Makroiqtisodiy statistikada qo‘llaniladigan guruhlash. Makro-mikroiqtisodiy ko‘rsatkichlar

MAKROIQTISODIY STATISTIKADA QO‘LLANILADIGAN GURUHLASH. MAKRO-MIKROIQTISODIY KO‘RSATKICHLAR

Tayanch iboralar

• Iqtisodiy faoliyat, milliy hisoblar tizimi (MHT), iqtisodiy rayonlar, hududiy va ma’muriy guruhlash, xalq xo‘jaligi tarmoqlari, xalqaro andozaviy tarmoqlar, moddiy ne’matlar, institutsion birliklar, nomoliyaviy korxonalar, uy xo‘jaligi, tashqi dunyo
• Iqtisodiy faoliyat, iqtisodiy ko‘rsatkichlar, yakka statistik ko‘rsatkich, umumlashtiruvchi statistik ko‘rsatkichlar, milliy mahsulot, yalpi ichki mahsulot, moddiy ishlab chiqarish, nomoddiy ishlab chiqarish, milliy iqtisodiyot, yalpi ishlab chiqarish, tovar mahsuloti, oraliq iste’moli, yalpi ishlab chiqarish, tovar mahsuloti, oraliq iste’moli, asosiy vositalar, aylanma mablag‘lar, milliy boylik, doiraviy aylanma.

Iqtisodiy faoliyat turlarini mulk shakllari, ma’muriy va iqtisodiy hududlar bo‘yicha tasniflash

• O‘zbekiston mustaqillikka erishgach, BMTga a’zo (1992 yil 2 mart) bo‘lib, dunyodagi juda ko‘p mamlakatlar bilan to‘g‘ridan-to‘g‘ri iqtisodiy aloqalarini amalga oshira boshladi. Natijada mamlakat makroiqtisodiy ko‘rsatkichlarini xalqaro hisob ko‘rsatkichlari bilan moslashtirish zaruriyati tug‘ildi. Shunday qilib, mamlakatimizda Milliy hisoblar tizimi (MHT) ishlab chiqildi va amaliyotga joriy qilindi.

Iqtisodiy faoliyat turlarini mulk shakllari, ma’muriy va iqtisodiy hududlar bo‘yicha tasniflash

• Ma’lumki, makroiqtisodiy statistika ob’ektiga hududlar, mamlakat miqyosidagi iqtisodiy faoliyat ko‘rsatkichlaridir. Lekin ular minglab ishlab chiqaruvchi va xizmatlar ko‘rsatuvchi firmalar, dehqon-fermer xo‘jaliklari, korxonalar, tashkilotlar, muassasalar va boshqa ob’ektlar iqtisodiy faoliyatlardan tashkil topadi.
• Bu sub’ektlarning ko‘plari mehnat ishlab chiqarish va ularni sotish bilan, ayrimlari turli xil xizmat ko‘rsatish bilan, ba’zilari esa ilmiy, ma’rifiy, madaniy va boshqa faoliyat bilan shug‘ullanadi.
• Bozor iqtisodiyoti sharoitida bu sub’ektlar soni, tarkibi va faoliyat turlari o‘zgarib turadi.Shuning uchun bu xo‘jalik yurituvchi sub’ektlar faoliyatini makrodarajada o‘rganish va tahlil qilish uchun mulk shakllari, iqtisodiy va ma’muriy hududlar bo‘yicha guruhlash lozim bo‘ladi.