan. 1066-yilda normannlar istilosi oqibatida London qirollar qarorgoxiga va Angliyaning rasmiy poytaxtiga aylanadi

Mag`oki Attori masjidi - 16 asr Samarqand

Madalixon madrasasi - Qo`qon

Madalixon madrasasi- Qo`qon

Madina shahrida Chorbog` - Imomqulixon qurdirgan.

Madrasayi Buzrukxoja- Qo`qon

Madrasayi Jome - Qo`qon

Madrasayi Kamol qozi- Qo`qon

Madrasayi Miyon hazrat- Qo`qon

Madrasayi Mingoyim- Qo`qon

Madrasayi Mohlaroyim- Qo`qon

Madrasayi Oxund devonbegi- Qo`qon

Madrasayi Pirmuhammad yasovul- Qo`qon

Madrasayi Tunqotar- Qo`qon

Madrasayi Hakim To`ra- Qo`qon

Madrasayi Haqquli mingboshi- Qo`qon

Madrasayi Xojabek- Qo`qon

Madrasayi Xonxoja eshon- Qo`qon

Mayyalar piramidasi - 4 tarafidagi zinalar soni 365 ga teng.

Makkadagi Ka'baga kiraverish darvozalaridan biri ostonasi uchun oltin va kumush tutqichli yog`och zina qurdiradi. Imomqulixon

Marg`ilondagi Sulton Murodbek saroyi - Qo`qon

Marg`ilonsoy- 19 asr o`rtalarida Farg`ona vodiysida bunyod etilgan sug`orish inshooti.

Masjidi Kalon - 16 asr Samarqand

Ma'sudiya madrasasi - Buxoroda, 13-asr o`rtalarida barpo qilinadi, mingtacha talaba o`qigan.

Mehtar Qosim - suv ayirg`ich, Zarafshon daryosida qurilgan

Miqyos an-Nil - nil daryosi sohilida 861-yilda qurilgan gidrometr. Uni inshooti va darajotini Ahmad Farg`oniy qayta tiklagan.

Milan ibodatxonasi - Italiya. O`rta asrlar.

Mingoyim madrasasi madrasasi - Qo`qon

Minorai Kalon - 12 asr, Buxoro, Qoraxoniylar davri.

Mir Arab madrasasi - 16 asr Samarqand

Modarixon dahmalari - Qo`qon

Moxenjadaro - Nil vodiysidagi (Hindiston) m.avv. 3-mingyilliklarga oid shahar. Xindistondagi eng qadimgi sivilizatsiya.

Moxuvon qal'asi - ummaviylarga qarshi qo`zg`olon ko`targan Abumuslim qarorgohi. Qo`zg`olon 746-750-yillarda bo`lgan.

Mug` qal'asi - 6-7 asrlarga tegishli bo`lgan So`g`d yozuvi namunalari topilgan. Panjikent yaqinida.

Murg`obdan Marvga - suv chiqarishga imkon beruvchi kanallar qazilgan.

Muhammad Amin madrasasi - Xivada bunyod etildi. 1765 yilda

Muhammad Aminxon madrasasi - Xiva. Ichan qal'ada. 1851-1855 yy

Muhammad Rahimxon madrasasi - Xiva 1871 y

Mo`yi muborak madrasasi - Toshkent 19-asr o`rtalari

Nagoya - qal'a atrofida barpo etilgan Yaponiyaning o`rta asr shaharlari.

Najmiddin Kubro maqbarasi - Ko`hna Urganch. 13-asr.

Namozgoh masjidi - Buxoro, Qoraxoniylar davri.

Nara, Xeyyan - budda ibodatxonalari atrofida barpo etilgan Yaponiyaning o`rta asr shaharlari.

Niyozbek qal'asi - Toshkentdan 25 km uzoqlikdagi Chirchiq daryosining chap soxilida joylashgan.

Nobutabiy dahmasi - Qo`qon

Nodir devonbegi madrasasi - Buxoroda

Nodir devonbegi madrasasi - Buxoroda. XVII asr

Nodir devonbegi xonaqohi - Buxoroda. XVII asr

Norbo`tabek madrasasi - Qo`qon

Norbo`tabiy madrasasi - Qo`qon

Norbo`tabiy madrasasi - Madrasai Mir nomi bilan mashhur bo`lgan

Nurillaboy saroyi - Xiva. Muhammad Rahimxon II tomonidan 1904-1912-yillarda qurilgan. G'arb va sharq me'morchilik uslublarida qurilgan.

Nurota tumanidagi Oqchob yaqinida Beklarsoy darasida joylashgan qadimgi to`g`on qoldiqlari o`rnida ulkan band qurdirdi

Oybo`yirqala - Xorazm xududidan topilgan. O`rta Osiyo bo`yicha eng qadimgi yozuvlar shu yerdan topilgan. Bular (miloddan avvalgi 5-4 asrlar) yodgorligidan xum sirtiga ekilgan yozuv

Oyposhsha oyim madrasasi - 16 asr Samarqand

Oqdaryo va Qoradaryodan chiqarilgan ariqlar - Buxoro amirligida. Mang`itlar davriga tegishli

Oqmachit qal'asi - Qizil O`rda

Oqsaroy - A.Temur tomonidan Shahrisabzda qurilgan.

Olloqulixon karvonsaroyi, madrasasi va timi - Polvon darvozaga yaqin qo`rg`on devorining bir qismi buzilib, o`rniga qurilgan

Olloqulixon madrasasi - Xivada bunyod etildi. 1834 yilda qurilishi tugallandi

Ollohqulixon madrasasi - Xiva. 19-asr

Oltin pavilon - Yaponiyada. 1397 yil.

Osiris ibodatxonasi - Abidos shahrida joylashgan. Misrliklar xudosi.

Otsu - aloqa bekati va yo`l ustida barpo etilgan Yaponiyaning o`rta asr shaharlari.

Oxanin - 14 asrda Samarqand darvozalaridan biri.

Panjikent - 6-7 asrlarga tegishli tasviriy san'at namunalari topilgan.

Panteon - barcha xudolar ibodatxonasi. Rimda joylashgan. Rim imperiyasida yashayotgan xar bir kishi Panteonga kelib o`zi etiqod qilgan xudoga sig'inish imkoniga ega bo`lgan: misrlik - Osirisga, yunon - Zevsga, rimlik - Yupiterga ibodat qilar edi.

Parfenon - iloha Afina ibodatxonasi. Yunonistonda perikl davrida (m.av. 443-429) qurilgan. Uning qurilishiga Fidiy rahbarlik qilgan. U Akropol markazida bunyod etildi. Parfenon Yunonistondagi eng alo marmar toshlardan qurilgan. Yorug'lik tushishiga qarab u o`z rangini oltin rangidan xavorang yoki kulranggacha o`zgartirib, tuslanib turgan. Baland tepalik Parfenonning poydevori bo`lib xizmat qilgan. Ibodatxona go`yo qoyaga singishib ketib, uning bir qismiga aylanib qolgandek tuyuladi. Ustunlari bilan bino oldiga chiqib turgan peshayvon Parfenonga aloxida ko`rk bag'ishlagan. Peshayvonning yuqori qismi (peshtoqi)da xudolar siymosi tasvirlangan.

Pahlavon Mahmud maqbarasi - Xiva. Ichan qal'a tarkibida.

Persepol - Erondagi shohlar saroyi. Persepol shaxrida Doro 1 va Kserksning muazzam xonalar va yuz ustunli zali bo`lgan saroyining qoldiqlari saqlanib qolgan. Saroy afsonaviy va xayoliy qushlar tasviri bilan bezatilgan edi. Persepol bo`rtma naqshlarida axamoniylar itoatga kirgazgan ko`pgina xalqlar va elatlarning nomlari saqlanib qolgan. Ular asosan eron shoxlariga peshkash va o`lpon keltirayotgan xolatda tasvirlangan.

Pishpak qal'asi - Bishkek

Praga kremli - Chexiyada. 9-10-asrlar.

Puate - Frantsiyadagi ibodatxona. Roman uslubida qurilgan.

Rahmonqul inoq saroyi - Xiva. 19-asr.

Registon ansambili - Samarqand. XVII asrda xozirgi ko`rinishi shakllandi.

Reyms - Fransiya qirollarining an'anaviy toj kiyadigan shahri.

Reyms ibodatxonasi - Parij. O`rta asrlar.

Robiya saroyi - Buxoro. Maxmud Torobiy o`ziga qarorgoh qilib olgan.

Ruan ibodatxonasi - Parij. O`rta asrlar.

Sag`bon - 19 asrning 2-yarmida Toshkent darvozalaridan biri.

Sayfiddin Boxarziy maqbarasi - Buxoro shahri, Chig`atoy ulusi davri

Samarqand - 19 asrning 2-yarmida Toshkent darvozalaridan biri.

Sarazm nahr(ariq)i - Zarafshon daryosida chiqarilgan.uch chaqirim

Safed (Xoja Ahror) madrasasi - Samarqandda. Buxoro amirligida. Mang`itlar davriga tegishli

Seviliya masjidi - Ispaniya, arab uslubi, o`rta asrlar.

Sitorai Mohi Xosa - Buxoro. Buxoro amirining yozgi qarorgohi. 19-asr oxiri - 20-asr boshlari. G'arb va sharq me'morchilik uslublarida qurilgan.

Som qal'asi - 769-783-yillarda Abbosiylarga qarshi qo`zg`olon ko`targan muqanna (hoshim ibn Hakim) boshliq qo`zg`olonchilar markazi.

Sulton Murodbek - Marg`ilondagi saroy.

Sulton murodbek madrasasi - Qo`qon 1872 y

Sultonband - Marv voxasining sug`orish tarmoqlarining bosh to`g`oni. Mo`g`ullar tomonidan buzib tashlangan.

Surxko`tal - Afg'onistondagi Qundux shahri yaqinidagi shahar. Kushon davriga tengdosh.

So`g'd - Zarafshon va Qashqadaryo vodiysi.

So`zangaron - 14 asrda Samarqand darvozalaridan biri.

Tauer qal'asi - Angliya poytaxti London shahrida. U Vilgelm 1 tomonidan qurilgan.

Taxtapul - 19 asrning 2-yarmida Toshkent darvozalaridan biri.

Tepaqo`rg`on qalasi - Qo`qon. Amir Shohmurod qarorgohi

Tillakori madrasa-masjidi - Samarqand hokimi Yalangto`sh Bahodir 1646-1660 yillarda. Samarqand. Registon maydonida

Tillakori madrasasi - Samarqandda. Buxoro amirligida. Mang`itlar davriga tegishli

Tillashayx masjidi - Toshkent 19-asr o`rtalari

Tim - 16 asr Samarqand

Timi Kalon, Modarixon madrasasi - 16 asr Samarqand

Tojmahal - Agrada joylashgan

Toyman arig`i - 24 chaqirim uzunlikda.

Toqi Zargaron - 16 asr Samarqand

Toqi Sarrofon - 16 asr Samarqand

Toqi Telpakfurushon - 16 asr Samarqand

Toqi telfakfurushon (telpak do`koni) - Buxoroda. Mang`itlar davriga tegishli

Tosh madrasa - Qoraqalpog'iston 1841-yilda Mang'it hokimi Xo`janiyoz tomonidan qurilgan. Madrasada ta'lim ikki bosqichli bo`lib, birinchi bosqichda arab tili grammatikasi o`rganilgan bo`lsa, keyingi bosqichda diniy-huquqiy bilimlar o`qitilgan.

Toshdarvoza - Xiva. Dishan qal'a darvozalaridan biri.

Toshkent Tennis saroyi - 1994-yilda qurilib, unda "O`zbekiston Respublikasi Prezidenti sovrini" uchun tennis bo`yicha katta xalqaro musobaqa o`tkazilmoqda.

Trayan kolonnasi - milodiy 98-yilda Rim imperiyasi taxtini egallagan Trayan qurdirgan ustun. Unda daklar bilan urush manzaralari tasvirlangan bo`rtma rasmlar mavjud.

Tuproqqal'a - Milodiy 2-3 asrlarda bu shaharda ulug'vor va muxtasham qurilish ishlari amalga oshirilgan edi. Shaxar qudratli mudofaa devorlari bilan o`ralgan, devor burchaklarida burjlar qurilgan. Markazdan o`tgan ko`cha shaxarni ikki qismga bo`lgan, undan esa yon-atrofga ko`chalar ketgan, maxallalar bir-biridan ajralib turgan. Markaziy maydonda muxtasham saroy va ibodatxonalar joylashgan. Qasrdagi saroy devorlari tasvirlar bilan bezatilgan bo`lib, shoxlar, lashkarlar, mug'anniylar, xayvonlar rasmlari chizilgan Zallardan birida devor bo`ylab baland taglikka 20 dan ko`proq xaykallar o`rnatilgan edi.

