|
Rahbarga mos ma’naviy-ruhiy xislatlar
jo'shqinlik
tc/kurlik
qat’iyatlilik
sabatlillk
|
|
|
|
barqarorlik
|
|
|
|
|
Ыг so‘zda
|
549
Rahbarga xos tadbirkorlik xislatlari
mas’uliyatlilik
insoflilik
serharakatlilik
balollik
tirishqoqlik
malakalilik
uddaburonlilik
isbclmnlik
tavakkalchilik
epchillik
Saranjam-sarishtalik
ta’masizlik
tadbirkorlik
barkamollik
aniqlik
tejamkorlik
Siyosiy-huquqiy va ma'naviy-marifiy jihatdan:
Siyosiy va huquqiy yetuklik;
Bilimdonlik;
Xodimlarni vatanparvarlik ruhida tarbiyalashda qodirlik;
Topshirilgan ish uchun shaxsiy javobgarlikni his qilish, halollik, vijdonlilik;
Shaxsiy manfaatlarni jamoat manfaatlariga bo'ysundirish- ga qodirlik;
Kishilarga nisbatan mehribon va e’tiborli bo'lish;
Tashabbus va ilg'orlikni qo'llab-quvvatlash qobiliyati;
Tamoyillik;
Tanqidga chidamli bo'lish, o'z-o'ziga tanqid qila bilish;
Intizom va mehnatga bo'lgan munosabati;
Mehnatsevarlik;
Jamoa o'rtasida intizomni yo'lga qo'ya bilish;
Atrofdagilarga mehnatsevarlikni tarbiyalay bilish;
Ishni rejali olib bera bilish, rejasiz ishlagan rahbar
550
xodimlar jamoasi oldiga qo'yilgan vazifalarni muvafaqqiyatli bajara ololmaydi.
Bilim darajasi
Iqtisodiyotni bilishi;
Texnika va texnologiyani bilishi;
Boshqarish ilmini, funksiyalari va tuzilishini bilish;
Istiqbolni bilimga qodirligi va hokazo.
Rahbar aniq, chuqur va keng bilimga ega bo'lishi, uni doimo to'ldirib va yangilab borish kerak. Aks holda u obro' qozona olmaydi, xodimlarning ishonchiga sazovor bo'la olmaydi.
Tashkilotchilik qobiliyati
Xodimlarni tanlay bilish va ulardan samarali foydalanishni ta'minlay olishligi;
Qo‘1 ostidagilarni mehnatga o'rgatish vatarbiyalashni bilish;
Jipslashgan jamoani vujudga keltira olish;
Maqsad sari intiluvchanlik;
Kutilmagan vaziyatlarda boshqarish qobiliyatini yo'qot- maslik.
Boshqarish samaradorligini ta’minlay olish.
Boshqarishni kollegial tarzda tashkil qila olish qobiliyati;
Ish haqida qisqa va aniq gapirish qobiliyati;
Ishga oid xatlar, buyruqlar, farmoyishlar yoza bilish;
Turli manbalardan ish uchun zarur axborotlarni olish qobiliyati;
Rahbarlarni va qo'l ostidagilarni tinglay bilish qobiliyati;
Asoslangan qarorlarni mustaqil va tez qabul qila bilish qobiliyati;
Rejalarni bajarishdan xodimlarning moddiy va ma'naviy manfaatdorligini ta'minlash qobiliyati;
Boshqaruv organi qarorlari bajarish ustidan nazoratni ta'minlay bilish;
Boshqarish tuzilishini takomillashtirib berish qobiliyati va hokazo.
551
№
|
Talablar
|
Izoh
|
1.
