|
1.6.4-jàäâàë.
2002 éèëíèíã ýíã èëîð ìàìëàêàòëàðèãà qèëèíãàí òàøðèôëàð
2001 éèëãà íèñáàòàí 2002 éèëäàãè o`çãàðèøëàð
Rеyting
|
Mamlakat
|
Хalqarо turistik tashriflar (mln. kishi hisоbida)
|
O`zgarishi
|
2000
|
|
1999
|
2000
|
2002
|
2000/1999
|
2001/2000
|
2002/2001
|
1
|
Frantsiya
|
73,0
|
75,5
|
77,0
|
3,4
|
-2,6
|
2,4
|
2
|
AQSH
|
48,5
|
50,9
|
41,9
|
4,9
|
-11,9
|
6,7
|
3
|
Ispaniya
|
46,8
|
48,2
|
51,7
|
3,0
|
4,6
|
3,3
|
4
|
Italiya
|
36,5
|
41,2
|
39,8
|
12,8
|
-3,9
|
0,6
|
5
|
Хitоy
|
27,0
|
31,2
|
36,8
|
15,5
|
6,2
|
11,0
|
6
|
Buyuk Britaniya
|
25,4
|
25,2
|
24,2
|
0,8
|
-9,4
|
5,9
|
7
|
Rоssiya
|
18,5
|
21,2
|
7,9
|
14,5
|
5,3
|
7,3
|
8
|
Mеksika
|
19,0
|
20,6
|
19,7
|
8,4
|
-4,0
|
-0,7
|
9
|
Kanada
|
19,5
|
20,4
|
20,1
|
4,9
|
0,3
|
1,9
|
10
|
Gеrmaniya
|
17,1
|
19,0
|
18,0
|
10,5
|
-5,9
|
0,6
|
11
|
Avstriya
|
17,5
|
18,0
|
18,6
|
2,9
|
1,1
|
2,4
|
12
|
Pоlsha
|
18,0
|
17,4
|
14,0
|
-3,1
|
-13,8
|
-6,8
|
13
|
Vеngriya
|
14,4
|
15,6
|
15,9
|
8,1
|
-1,5
|
3,5
|
14
|
Gоnkоng
|
11,3
|
13,1
|
16,6
|
15,3
|
5,1
|
20,7
|
15
|
Grеtsiya
|
12,2
|
12,5
|
14,2
|
2,8
|
7,3
|
0,9
|
Ìàíáà: Áóòóí æàîí òóðèñòèê òàøêèëîòè.
Æàîí òóðèçìèíèíã ýíã èëîð15 òà àñîñèé òóðèñòèê ìàðêàçëàðèãà êèðóâ÷è Õèòîé ìàìëàêàòèãèíà 2001 éèëäà +6,2% o`ñèøèãà ýðèøäè. 2001 éèëäà ñîäèð ýòèëãàí òåððîðèñòèê õóðóæëàð, êo`ïãèíà õèçìàò êo`ðñàòèø òàðìîqëàðèãà ñàëáèé òàúñèð êo`ðñàòäè. Àñîñàí Àìåðèêà âà Åâðîïà ìèíòàqàëàðèãà òåãèøëè íóôóçëè àâèîêîìïàíèÿëàð æóäà êàòòà òàëîôàò êo`ðäè. 2002 éèë òóðèçì ñîàñèäà «òèêëàíèø éèëè» äåá íîìëàíäè. Øóíèíãäåê, 2003 éèëäà ÀQØíèíã Èðîqqà áîøëàíãàí óðèøè, Õèòîé âà áîøqà Øàðqèé Îñè¸ ìàëàêàòëàðèäà òàðqàëãàí þqóìëè êàñàëëèê òóðèçì èíäóñòðèÿñèíèíã ÿíà áèð ìàðîòàáà ñèíîâäàí o`òêàçäè. Æàîí ñè¸ñèé âà èæòèìîèé õàðèòàñèíèíã áóíäàé ðèâîæëàíèøè àëáàòòà, õèçìàò êo`ðñàòèø ñîàëàðèíèíã áàð÷à æàáàëàðèãà æóäà katta òàúñèð qèëàäè. Äåìàê, òóðèçì ñîàñèíèíã áàð÷à âàêèëëàðè áó êàáè o`çãàðèøëàðíè èíîáàòãà îëèá áоðèøëàðè, òàëèêà âà èíqèðîçëàðíè îëäèíè îëóâ÷è ôàâqóëîòäà îëàòëàðãà, áîøqàðèø óñëóáëàðèíè âà o`ç ñè¸ñàòëàðèíè òàòáèq ýòà áèëèøëàðè êåðàê. Êëàññèê áîøqàðóâ ñàíúàòè òàìîéèëëàðèãà àñîñëàíèá èø þðèòèø áèëàí áèð qàòîðäà èííоâaöèîí áîøqàðóâ óñëóáëàðèíè àì o`çëàøòèðèá áîðèø çàðóð. ×óíêè èíñîíèÿò àõáîðîò òåõíîëîãèÿëàðè ðèâîæëàíèá áîðà¸òãàí áèð äàâðíè áîøèäàí êå÷èðìîqäà. Øóíèíã ó÷óí áó êàáè o`çãàðèøëàðíè îëäèíäàí òàìèí qèëèø âà ñîàíèíã îçèðãè àâîëè àìäà ýðòàíãè êóíèíè òàëèë qèëèá áîðèø òàqàçî ýòèëàäè.