Turuqband - suv ombori. A.Navoiy tashabbusi bilan Tus viloyatining yuqori qismida qurilgan.

Tuyatortar kanali - Sangzor daryosidan Jizzax vohasiga qazilgan

To`g`uzariq - 24 chaqirim uzunlikdagi

To`rabekxonim maqbarasi - Ko`hna Urganch, 16-asr.

Ulm, Nyurenburg, Augsburg - Dunay bo`ylarida vujudga kelgan german shaharlari.

Ulug`bek madrasasi - (Buxoroda) 1417-yilda qurilgan.

Ulug`bek madrasasi - (G`ijduvonda) 1433-yilda qurilgan.

Ulug`bek madrasasi - (Samarqandda) 1417-1420-yillarda qurilgan. Bu madrasa o`z zamonasining dorilfununi bo`lgan. Bu madrasada diniy ilmlar: Qur'on, hadis, tafsir, fiqh (din va shariat qonun-qoidalari) bilan bir qatorda riyoziyot (matematika), handasa (geometriya), ilmi hay'at (astronomiya), tibbiyot (meditsina), tarix, jo`g`rofiya, ilmi aruz (nazm), arab tili va uning morfologiyasi (qofiya) kabi ilmlar o`qitilgan.

Ulug`bek madrasasi - Samarqandda. Buxoro amirligida. Mang`itlar davriga tegishli

Ulug`bek rasadxonasi - 1424-1429-yillarda Samarqand shahri, Obirahmat anhori bo`yida qurilgan. Uning balandligi 31 metr.

Ulug`nor- 19 asr o`rtalarida Farg`ona vodiysida bunyod etilgan sug`orish inshooti.

Uchqo`rg'on - Farg'ona (doaon) davlati shaharlaridan. Aholisi dehqonchilik bilan shug'ullangan.

O`rta Osiyo davlat banki - Toshkent 19-asr oxiri.

Fayzobod xonaqohi - 16 asr Samarqand

Faqixlar madrasasi - Buxoro. 12 asr. Darvozayi Mansur maxallasida qonunshunoslar uchun qurilgan.

Fathulla qushbegi madrasasi - 16 asr Samarqand

Feruza- 14 asrda Samarqand darvozalaridan biri.

Fort qal'asi - Vizantiyaning Aleksandriya shahrida.

Frankfurt - Mayn daryosi sohilida vujudga kelgan german shahri.

Hazrati Imom majmuasi - Toshkent 19-asr o`rtalari

Hazrati Kalon Sohibzoda madrasasi - Qo`qon. 1862 y

Hazrati Qosimshayx xonaqohi - Karmanadagi 16 asr yodgorligi.

Xasan masjidi - Qoxirada.

Xyogo, Sakai - dengiz bo`yida barpo etilgan Yaponiyaning o`rta asr shaharlari.

Xitoy imperatori yozgi saroyi - 19 asr oxirlarida qurilgan. 1889-yil - Parijda 312 metrli Eyfel minorasi qurildi.

Xoja Abdulg`ofur madrasasi - Samarqandda. Buxoro amirligida. Mang`itlar davriga tegishli

Xoja dodxoh madrasasi - Qo`qon

Xoja Ka'ab kanali - Somonjuq dashtini obodonlashtirishga xizmat qilgan

Hojimoyim madrasasi - Qo`qon

Hokim oyim madrasasi - Qo`qon. 1869 y

Xolchayon, Dalvarzintepa, Ayritom, Zartepa, Qoratepa - Kushon davlati yodgorliklari.

Xonbandi suv ombori - 10-asr, Nurota tizmalaridagi pasttog` darasida. 1,5 mln metr kub suv to`plangan.

Xoniya madrasasi - Buxoroda, 13-asr o`rtalarida barpo qilinadi, mingtacha talaba o`qigan.

Xorazm - Amudaryoning quyi oqimi

Xori monastri - xozirgi Istanbuldagi Qaxriya masjidi. Vizantiya uslubida qurilgan.

Xosildorlik ibodatxonasi - Pekinda.

Xudoyorxon saroyi - 1863-1870 yillarda qurilgan. 100 dan oriq xonadan iborat. Qo`qon.

Xudoyorxon saroyi - Qo`qon. 1863-1870 yy. 100 dan ortiq xonasi bo`lgan. Xudoyorxon qurdirgan.

Xurmo nahr(ariq)i - Zarafshon daryosida chiqarilgan. to`rt chaqirim

Xo`ja Qurbonbiy madrasalari - 18 asr boshlarida. Qarshida

Chahorminor - suv ayirg`ich, Zarafshon daryosida qurilgan

Chechen-Itsadagi rasadxona - mayyalarga tegishli.

Chig`atoy - 19 asrning 2-yarmida Toshkent darvozalaridan biri.

Chinnixona - Ulug`bek tomonidan Rasadxona tevaragida bunyod etilgan chorbog`.

Chorsu - 14 asrda Samarqand darvozalaridan biri.

Chorsu - 16 asr Samarqand

Shavval qishlog`i - bu yerda Abumuslim qo`zg`olon uchun qullarni to`plagan va ularga Dovud ismli targ`ibodchini bosh qilgan. Qo`zg`olon 746-750-yillarda bo`lgan.

Shayboniyxon madrasasi - 16 asr Samarqand

Shayboniyxon madrasasi - 16 asr Samarqand

Shayboniyxon madrasasi - Samarqandda. Buxoro amirligida. Mang`itlar davriga tegishli

Shayx Xovandi Tohur - Toshkent. 19 asrning birinchi yarmida ta'mirlangan.

Shayxzoda - 14 asrda Samarqand darvozalaridan biri.

Shartr ibodatxonasi - Parij. O`rta asrlar.

Shaxrixonsoy - 19 asr o`rtalarida Farg`ona vodiysida bunyod etilgan sug`orish inshooti.

Sherg`ozixon madrasasi - Xivada bunyod etildi. 1765 yilda.

Sherg'ozixon madrasasi - Xiva 18-asr birinchi choragi

Sherdor madrasasi - Samarqand hokimi Yalangto`sh Bahodir 1619-1635 yillarda o`z mablag`lari hisobidan bunyod ettirgan. Samarqand. Registon maydonida Ulug`bek madrasasi qarshisida

Sherdor madrasasi- Samarqandda. Buxoro amirligida. Mang`itlar davriga tegishli

Shermuhammadbiy - 18 asr boshlarida. Qarshida

Shoh yo`li - eron axamoniylari sulolasining yo`li. U miloddan avvalgi 6-4 asrlarda Kichik Osiyo shaxarlarini, O`rtaer dengizi bo`yidagi efes, Sard shaxarlarini eron poytaxtlaridan biri - Suza bilan bog'lab turgan. Tag'in bir yo`l eron, Baqtriya orqali So`g'diyona, Toshkent voxasi va Qozog'iston xududidan o`tgan va Oltoygacha borgan.

Shoh Lalibeli ibodatxonasi - Aksum podsholigi.

Shoh Solomon ibodatxonasi - Isroil podsholigining donishmand hukmdorlaridan biri Solomon davrida qurilgan. Falastin hududida.

Shoxizinda me'moriy ansambli - Samarqand shahri. 8-15-asrlar.

Shpeyer - Germaniyadagi cherkov. Roman uslubida qurilgan.

Sho`rabashat - Farg'ona (doaon) davlati shaharlaridan. Ahlisi dehqonchilik bilan shug'ullangan.

Eyfel minorasi - 1889-yilda Parijda qurilgan. Balandligi 312 metr.

Ernazar elchi madrasasi - Buxoroda. XVII asr

Eski Termiz, Ayritom va Dalvarzintepa - bu yerlarda muxtasham buddaviylik ibodatxonalari bo`lgan. Aynan shu yerdan buddaviylik O`rta Osiyo bo`ylab tarqala boshladi.

Eskiqo`rg`on qalasi - hozirgi Qo`qon shahriga shu qal'a yonida asos solingan

Yuriy Dolgorukiy xaykali - Uglich shahrida.

Yangi saroyi - Xiva. Ichan qal'a tarkibida.

Yangiariq- 19 asr o`rtalarida Farg`ona vodiysida bunyod etilgan sug`orish inshooti.