Махсус таълим вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт университети

Аҳолига маиший хизматлар кўрсатиш 
Харидор (эркак киши) дўкондан куртка сотиб олди. Уни кимёвий усул 
билан тозалаш корхонасига топширди. У ерда курткани тозалаш вақтида уни 
йиртиб қўйишди. Мижоз курткани олишдан бош тортиб, компенсация талаб 
қилди. Бироқ корхонада бу ҳол заводда йўл қўйилган нуқсон туфайли юз 

---

42
берди деб жавоб қилишди. Кимёвий усул билан тозалаш корхонаси 
компенсация тўлашдан бош тортиб, мустақил экспертиза хулосасининг 
тақдим этилишини таклиф қилди. Дўконда курткани алмаштиришдан бош 
тортишмоқда, чунки уни харидор кийган. Дўконнинг чеки ва кимёвий усул 
билан тозалаш корхонасидан бериган квитанция мижозда мавжуд эмас. 
Харидорга зарарни ким қоплаши керак?  
Саволлар:
Кимёвий усул билан тозалаш корхонаси билан мижоз ўртасида 
тузилган шартнома таркибининг асрсий қисмларини ажратинг. 
Шартноманинг тузилиши кимёвий усул билан тозалаш корхонаси ва 
мижозга (уларшартнома тузмаган вазият билан солиштирилганда)қанақа 
устунликларберади? 
 
Шартномага тозалаш жараёнида буюм шкастланиши мумкинлиги 
тўғрисидаги огоҳлантиришнинг киритилишикимёвий усул билан тозалаш 
корхонасининг хатти-ҳаракатига қандайтаъсир кўрсатиши мумкин? 
Мазкур ҳолатда куртканинг сифатини ўлчаш харажатлари кимнинг бўйнига 
қўйилади? Қайси тараф ўзини оппортунистик тутиш имкониятига эга 
бўлади? 
Кимёвий усул билан тозалаш корхонаси билан мижоз ўртасидаги 
тузилган шартномамукаммал ҳисобланадими? Ўз жавобингизни асосланг. 
 

---

43
ҚУЙИДА КЕЛТИРИЛГАН ФИКРЛАР
ТЎҒРИМИ ЁКИ НОТЎҒРИМИ? 
Танқид қилма – барча фикрлар тенг қадрли! 
1. Адолатлилик муаммосининг долзарблиги -Нэш бўйича ягона 
мувозанат асимметрик, ютуқнинг ўзаро ҳамкорлик иштирокчилари 
ўртасида адолатсиз тақсимланиши билан тавсифланади.
2. Бирга бўла олиш муаммоси Нэш бўйича мувозанат мавжуд бўлмаган 
вазият учун хосдир. 
3. Институционал тузоқ -бу расмий ва норасмий қоидалар ўртасидаги 
ноаниқлилик. 
4. Кооператив (коалицияли) ўйинлар – бу Парето-оптималлиги 
ҳисобланади. 
5. Ўйин иштирокчисининг стратегияси якка иштирокчи таҳлил 
қилишнинг бошланғич нуқтаси ҳисобланади. 
6. Мувофиқлаштириш 
муаммосининг 
ҳал 
этилиши 
қўшимча 
институционал шарт-шароитлар жорий этилиши, «фокал нуқталар» ёки 
келишувлар мавжуд бўлишини талаб этади. 
7. Ўйинлар 
назарияси таркибий жиҳатдан Парето-оптималлиги 
назариясига ажратилади.
8. Устун стратегиялар мувозанати ва Нэш бўйича мувозанатдан фарқли 
ўлароқ мувозанатнинг ушбу тури ҳамма вақт мавжуд бўлади. 
9. Ўйинлар назариясидаги формал моделни ташкил этиш учун иштирокчи 
индивидларнинг мавжудлиги қоидаси амал қилади.
10. Штакельберг бўйича мувозанат қарорлар бир вақтнинг ўзида қабул 
қилинмаган шароитда ўйинчиларнинг максимум фойдалилигига мос 
келади.
МАВЗУГА ДОИР ТЕСТЛАР: 
Таклиф этилаётган фикрларни баҳолашга шошилма, агарда улар