Maktabgacha ta’lim tashkilotida muammoli o’qitish texnologiyasi. Termiz davlat univarsiteti Maktabgacha ta’lim fakulteti Maktabgacha ta’lim yo’nalishi

1.2 Muammoli ma’ruza muammoli ta’limda eng ko’p qo’llaniladigan o’qitish shakli .

Muammoli o’qitish mashg’ulotlarini tashkil etish va o’tkazishning muhim tomoni shundaki, bunda o’qituvchi uning ham ta’limiy, ham tarbiyaviy funktsiyasini yaxshi anglab olgan bo’lishi talab qilinadi. O’qituvchi hech qachon talabalarga tayyor haqiqatnn (echimnn) berishi kerak emas, balki ularga bnlimlarni olishga turtki berishi, mashgulotlarda va hayot faoliyatlarida zarur bo’lgan axborot, voqea, vaqt va hodisalarni ongida kayta ishlashlariga yordam berishi lozim bo’ladi.

Muammoli o’qitish bilimlarni ongli va mustahkam o’zlashtirish, atrof-muhitga o’zining faol munosabatini belgilab olishda talabalar bilish faoliyatini jonlantirishda katta imkoniyatlarga ega.

Muammoli o’qitishda o’kituvchi talabalarning bilish faoliyatini tashkil etadi, shundagina talabalar fanlarni tahlil qilish asosida mustaqil ravishda intellektual mashaqqatlarni hal qilish, xulosa chiqarish va umumlashtirish, qonuniyatlarni shakllantirish, ko’lga kiritilgan bilimlarni yangi vaziyatga tatbiq etishga intiladi.

Ijodiy metod ta’lim oluvchining ijodiy mustaqilligini to’la amalga oshiradi.

Ijodiy metoddan o’rganilayotgan kursning umumiy asoslarini qamrab olgan eng muhim mavzularni o’tishda foydalapish tavsiya kilinadi.

Ijodiy metod ta’lim oluvchidagi uzok vaqtni va maxsus sharoit yaratilishini talab qiladi.

ijodiy faoliyati tajribasiga asoslangan holda o’qituvchi rahbarligida muammoni izlaydi

Mashgulotlarda ijodiy suhbatni qo’llash maqsadga muvofiq topiladi.

Qisman ijodiy metod murakkab muammoni bo’laklarga ajratib, uning qulay masalalarinn bosqichma-bosqich aniqlab olishda qo’llanadi

o’z tashabbuslari bilan savollarga javob beradilar yoki o’z chiqishlarida turli mulohazalarni bildiradilar,

muammoning yechilishidagi o’z variantlarini ilgari suradilar, hodisalar o’rtasidagi rang-barang, aloqalarar borasida bahslashadilar, boshqalarning fikriga tanqidiy munosabat bildiradilar.

bunday suhbatga oldindan jiddiy tayyorgarlik ko’rishi lozim:

Muammoli vaziyatdan chiqa olish hamma vaqt muammoni, ya’ni noma’lum ekanligini, uning nutqiy ifodasi va yechimini anglash bilan bog’langan.Muammoli vaznyatning fikriy taxlil qiladigan bo’lsak, mustaqil aqliy faoliyatidir. Bu urinda izchillik yorqin ko’rinadi avvalo muammoli vaziyat yuzaga keladi, so’ng o’quv muammosi shakllanadi.O’qitish amaliyotida boshqa variant - o’sha muammo tashqi ko’riiishda muammoli vaziyat yuzaga kelishsha munofik kelganday bo’ladngan varnant ham uchraydm. Fakrlar, lukmalar nazaray qoidalar ziddiyaglari shaklidagi savollar ko’rinishidagi muammoni ifodasi odatda «nimaga» savoliga javob bo’ladigan muammoli vaziyatning mavjudligini aks ettiradi.Muammo uch tarkibiy qismdan iborat: ma’lum (berilgan vazifa asosida), nomalum (ularni topish yaigi bilimlarni shakllantirishga olib keladi) va avvalgi bilimlar). Ular noma’lumni topishga yo’nalgan qidiruv ishlarini amalga oshirish uchun zarurdir. Avvalo bolaga noma’lum bo’lgan o’quv muammosi vazifasi belgilanadi va bunda uning bajarilish usullari hamda natijasi ham noma’lum bo’ladi, lekin talabalar o’zlaridagi avval egallangan bilim va ko’nikmalarga asoslanib turib kutilgan natija yoki yechilish yo’lini izlashga tushadi.