Maktabgacha yoshdagi

Boladan kechirim so‘rash
●
Boladan kechirim so‘rash yoki so‘ramaslikni hal qilishda muhi-
mi «oilada kim bosh ekanligi» haqida emas, balki «adolatlilik» haqi-
da qayg‘urishdir. Bolalar beg‘araz ota-onalarga ko‘proq ishona dilar.
●
Agar kechirim so‘rashingizga qaramay bola o‘zining sal-
biy xulqini namoyon qilaversa, u holda intizom choralaridan foy-
dalanish lozim bo‘ladi. 
●
Bolangiz o‘zini yomon tutgan vaqtda siz jazo sifatida uni 
«Oqshom ertaklari»dan mahrum etsangiz, u hamma aytganlaringiz-
ni qilishga tayyor bo‘ladi. Agar siz bolaga o‘z nazoratingizni namo-
yon etsangiz, bola oiladagi o‘zining o‘rni haqida o‘ylay boshlaydi. 
●
Bolaga jazo choralarini qo‘llashda quyidagilarni esda tuting: 
har doim bolaning nojo‘ya harakati bilan uning shaxsini ajratib 
qarang. Shuning uchun munosabatingizda Siz bolaga uni yaxshi 
ko‘rishingizni, lekin uning o‘zini tutushi sizga yoqmayotganligini 
tushuntirishga harakat qiling.
●
Ba’zan arzimagan narsalar yuzasidan tortishuvlar yuza-
ga kelganda har ikkala tomon «o‘z obro‘si»ni yo‘qotmay, o‘zaro 
muzokara asosida kelishishlari lozim. Gohida ota-onalar bola-

---

446
ga nisbatan haddan tashqari talabchanlik qilganliklarini yoki be-
huda ayblaganliklarini tushunadilar. Bunday vaziyatda kechi rim 
so‘rash ota-onaning unga bo‘lgan hurmatini namoyon qilishga 
yordam beradi, shuningdek, ahil oilalarda bola xato qilsa, uni 
kechirishlari va sevishda davom etishlarini anglatadi.
●
Ikki yoshli bolalar kechirim so‘rashning mazmun-mohiya-
tini tushunib yetmaydi, uch yoshli bola esa «kechiring» deb ayta 
olishi mumkin xolos, lekin ota-onalar ularga o‘z xulqini qanday 
o‘zgartirish mumkinligini tushuntirishlari kerak. To‘rt yosh-
ga yetib bolalar kechirim so‘rashga odatlanadilar va ma’lum bir 
qiliqlaridan voz kechishlari lozimligini tushuna boshlaydilar.