Май 2021 10-қисм Тошкент май 2021 йил. Тошкент: «Tadqiqot», 2021. 202 б



Download 3,67 Mb.
Pdf ko'rish
bet85/194
Sana26.02.2022
Hajmi3,67 Mb.
#472457
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   194
Bog'liq
10.Pedagogika yonalishi 1 qism

Annotatsiya: 
Ushbu maqolada umumta’lim maktabalrida fizika fanini o’qitish bo’yicha 
tavsiyalar berilgan.
Kalit so’zlar: 
fizika, optika, ta’lim-tarbiya, dars jarayoni, organism, biofizika.
Darhaqiqat, ko‘z nuri va qalb qo‘rini, butun ongli hayotini yosh avlodga tarbiya berishga, 
ularni milliy va umuminsoniy qadriyatlar ruhida kamol toptirishga bag‘ishlagan, bir so‘z bilan 
aytganda, Vatanimizning ertangi kunining poydevorini yaratayotgan siz azizlarning kundalik 
olijanob mehnatingiz oldida ta’zim etsak arziydi, albatta. Biz mustaqillikning birinchi yillaridan 
boshlab ta’lim sohasidagi eski yondashuvlardan butunlay voz kechib, yangicha tamoyillarga, 
milliy qadriyat va an’analarimizga, jahon ilg‘or tajribalariga asoslanib, hayotimizni tub yangilash, 
uzoq va davomli maqsadlarimizni amalga oshirish uchun ta’lim-tarbiya sohasiga ustuvor ahamiyat 
qaratib, bor kuch va imkoniyatlarimizni shu yo‘lda safarbar etmoqdamiz.
Fizika fani o‘quvchilarda ilmiy dunyoqarashni shakllantirishda tayanch fan, fizika darslari esa 
uning ahamiyatli manbasi hisoblanadi. O‘quvchining dunyoqarashi, tabiat haqidagi tushunchalari 
fizika fani qonunlarini o‘rganish jarayonida amalga oshirilsa, ikkinchidan, bu jarayonda ularga 
bilim va tarbiya berishda psixo-pedagogik asoslarni hosil qilish davomida amalga oshiriladi. 
Dunyoqarashni shakllantirishda o‘qituvchidan katta pedagogik mahorat talab qilinadi. Bunda 
dars o‘tish jarayonida turli metodlardan, yangi innovatsion pedagogik texnologiyalarni qo‘llanish 
ko‘zda tutilgan.
O’quvchilar yuqori sinflarda fizika kursining barcha bo’limlarini sistemali ravishda o’rganadilar. 
Bunda fizika ta’limi mazmuni ijtimoiy hayotda, tevarakatrofda uchraydigan fizik hodisalar va 
jarayonlar bilan bog’lab o’rgatiladi. Fizika fani o’quvchilar qalbiga oson kirib borishi, ularning 
xotirasidan mustahkam o’rin olishida jonli misollar, hayotiy taqqoslar muhim ahamiyat kasb 
etadi. Ayni tajribadan har bir fan misolida samarali foydalanish mumkin. Fizikaning tabiat sirlarini 
ochishdagi fundamental ahamiyatini va uning qonunlarining hozirgi zamon texnologiyasining 
asosini tashkil qilganligi hamda fizika sohasidagi bilimlar kelajakda jamiyat taraqqiyoti uchun 
benihoya katta ahamiyatga ega. Fizika o’quv predmeti sifatida shakllantirish uchun yetarli 
darajada imkoniyatlarga ega. Bu o’quv predmetining barcha texnik qurilmalarning asosi sifatida 
namoyon bo’lishi, egallagan bilimlarining hayotda hayotda qo’llash imkoniyatlarning ko’pligi 
bilan belgilanadi. Shu bilan birga, fizikani o’rganish jarayonida o’quvchi bilishning barcha 
bosqichlari (kuzatish, gipoteza, tajriba o’tkazish, mushohada qilish va natijalarni umumlashtirish)
da o’tkaziladi.
O’quvchilarni fizik hodisalarni o’rganishda mustaqil ravishda kuzatish, tajribalar o’tkazish, 
tajriba natijalarini umumlashtirish hamda darsliklar, o’quv qo’llanmalari va boshqa qo’shimcha 
adabiyotlardan foydalana olishga o’rgatish muhim o’rin tutadi. Ma’lumki, organizm muhitning 
harorat (temperatura), ravshanlik(yorug’lik), namlik(absolyut va nisbiy), havo bosimi, shovqin, 
elektr va magnit maydoni, radiatsiya oqimi, radiaktivlik va shu kabi fizik xarakteristikalarning 
o’zgarishidan darhol ta’sirlanadi. Fizikani o’rganishda o’quvchilarga biofizikaga oid materiallardan 
ham foydalanish mumkin. Biofizika elementlarini o’quvchilarga o’rgatishda o’qitishning turli 
formalaridan foydalanish mumkin:dars, ekskursiya, amaliy ish va laboratoriya mashg’ulotlari, 
o’quvchilarning mustaqil tadqiqot olib borish faoliyati, referatlar tayyorlashi va boshqalar. 
Biroq biofizikaga oid materialni o’rganishda ko’pincha darsdan foydalanish yaxshi natija beradi. 
Kuzatishlar o’quvchilarni biofizika elementlari bilan tanishtirishda fragmentdan foydalanish 
maqsadga muvofiq ekanini ko’rsatdi, chunki u juda kam o’quv vaqtini sarf qilishni talab etadi va 
fizika bilan biologiyaning bog’lanishini sistemali amalga oshirilishini ta’minlaydi. Buning uchun 
ancha ko’p vaqtdan foydalanish o’quvchilarning sinfdan va maktabdan tashqi faoliyatining turli 
xillari va fakultetiv mashg’ulotlar uchun xarakterli deb hisoblanadi.
Hozirgi fan-texnikaning rivojlanishi bilim, amaliyot va tajriba o’zaro aloqani uzviy bog’lab 
borilishini taqozo qiladi. Fizika fani ishlab chiqarishdan ajratilgan holda o’qitilsa, o’quvchilar bu 


86

Download 3,67 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   194




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish