Majolis un-nafois

Vaysiyu Sog‟ariy ba azmi haram, 

Gashta budand har dushon safari, 

Lek az on roh har du vo mondand, 

On yak az bexariyu in zi xari. 

Tarjmasi:  Vaysiy  va  Sog‘ariy  ikkovlon  muqaddas  safarga  bormoqchi  bo‘ldilar. 

Biroq u biri eshagi yo‘qligidan, biri eshakligidan ul yo‘ldan qoldilar

29

. 

―Majolis‖da  o‘sha  davr  hajvchiligining  yuqoridagi  kabi  yorqin  namunalari 

anchagina. Poraxo‘r Xo‘jand qozisini fosh qiluvchi Sayid Abdulhaqning qit‘asi, hazl-

mutoyibaga  moyil  Sayid  Kozimiyning:  ―Xudoga  shukrki,  Hiri  (Hirot  –  S.G‘.) 

shaharining qozisi emasman – odamsifatman, eshak emasman‖, - ma‘nosidagi hajviy 

bayti;  Abdulbaraka  degan  qozining  kirdikorlarini  fosh  etuvchi  noma‘lum  shoirning 

bayti;  qator-qator  hajviy  qaydlar  -  Mir  Murtoz  degan  shoir  shaxmatga  shunday 

ishqiboz  bo‘lganki,  ikkita  o‘yinchiga  duch  kelsa  biri  bilan  o‘ynab,  agar  biri  ketsa, 

bunisi  qolsin  degan  ma‘anoda  ikkinchisining  etagini  mahkam  ushlab  o‘tirishligi 

haqida;  Buxorolik  shoir  Kavsariyning  o‘z  hujrasida  taom  pishirayotganida  kimdir 

kelib  qozon  ostiga  o‘tin  tashlab  qo‘ygani,  shunda  u  tabh  (ovqat  pishirish)  ishida 

madad  qilmakim  ,  sherik  bo‘lursen  deya  shirin  va  iliq  hazil  bilan  hozirjavobligi 

haqida;  shoir  Masixiyning  Ka‘ba  safariga  ketayotganida  uzoq  yo‘l  mashaqqati  va 

shoir  ahvolidagi  bir  holatni  aks  ettiruvchi  g‘oyat  hajviy  bayt  (buning  ham  muallifi 

ma‘lum  emas),  Hofiz  Sharbatiyning  Abulqosim  Bobur  Mirzo  taklifi  bilan  Shoh 

yonidagi shahar muftisi sarhush Mavlonozadai Abhariyga may to‘la qadah uzata turib 

badihona bitgan ajoyib bayti: 

                                                           

29

 Юнусов М. Шеърият аҳлининг буюк ҳомийси. // Шарқ юлдузи. Тошкент. 1968. №8. 215 - б 

---