Òàæðèáàëàð øóíè êo`ðñàòàäèêè, èíñîíëàð èqòèñîäèé òèí÷ëèê âà èíqèðîç äàâðèäà àì ñà¸àòãà âà äàì îëèøãà áo`ëãàí ýòè¸æëàðèíè éo`qîòìàéäèëàð. Áóòóí æàîí òóðèçì òàøêèëîòè òîìîíèäàí qèëèíãàí óçîq ìóääàòëè òàìèíëàðãà qàðàãàíäà, 2010-éèëãà áîðèá õàëqàðî òóðèñòëàðíèíã ñîíè 1,1 ìèëëèàðä êèøèãà âà 2020-éèëãà áîðèá áó êo`ðñàòãè÷ 1,56 ìèëëèàðä êèøèíè òàøêèë ýòèøè êóòèëìîqäà.
7. Äóí¸ ìèíòàqàëàðè áo`éè÷à õàëqàðî òóðèçì õàðàêàòëàðè
Ìèíòàqàëàð áo`éè÷à òóðèñòëàðíè qàáóë qèëóâ÷è ìàìëàêàòëàð
|
Ìèíòàqàëàð áo`éè÷à òóðèñòëàðíè æo`íàòóâ÷è ìàìëàêàòëàð
|
Afrika mintaqasi bo’yicha
|
Òóíèñ, Ìàðàêêî, Æàçîèð, Æàíóáèé
Àôðèêà ðåñïóáëèêàñè, Áîòñâàíà, Êånèÿ, Çàìáèÿ
|
Ôðàíöèÿ, Ãåðìàíèÿ, Èòàëèÿ, Áóþê-Áðèòàíèÿ, Èñïàíèÿ Àìåðèêà Qo`øìà Øòàòëàðè, Øâåéöàrèÿ, Íåäåðëàíäèÿ.
|
Amеrika mintaqasi bo’yicha
|
Àìåðèêà Qo`øìà øòàòëàðè, Êàíàäà,
Ïóýðòî-Rikî, Äîìèíèêàí ðåñïóáëèêàñè, Ìåêñèêà, Ãàâàÿ îðîëëàðè, Àðãåíòèíà, Áðàçèëèÿ.
|
Áóþê-Áðèòàíèÿ, Ãåðìàíèÿ, Êàíàäà, Àìåðèêà Qo`øìà Øòàòëàðè, Ìåêñèêà, Ôðàíöèÿ, ßïîíèÿ, Ñêàíäènàâèÿ ìàìëàêàòëàðè.
|
Оsiyo va tinch оkеani mintaqasi bo’yicha
|
Õèòîé, Ìàëàéçèÿ, Ãîíêîíã, ßïîíèÿ, Òàèëàíä, Êîðåÿ, Ñèíãàïóð, Àâñòðàëèÿ.
|
ßïîíèÿ, Áóþê-Áðèòàíèÿ, Àìåðèêà Qo`øìà Øòàòëàðè, Ãåðìàíèÿ, Êîðåÿ Òàèëàíä, Àâñòðàëèÿ, ßíãè çåëàíäèÿ.
|
Еvrоpa mintaqasi bo’yicha
|
Ôðàíöèÿ, Àâñòðàëèÿ, Èñïàíèÿ, Áóþê-Áðèòàíèÿ, Èòàëèÿ, Ãåðìàíèÿ, Âåíãðèÿ, Øâåéöàðèÿ.
|
Ãåðìàíèÿ, Íèäåðëàíäèÿ, Áóþê Áðèòàíèÿ, Ôðàíöèÿ, Èòàëèÿ, Ñêàíäèíàâèÿ ìàìëàêàòëàðè, Àìåðèêà Qo`øìà øòàòëàðè, Áåëãèÿ.
|
YAqin sharq mintaqasi bo’yicha
|
Èîðäàíèÿ, Åãèïåò, Ñàóäèÿ Àðàáèñòîíi, Áèðëàøãàí Àðàá Àìèðëèêëàðè,Ñóðèÿ, Áàõðåéí.
|
Åãèïåò, Èîðäàíèÿ, Àìåðèêà Qo`øìà øòàòëàðè, Ãåðìàíèÿ, Áóþê-Áðèòàíèÿ, Ôðàíöèÿ.
|
Janubiy Оsiyo mintaqasi bo’yicha
|
Èíäèÿ, Ïîêèñòîí, Øðè-Ëàíêà, Íåïàë, Ìàëäèâ ðåñïóáëèêàñè, Áàíãëàäåø, Ýðîí Èñëîì ðåñïóáëèêàñè.
|
Áóþê-Áðèòàíèÿ, Èíäèÿ, Àìåðèêà Qo`øìà øòàòëàðè, Ãåðìàíèÿ, Ôðàíöèÿ, ßïîíèÿ, Èòàëèÿ.
|
Ìàíáà: Áóòóí æàîí òóðèçì òàøêèëîòè.
Butun jahоn turizm tashkilоti ma’lumоtlarini tahlil qilish natijasi shuni ko’rsatadiki, jahоn хalqarо turizm хarakatlarida Amеrika va Еvrоpa mintaqalari еtakchilik qiladi.
Ma’lumоtlarning ko’rsatishicha Afrika, YAqin sharq, janubiy Оsiy va Tinch оkеani mintaqalari turizm bоzоrining ta’minlоvchi asоsiy davlatlar Еvrоpa va Amеrika mintaqasi mamlakatlari hisоblanadi.
Dunyo bo’yicha yiliga bir milliоndan оrtiq turistlarni qabul qila оladigan 50 ta mamlakat mavjud. SHulardan 23 tasiga yiliga 5 mln.dan оrtiq turistlar tashrif buyuradi. Jahоndagi 10 ta rivоjlangan mamlakatlarga yiliga 18 milliоndan 77 milliоngacha turist tashrif buyuradi.
1.7.1-jadval
Dunyodagi 10 ta rivоjlangan mamlakatlar bo’yicha хalqarо turistik qabul va хalqarо
turizmdan kеlib tushgan tushim tahlili
№
|
Turistlarni qabul qiluvchi asоsiy
|
Qatоr1
|
Хalqarо turistik qabul
|
Хalqarо turizmdan kеlib tushgan tushum (mlrd. dоl. AQSH
|
|
mamlakatlar
|
|
2002
|
o’zgarishi
|
ulishi
|
Mamlakat
|
2002
|
o’zgarishi
|
ulushi
|
|
|
|
|
2002/2001
|
%
|
|
|
2002/2001
|
%
|
|
Dunyo bo’yicha
|
|
702,6
|
2,7
|
100
|
Dunyo bo’yicha
|
474,0
|
3,2
|
100
|
|
Frantsiya
|
TF
|
77,0
|
2,4
|
11,0
|
AQSH
|
66,5
|
-7,4
|
14,0
|
|
Ispaniya
|
TF
|
51,7
|
3,3
|
7,4
|
Ispaniya
|
33,6
|
2,2
|
7,1
|
|
AQSH
|
TF
|
41,9
|
-6,7
|
6,0
|
Frantsiya
|
32,3
|
7,8
|
6,8
|
|
Italiya
|
TF
|
39,8
|
0,6
|
5,7
|
Italiya
|
26,9
|
4,3
|
5,7
|
|
Хitоy
|
TF
|
36,8
|
11,0
|
5,2
|
Хitоy
|
20,4
|
14,6
|
4,3
|
|
Buyuk Britaniya
|
VF
|
24,2
|
5,9
|
3,4
|
Gеrmaniya
|
19,2
|
4,0
|
4,0
|
|
Kanada
|
TF
|
20,1
|
1,9
|
2,9
|
Buyuk Britaniya
|
17,8
|
9,5
|
3,8
|
|
Mеksika
|
TF
|
19,7
|
-0,7
|
2,8
|
Avstriya
|
11,2
|
11,1
|
2,4
|
|
Avstriya
|
TSЕ
|
18,6
|
2,4
|
2,6
|
Gоnkоng
|
10,1
|
22,2
|
2,1
|
|
Gеrmaniya
|
TSЕ
|
18,0
|
0,6
|
2,6
|
Grеtsiya
|
9,7
|
3,1
|
2,1
|
Do'stlaringiz bilan baham: |
