Mahsus xossali po’latlar Reja: Umumiy ma’lumotlar. Oddiy sifatli konstruktsion po’latlar

3. Avtomat po’latlari.

Bu po’latlardan oddiy detallar (chayka, bolt) metall qirqish avtomatik dastgoxlarda katta kesim tezligida tayyorlanadi, chunki bu po’latlarni kesib ishlanuvchanligi yuqori. Po’latlarni tarkibida oltingururt miqdori ko’p, shuning uchun qirindi oson ajraydi.

Avtomat po’latlari quyidagicha markalanadi: A12, A20,a30,A40 SG va xokazo.
“A” xarfi avtomat po’latni belgisi, raqamlar-po’lat tarkibida uglerod miqdorini% xisobida bildiradi (foizni yuzdan ulishini).


Legirlangan konstruksion po’latlar.

Legmrlangan po’latlardan oqilona foydalanish uchun knjener bu po’latlarni foydali va kamchilik tomonlarini bilishi lozim (uglerodli po’latlarga nisbatan)

1) bu po’latlarni foydali tomonlari termik ishlaganda namoyish etadi:
2) Bir xil uglerod miqdoriga ega bo’lganda legirlangan po’latlarni, uglerodli po’latlarga nisbatan termik ishlanganidan (toblash+bo’shatish) so’ng, plastik deformatsiyalanshiga qarshiligi (_ok) yuqori:
3) Bir qator legirlovchi moddalar austenitni barqarorlashtiradi. SHuning uchun po’latlarni talablanish chuqurligi yuqori;
4) Austenitni barqarorligi yuqori bo’lishi toblashda sovitish tezligini pasaytirish imkonini beradi (“yumshok” rejimda, yaongi moyda toblanadi).
5) Po’latlarni qovushqoqlik zapasi yuqori va sovuqlayin sinishga qarshiligi xam yuqori;
6) legirlangan (ayniqsa Ni) po’latlar, termik ishlardan so’ng, mashina detallarini ishonchliligini oshiradi.
Legirlangan po’latlar bir qator kamchiliklardan xam xoli emas. Bular:
1) Ko’p legirlangan po’latlar bartaraf etiladigan bo’shatish mo’rtligiga moyil;
2) Yuqori legirlangan po’latlarda toblashdan keyin strukturada ko’p miqdorda qoldiq austenit qoladi. Qoldiq austenit po’latini qattiqligini va toliqish chegarasini pasaytiradi;
3) Legirlangan po’latlar uglerodli po’latlarga nisbatan denrit likvatsiyasiga moil;
4) Legirlangan po’latlarda flokenlar uchraydi. Flokenlar singan yuzalarda oq doьlar ko’rinishida uchraydi. Flokentlar po’latda singigan vodorodni ajrab chiqishidan xosil bo’ladi.
5) Legirlangan po’latlarni narxi uglerodli po’latlarga nisbatan yuqori.