180
Буюк аллома Абу Али ибн Сино яратиб колдирган бой, маънавий мерос узоқ асрлар оша бизгача етиб
келиб, бутун жаҳон халқларига хизмат қилиб келмоқда. Алломанинг тиббиѐтда эришган ютуқлари, саломатлик,
жисмоний тарбия ва тиббиѐт каби тушунчаларни ўзаро боғлаган холда яхлит бир тизим яратганлиги айниқса
диққатга сазовор.
Ибн Сино болага жисмоний тарбия беришни қачон бошлаш ва қандай усуллар билан олиб бориш
тўғрисида ҳам муҳим фикрларни баѐн қилган. Чунончи у болани туғилган пайтидан бошлаб, оѐққа тургангача
бўлган давридаги бадан тарбия қилиш ҳақида гапириб, бу даврда бола организмини чиниқтириш йўллари ва
усулларни кўрсатди.
Бундан ташқари у инсон организмининг аҳволига қараб, жисмоний машқларни бўлиб чиқди. Буюк
олим жисмоний тарбияни боланинг ѐшига, жисмоний қувватига, олдин ҳосил бўлган кўникма ва тажрибасига
қараб олиб борилиши кераклигини, жисмоний машқлар киши соғлигини мустаҳкамлаши билан бирга, бола
ақлий қобилиятини ҳам ўстириши ва руҳини тетиклаштиришини қайд қилади.
Мамлакатимизда соғлом ва баркамол авлодни тарбиялаш ѐшларнинг ўз ижодий ва интеллектуал
салохиятини руѐбга чиқариши, мамлакатимиз йигит-қизларини XXI аср талабларига тўлиқ жавоб берадиган
ҳар томонлама ривожланган шахслар этиб вояга етказиш учун зарур шарт-шароитлар ва имкониятларни яратиш
бўйича кенг кўламли аниқ йўналтирилган чора-тадбирлари амалга оширилмоқда.
Фарзандлар тарбияси, одоби, уларнинг маънавий ва жисмоний жихатдан баркамоллигини таъминлаш
бугун учун хам, келажак учун хам энг долзарб вазифалардан бир бўлиб қолаверади.
Фарзандлармизни юксак маънавиятли, баркамол авлод қилиб вояга етказиш ишида нафақат тарбиячи
ва устоз мураббийларимиз балки жамиятнинг барча аъзолари фаол қатнашишлари лозим. Хозирги кунда ўзбек
халқи маънавияти таркибига кирувчи ахлоқий қадриятлар мазмуни жиҳатидан янада кенгайиб бормоқда,
таълим тарбия жараѐнида бу қад-риятлар доимий равишда эътиборга олинмоқда. Таълим-тарбиянинг асосий
мақсади ҳар бир шахсда юксак аҳлоқий фазилатларини шакллантиришдан иборатдир. Ахлоқ бўлмаса инсон
ижтимоий шахс сифатида шаклланмайди. Ахлоқ инсон хаѐтида ўз-ўзини идора қилиш меъѐрларини, бошқалар
билан муносабатда бўлиш маданиятини, ҳалол ишлаб тўғри турмуш кечириш меъзонларин белгилайди.
Ҳар томонлама ривожланган етук ва баркамол авлодни вояга етказиш, жисмоний камолотни
шакллантиришга ва тараққий эттиришга алоҳида аҳамият бериш, омма орасида жисмоний тарбия ва спорт
маданиятини юқори савияга кўтариш бугунги кунда мазмун ва моҳияти билан ажралиб туради.
Шу ўринда Ўзбекистон Республикасининг ―Жисмоний тарбия ва спорт тўғрисида‖ ги Қонуни муҳим
аҳамиятга эга. Бу қонунда ѐшларни соғ-ломлаштириш шакллари ва усулларини мунтазам такомиллаштириш
ҳақида алоҳида таъкидланади. Чунки давлат келажаги ҳам жисмонан, ҳам маънан соғлом ѐшлар қўлидадир.
Соғлом баркамол авлод-нафақат жисмонан, балки ақлан етук авлод ҳисобланади.
Бугунки кунда ўқувчи ѐшларни мунтазам жисмоний тарбия ва спорт билан шуғулланишлари учун
керакли шарт-шароитларни яратиш, уларнинг спортга бўлган қизиқишларини ошириш ўз танасининг ҳолатини,
овқатланиш, меҳнат қилиш, дам олиш, ухлаш, жисмоний машқлар қилиб туриш тартибини яхши билишлари
мактаб ва олий ўқув юртлари жисмоний тарбия ўқитувчилари ва турли спорт ўйинлари бўйича мураббийлардан
тарбияланувчилар вужудининг руҳий ва жисмоний имкониятларини пухта ўрганиш талаб этилади. Жисмоний
тарбия ва спорт билан шуғулланиш жисмоний соғлом ва ҳаѐтий фаолиятнинг барча турларини шахснинг олий
даражада шаклланишига ижобий таъсир кўрсатади.
Ўқувчи-ѐшларда соғлом турмуш тарзини шакллантиришда босқичма-босқич ѐндошиш ўзига хос
хусусиятларга эга. Соғлом турмуш тарзини ўқувчи ѐшларда таркиб топтиришда энг аввало оиладаги муҳитни,
болаларни истиқомат қиладиган маҳалла шароитларини, болалар боғчаларида, уларнинг тарбияси учун олиб
бориладиган тадбирларини, умумтаълим мактабларда тахсил олишлари жараѐнини, акдемик лицей, касб-хунар
коллежлардаги фаолиятларини ва Олий ўқув юрти даргоҳларида тахсил олишларида иштирок этадиган
тадбирлар муҳим аҳамиятга эга.
Do'stlaringiz bilan baham: 
