Milliy hunarmandchilik haqida tushunchalar
Hunarmandchilik, hunarmandlik — milliy-anʼanaviy mayda tovar ishlab chiqarish, oddiy mehnat qurollari yordamida yakka tartibda va qoʻl mehnatiga asoslangan sanoat turi; shunday mahsulotlar tayyorlanadigan kasblarning umumiy nomi. Yirik sanoat ishlab chiqarishi vujudga kelishiga qadar keng tarqalgan, ayrim sohalari keyin ham saklangan. Kam rivojlangan mamlakatlarning xalq xoʻjaligida hozir ham muhim oʻrin egallaydi.
Hunarmandchilik insonning ishlab chiqarish faoliyati bilan vujudga kelib, jamiyat rivojlanishi davomida asta-sekin dehqonchilik va chorvachiliksan ajralib chiqdi, turli ijtimoiytarixiy davrlar doirasida texnika rivoji bilan aloqador holda takomillasha bordi, turli ixtisosliklar (kulollik, duradgorlik, temirchilik, misgarlik, binokorlik, toshtaroshlik, oʻymakorlik, kashtadoʻzlik, koʻnchilik, tikuvchilik, toʻquvchilik, zargarlik, degrezlik, rixtagarlik, zardoʻzlik, boʻyoqchilik, kemasozlik, tunukasozlik va boshqalar)ga ajraldi. Hunarmandchilik qanday tabiiy resurslarning mavjudligiga qarab, mas, paxta va pilla bor yerda toʻqimachilik, sifatli xom ashyo bor yerda kulolchilik, jun va teri koʻp yerda toʻqimachilik va koʻnchilik, shunga qarab kosibchilik, oʻrmonlar koʻp yerda yogʻochsozlikgmaʼdanlarga boy yerlarda metall ishlab chiqarish va temirchilik, dengiz va daryo boʻylarida kemasozlik va boshqa rivoj topgan. Jamiyat taraqqiyoti bos-qichlari, mehnat taqsimoti bilan aloqador holda Hunarmandchilikning 3 turi shakllangan: 1) uy hunarmandchiligi; 2) buyurtma bilan mahsulot tayyorlaydigan hunarmandchilik 3) bozor uchun mahsulot tayyorlaydigan hunarmandchilik. Uy hunarmandchiligi kapitalizmga qadar boʻlgan davrlarda hunarmandchilikning eng koʻp tarqalgan turi boʻldi.
Maktabgacha yoshdagi bolalarni san'at va hunarmandchilik bilan tanishtirish vazifalari.
1. Bolalarda xalq amaliy san'ati va hunarmandchiligi namunalariga qiziqish va qiziqish hissini shakllantirish.
2. Xalq amaliy san'ati va hunarmandchiligi yordamida atrofdagi voqelikka estetik munosabatni shakllantirish.
3. Umumlashtirilgan bilim va ko'nikmalarni shakllantirish.
4. Ijodkorlikni, tasavvurni, assotsiativ fikrlashni va qiziqishni, kuzatish va tasavvurni rivojlantirish.
5. Hunarmandlarning mehnatiga hurmatni rivojlantirish; rus xalqining ustalaridagi milliy g'urur. Bolalarni xalq amaliy san'ati asarlari bilan tanishtirish usullari. Nuqtalar, halqalar, doiralar, to'g'ri chiziqlar (bolalar bu elementlarni tasvirlash usullari bilan tanishadilar).
Xalq ijodiyotining har bir turi ranglar va soyalarning o'ziga xos kombinatsiyasiga ega.
Darslarni yanada samaraliroq qilish uchun naqshlarni tuzish buyumlarni bezash bilan yaxshi bog'liqdir. Keyin, siz chiziqni 2-3 element bilan bezashni taklif qilishingiz mumkin - doiralar va chiziqlar yoki ovals, ularni almashtirib, chiziqlar, nuqta bilan tanishtirish. Birinchi darslardan boshlab o'qituvchi o'quvchilarga har bir element uchun rangni, rasmning rangini tanlashni o'rgatadi.
Maktabgacha tarbiyachilar keng va tor chiziqlarni (chiziqlarni), chiziqlar va doiralarni, chiziqlar va ovalsni (chiziqlar) almashtirishni o'rganadilar. Bolaga naqsh elementlari va ularning bezaklari uchun rangni tanlash imkoniyatini berish kerak. Rassomlik uchun bolalarga hayvonlar siluetlari, yosh xonimlar haykallari, ko'ylak, qog'ozdan kesilgan qo'g'irchoq apron, peri uyini, sehrli baliq, qushni bezatish mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |