Maktabgacha ta`lim tashkilotlarida ertaklarni sahnalashtirish metodikasi

Maktabgacha ta`lim tashkilotlarida ertaklarni sahnalashtirish metodikasi

Reja:

• Maktabgacha ta`lim tashkilotlarida ertaklarni sahnalashtirish.
• Stol teatrini sahnalashtirish.
• Ertak qahramonlarini, stol qo`g`irchoq teatrini sahnalashtirish jihozlari.
• Barmoq teatrlarini sahnalashtirish.

Maktabgacha katta yoshdagi bolalarni axloqiy-estetik tarbiyalashda qo‘g‘irchoq teatri vositasidan samarali foydalanish − bolalarning iqtidori, ob’ektiv borliq haqidagi tasavvuri, dunyoqarashini yanada rivojlantirish uchun qulay shart-sharoitni yaratishi bilan yanada ahamiyatlidir

Maktabgacha ta’lim muassasalarida qo‘g‘irchoq teatrlarini tayyorlash va tomoshalar ko‘rsatish mazmunini bosqichma-bosqich amalga oshirish ijobiy imkoniyat beradi.

Birinchi bosqich.

• Maktabgacha ta’lim muassasasida qo‘g‘irchoq teatrini tayyorlashda jihozlar, ya’ni quyidagi moddiy ta’minot amalga oshiriladi:
• manba tanlash (ertak tanlash). Tanlangan ertak bolaning yoshiga mos kelishi;
• musiqa tanlash;
• qo‘g‘irchoq teatrini ko‘rsatish rejasini tuzish.

Ikkinchi bosqich:

• ko‘zlagan maqsadga erishishda ertak mazmuniga ko‘ra qahramonlarni tanlash va so‘zlarini yod oldirish;
• qo‘g‘irchoqlarni yasash va kiyintirish;
• tarbiyachi bilan hamkorlikda sh’erlarni yod olish.

Uchinchi bosqich:

• tarbiyachi va bolalar bilan hamkorlikda teatr turiga ko‘ra ertakni sahnalashtirish;
• qo‘g‘irchoq teatrini namoyish, bolalarni qiziqishlari va ularga yoqqan qahramonlar haqidagi fikrlarini aniqlash.

Stol qo‘g‘irchoq teatr

• Stol qo‘g‘irchoq teatrining 4 xili bo‘ladi.
• Qog‘ozdan yasaladi;
• Kartondan yasaladi;
• Taxtadan yasaladi;
• Plastmassadan yasaladi.

 Bu sahnalashtirishlardagi personajlarni qo‘l bilan‚ tagliklar, sim va magnit orqali turlicha harakat bajartiriladi. Shakllarning tuzilishi ham turlichadir. Ish ertak yoki masal tanlashdan boshlanadi‚ so‘ngra unga mos personajlar tayyorlanadi. Jonivorlar shakllarini bolalar badiiy kitoblardan kalkaga ko‘chirishlari mumkin. Kalkadagi rasmni nusxa qog‘oz yordamida ikkita oq qog‘ozga tushiriladi. Bu rasmlarni rangli qalam bilan bo‘yab, bittasini kartonga yopishtiriladi va kartonni shu rasm konturi bo‘ylab qirqiladi. Kartonning ikkinchi tomoniga ikkinchi rasm yopishtiriladi, shu bilan figura tayyor hisoblanad

•  Bu sahnalashtirishlardagi personajlarni qo‘l bilan‚ tagliklar, sim va magnit orqali turlicha harakat bajartiriladi. Shakllarning tuzilishi ham turlichadir. Ish ertak yoki masal tanlashdan boshlanadi‚ so‘ngra unga mos personajlar tayyorlanadi. Jonivorlar shakllarini bolalar badiiy kitoblardan kalkaga ko‘chirishlari mumkin. Kalkadagi rasmni nusxa qog‘oz yordamida ikkita oq qog‘ozga tushiriladi. Bu rasmlarni rangli qalam bilan bo‘yab, bittasini kartonga yopishtiriladi va kartonni shu rasm konturi bo‘ylab qirqiladi. Kartonning ikkinchi tomoniga ikkinchi rasm yopishtiriladi, shu bilan figura tayyor hisoblanad

Stol teatrini sahnalashtirishning bir necha turi mavjud:

• birida pyesa oddiy sahnada-pardasiz shirmada,
• boshqa qutichaga o‘xshash sahnada (karton sahnalashtirish),
• uchinchisi yassi sahnalashtirishda‚ sahna ikki bo‘lak kartondan qilinadi.

Ertak qahramonlarini, stol qo`g`irchoq teatrini sahnalashtirish jihozlari.

Ertak qahramonlarini, stol qo`g`irchoq teatrini sahnalashtirish jihozlari.

Ertak qahramonlarini, stol qo`g`irchoq teatrini sahnalashtirish jihozlari.

Barmoq qo‘g‘irchoq teatrini shaxnalashtirish

• Barmoqli qo‘g‘irchoq teatrida qo‘g‘irchoqlar barmoqlarga kiygizilib qug‘irchoq teatri ko‘rsatiladi.

Bunda bolalar faqatgina tomoshabin emas, balki bevosita ana shu jarayonda o‘zlari ham ishtirok etishlari mumkin. Teatr qahramonlarini qog‘oz va paralondan ham yasash mumkin. 

• Bunda bolalar faqatgina tomoshabin emas, balki bevosita ana shu jarayonda o‘zlari ham ishtirok etishlari mumkin. Teatr qahramonlarini qog‘oz va paralondan ham yasash mumkin. 

Qog‘ozdan odam va hayvonlarning kichik tasvirini barmoqlarga kiyib olinadigan tarzda yasash tavsiya etiladi. Qo‘g‘irchoqlar silindr, konus, quti shaklida tayyorlanishi mumkin. Bezash uchun turli gazlamalardan foydalanish mumkin

• Qog‘ozdan odam va hayvonlarning kichik tasvirini barmoqlarga kiyib olinadigan tarzda yasash tavsiya etiladi. Qo‘g‘irchoqlar silindr, konus, quti shaklida tayyorlanishi mumkin. Bezash uchun turli gazlamalardan foydalanish mumkin

Bezash uchun turli gazlamalardan foydalanish mumkin. Gazlamaning sitilib ketmaydigan xili tanlanadi va teskari tomonidan tikilib, so‘ng ag‘darilib, kerakli joylari tikiladi. Barmoq teatrining boshqa teatrlardan farqi shundaki, unda ertak qahramonlari bolalarning barmoqlariga mos kichik va ertak ko‘rsatuvchining barmog‘iga to‘g‘ri keladigan xolatda tayyorlanishidir. 

• Bezash uchun turli gazlamalardan foydalanish mumkin. Gazlamaning sitilib ketmaydigan xili tanlanadi va teskari tomonidan tikilib, so‘ng ag‘darilib, kerakli joylari tikiladi. Barmoq teatrining boshqa teatrlardan farqi shundaki, unda ertak qahramonlari bolalarning barmoqlariga mos kichik va ertak ko‘rsatuvchining barmog‘iga to‘g‘ri keladigan xolatda tayyorlanishidir. 

E`tiboriz uchun rahmat