Maksad: "Axborot texnologiyalari", "Tibbiy informatika" fanlariga ta’rif berish, ularning

 

        4 

 

 

 

2-nchi boskich (70 yillarining oxirigacha) IBM 1360 rusumli EHM - larni keng tarkalishi. 

Ushbu  boskichning  muammosi-dasturiy  ta’minotning  apparat  vositalari  rivojlanishi  darajasidan 

orkada kolishi. 

3-nchi  boskich  (80  yillarning  boshidan)  -  kompyuter  profesional  bulmagan 

foyidalanuvchining kuroliga aylanadi, informatsion tizim esa, uning karorini kabul kilish uchun 

kullab-kuvvatlovchi vosita bulib koladi. 

4-nchi  boskich  (90  yillarning  boshi)  -  tashkilotlararo  zamonaviy  texnologiyalar  va 

informatsion  tizimlarni  yaratish.Ushbu  boskichning  muammolari  juda  xam  kup.  Ulardan 

muximlari: 



 kompyuter alokasi uchun protokollar 



 strategik ma’lumotlarga kirish imkoniyatlarini tashkil kilish 



 ma’lumot xafsizligi va ximoyasini tashkil kilish 

3. Kompyuteriy texnologiya keltiradigan afzalliklar buyicha: 

1-nchi boskich (60-yilarning boshi) - markazlashgan ommaviy foydalanishga muljallangan 

xisoblash  markazlarida  murakkab  xisoblashlarni  boshkarishda  ma’lumotlarni  samarali  ishlov 

berish bilan xarakterlanadi. 

2-nchi boskich (70 - yillarning urtalaridan boshlab) personal kompyuterlar paydo bulishi. 

3-nchi  boskich  (90  -  yillardan  boshlab)  -  biznesda  strategik  afzalliklarni  taxlil  kilish 

ma’lumotlarni taksimlangan ishlov berish telekomunikatsion texnologiyasiga asoslanadi. 

4. Texnologiya uskunaviy muxitining turlari buyicha: 

1-nchi  boskich  (xx  asrning  ikkinchi  yarmida)  pero,  rangdon,  kitobga  asoslangan  «kulda» 

bajariladigan informatsion texnologiya 

2-nchi  boskich  (xx  asrning  oxirlaridan  boshlab)  -  yozuv  mashinkasi,  telefon,  diktofon 

asoslangan «mexanik» 

3-nchi  boskich  (xx  asrning  40-60  yillari)  -  katta  ExM,  elektrik  yozuv  mashinkalari, 

kseroksga asoslangan «elektrik» texnologiya 

4-nchi  boskich  (70  yillarning  boshida)  -  katta  ExM  va  ular  asosida  yaratgan 

avtomatlashtirilgan  boshkaruv  tizimlari  (ABT)  va  ma’lumot-izlovchi  tizimlari  «elektron» 

texnologiyalari 

5-nchi  boskich  (80  yillarning  urtalaridan  boshlab)  -  shaxsiy  kompyuterga  asoslangan 

kompyuteriy texnologiya 

Xozirgi  kunda  o‘quv  jarayonida  qo‘yidagi  AKT  ishlatiladi:  elektron  pochta,  audipochta, 

elektron kalendar, telekonferensiya, auidiokonferensiya, videokonferensiya, chat va boshqalar. 

Hozirgi kunda AKTlar ta’lim tizimida asosan to‘rt yo‘nalishda:  



 

o‘rganish ob’ekti sifatida; 



 

o‘qitishning texnik vositalari sifatida;  



  ta’limni boshqarishda;  



  ilmiy-pedagogik izlanishlarda foydalanilmoqda. 

O‘quv-tarbiya jarayonida AKTlar asosan to‘rt tartibda:  

passiv qo‘llash – kompyuter oddiy hisoblagich kabi;  

reaktiv muloqat – kompyuter imtihon oluvchi sifatida;  

faol muloqat – kompyuter talabaga yo‘l – yo‘riq berish va imtihon olishda;  

interfaol muloqat – kompyuter sun’iy intellekt sifatida, ya’ni talaba bilan muloqat qilishda 

foydalaniladi.  

O‘zbekistonda  ta’lim-tarbiya  sohasini  isloh  qilishning  asosiy  omillaridan  biri  bu  ta’lim 

jarayoniga zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini joriy etish bilan bog‘liq bo‘lib, 

respublikamiz  Prezidenti  I.A.Karimov  bu  masalada  “…  bugun  hayotimizga  chuqur  kirib 

borayotgan  Internet  tizimini  keng  joriy  etish,  yoshlarimizni  O‘zbekistonning  qadimiy  va  boy 

tarixi,  ezgu    qadriyatlarimiz,  yuksak  axloqiy  fazilatlar  ruhida  tarbiyalashga  xizmat  qiladigan 

milliy  axborot  resurslarini  shakllantirish  va  rivojlantirish,  bu  borada  o‘zbek  tilining 

---