|
Ma'naviy
yetuklik
|
siyosiy yetuklik
huquqiy yetuklik
axloqiy yetuklik
yuqori saviya va ong
ma’rifatchilik
madaniyatchilik
xodimlarni vatanparvarlik ruhida tarbiyalashga qodirlik
|
|
|
topshirilgan ish uchun shaxsiy javobgarlikni his qilish, halollik, vijdonlilik
shaxsiymanfaatlarnijamoatmanfaatlariga bo'ysundirishga qodirlik
kishilarga nisbatan mehribon va e'tiborii bo'lish
tashabbus va ilg'orlikni qo'llab-quvvatlash qobiliyati
prinsipiallik
tanqidga chidamli bo'lish, o'z-o‘zigi tanqid qila bilish
|
2
|
Intizom va mehnatga bo'lgan munosabati
|
mehnatsevarlik
jamoa o'rtasida intizomni yo'lga qo'ya bilish
atrofdagilardamehnatsevarliknitarbiyalay bilish
|
|
|
Bir noshud rahbarning beg'amligi yuzlab, minglab kishilar taqdirining bedaxl qirralariga ta'sir etishi mumkin. Boqibeg'am bu toifa rahbarlarning shu uslubi bilan murosa qilib bo'lmaydi
|
|
|
• ishni rejali olib bera bilish, rejasiz ishlagan rahbar xodimlar jamoasi oldiga qo'yilgan vazifalarni muvaffaqiyatli bajara ololmaydi
|
552
3
|
Bilim darajasi
|
iqtisodiyotni bilishi
texnika va texnologiyani bilishi
boshqarish ilmini, funksiyalari va tuzilishisini bilish
istiqbolni bilimga qodirligi va h.k.
|
4
|
Tashkilotchilik
qobiliyati
|
xodimlarni tanlay bilish va ulardan samarali foydalanishni ta’minlay olishligi
qo'l ostidagilarni mehnatga o'rgatish va tarbiyalashni bilish
jipslashgan jamoani vujudga keltira olish
maqsad sari intiluvchanlik
kutilmagan vaziyatlarda boshqarish qobiliyatini yo'qotmaslik
«Yomon korkabinet yoki tashkilot yo'q, lekin yomon rahbarlar bor». Bu ibora shuni bildiradiki, yomon ishlab turgan korkabinetga jamoani yaxshi boshqaradigan, tashkilotchilik qobiliyati yuqori, mehnatsevar, talabchan, bilimdon rahbar qo'yilsa, u korkabinet tezda yaxshi korkabinet sarfiga qo'shiladi.
Agar yaxshi ishlab turgan korkabinetga tasodifan tashkilotchillik qobiliyati past rahbar kelib qolsa, aksincha, u korkabinet asta-sekin yomon ishlaydigan korkabinetga aylanadi.
|
5
|
Boshqarish samarador- ligini ta’minlay olish.
|
boshqarishni kollegial tarzda tashkil qila olish qobiliyati
ish haqida qisqa va aniq gapirish qobiliyati;
ishga oid xatlar, buyruqlar, farmoyishlar yoza bilish
turli manbalardan ish uchun zarur axborotlarni olish qobiliyati
rahbarlarni va qo'l ostidagilarni tinglay bilish qobiliyati
|
553
asoslangan qarorlarni mustaqil va tez qabul qila bilish qobiliyati
rejalarni bajarishdan xodimlarning moddiy va ma’naviy manfaatdorligini ta’minlash qobiliyati
boshqaruv organi qarorlari bajarish ustidan nazoratni ta'minlay bilish
boshqarish tuzilishini takomillashtirib __] berish qobiliyati va h.k.
Rahbarning madaniy saviyasi ko'rsatkichlari:
so'z bilan ishning birligi;
o'z kasbiy mahoratini, iqtidoriy-ma’naviy komilligini o'stirish ustida qayg'urish;
oqilona turmush tarzi, jismoniy sog'lomligini saqlash;
o'z-o'zini tanqid asosida o'z kamchiliklarini bo'yniga olmoq;
o'zini intizomga bo'ysundirish;
o'z malakasini oshirishga bo'lgan intilish va uning uddasidan chiqa olish;
harakatning maqsadga qaratilganligi va qat'iyligi;
o'ziga va mehnat faoliyatiga bo'lgan talabchanlik;
axloqning quyidagi alifbolariga qat’iy rioya qilish: Rahbarning axloqiy xislatlari
kamtarinlik
haqgo'ylik
halollik
o'zini tuta bilishlik
oddiylik
to'g'rilik, vijdonlik
insoflilik
mehr-oqibat -saxovat
Rahbarning jamoaga nisbatan madaniyatliligi:
kishilarga e’tibor va hurmat;
kishilarga xayrixoh va iltifotli bo'lish;
554
olijanoblik va beg'arazlik,
xolislik;
insoning qadr.-qimmatiga yetish kabilar.
Do'stlaringiz bilan baham: |
