Мактабгача таьлим муассасалари тарбияланувчиларининг ақлий тафаккурини шакиллантиришда инноватцион технологияларнинг ўрни

 
БОШЛАНҒИЧ СИНФЛАРДА ИНГЛИЗ ТИЛИ ФАНИНИ ЎҚИТИШДА ТАЪЛИМНИНГ ЁРДАМЧИ 
ШАКЛЛАРИДАН ФОЙДАЛАНИШ ИМКОНИЯТЛАРИ 
NE‘MATOV B.S., ТерДУ. 
 
Замонавий жамият ўзининг тез ва чуқур ўзгарувчан тавсифига эга бўлиб, бундай ўзгаришлар 
жамоатчилик тузилмалари, жумладан, мустақил давлатлар, шахс ва жамият ўртасидаги муносабатлар, 
демографик сиѐсат, урбанизация жараѐнларида кўзга яққол ташланмоқда. Таълим ҳам глобал умумҳамжамият 
тузилмасининг алоҳида таркибий қисми сифатида жамиятда бўлаѐтган барча ўзгаришларни ҳисобга олиши, ана 
шу асосда ўз тузилиши ва фаолият мазмунини ўзгартириши зарур. Бугунги кунда таълимнинг жамият 
ривожланиш суръатларидан ортда қолаѐтганлиги, таълим жараѐнида қўлланилаѐтган технологияларнинг 
замонавий талабларга тўлиқ жавоб бермаслиги ҳақидаги масала дунѐ ҳамжамияти томонидан тез-тез эътироф 
этилмоқда. 
Ўзбекистон Республикаси ҳукумати томонидан 2012-йил қабул қилинган узлуксиз таълим тизимининг 
барча босқичларида хорижий тилларни ўқитишни янада такомиллаштириш тўгрисидаги қарори қабул қилинди. 
Мазкур қарорга биноан, мактабгача таълим муассасаларидан бошлаб хорижий тилларни ўқитиш йўлга қўйилди. 
Бу жараѐнда дастлаб асосий вазифалар сифатида қуйидагилар белгилаб олинди: 
- чет тили фани ўқитувчилари таркибини ўрганиб чиқиш; 
- мазкур мутахассислик бўйича тайѐрланаѐтган кадрлар сифатини ошириш; 
- мутахассис кадрларни тайѐрлаш жараѐнини такомиллаштириш; 
- чет тилларни ўқитишда зарур бўлган ўқув адабиѐтлари, услубий қўлланмалар, дарсликлар тайѐрлаш 
ҳамда ўқув-методик тавсиялар ишлаб чиқиш; 
- таълим жараѐни самарадорлигини таъминловчи ўқитишнинг шакл, метод ва усулларини 
аниқлаштириш ва бошқалар. 
Юқоридагилардан келиб чиқиб, бошланғич синфларда инглиз тили фанини ўқитишда таълимнинг 
ѐрдамчи шаклларидан унумли фойдаланиш, ўқувчиларнинг билимларни ўзлаштиришида муҳим аҳамият касб 
этади. 
Айни вақтда, республика ҳудудида, фаолият юритаѐтган замонавий таълим муассасаларида таълимни 
ташкил этишнинг қуйидаги турларидан кенг фойдаланилмоқда: 
- тушунтирувчи-намойиш этувчи таълим (у анъанавий ѐки ахборот берувчи таълим ҳам деб аталади); 
- муаммоли ўқитиш; 
- дастурлаштирилган таълим ѐки - компьютерли ўқитиш; 
- модулли таълим; 
- интерфаол таълим. 
Таълимнинг ѐрдамчи шакллари: тўгарак, конференция, маслаҳат (консултация), факултатив машғулот, 
ўқув экскурсиялари, ўқувчиларнинг мустақил уй ишлари ва бошқалар саналади.
Мактабдан ташқари машғулотларнинг асосий ва барқарор турларига ўқиш жараѐнининг таркибий 
қисми сифатида қараладиган, ўқувчиларнинг мустақил уй ишлари киради. Унинг асосий мақсади – дарсда 
ўзлаштирилган билим, кўникма ва малакаларини кенгайтириш, чуқурлаштириш, уларни эсдан чиқаришнинг 
олдини олиш, ўқувчиларнинг индивидуал лаѐқати, истеъдод ва қобилиятини ривожлантиришдан иборат. 

---

113