Махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон

 
Минглар
- ХVIII асрнинг бошларида аштархонийлардан 
мустақил Қўқон хонлигини ташкил этган сулола. Сулола 
асосчиси Шоҳруҳбий ибн Ашур Муҳаммад (1709-1710 йй.) Чодак 
хўжалари қўлида бўлган сиѐсий ҳокимиятни куч билан тортиб 
олиб, 1709/1710 йилда Фарғона водийсидаги минглар сулоласига 
асос солди. Шоҳруҳбийдан кейинги ҳукмдорлар Абдураҳимбий, 
Абдукаримбий, Норбўтабийлар даврида олий ҳукмдор «бий» ва 
―бек‖ унвонлари билан аталган бўлса, Олимхон давридан (1805 
й.) ҳукмдорлар расман ―хон‖ деб юритила бошланди. Минглар 
сулоласининг кучайган даври Умархон (1810-1822 йй.) даврига 
тўғри келади. ХIХ асрнинг ўрталарига келиб Қўқон хонлигидаги 
сиѐсий жараѐнлар ва ички низолар оғирлашиб, бунинг устига 
Россия истилоси бошланди. 1876 йил 19 февралда 150 йилдан 
кўпроқ ҳукм сурган Қўқон хонлигидаги минглар сулоласи 
тугатилиб, унинг ўрнига Туркистон генерал-губернаторлигининг 
Фарғона вилояти ташкил топди. 
Мустамлакачилик сиѐсати - 
ХIХ асрнинг иккинчи ярми – 
ХХ аср бошларида Россия империяси Туркистонла олиб борган 
сиѐсат. Бу сиѐсат Туркистон халқларининг сиѐсий, ижтимоий – 
иқтисодий ва маданий ҳаѐтига жиддий салбий таъсир кўрсатди. 
Бу сиѐсатнинг моҳияти – бошқарув соҳасида шафқатсизликка 
асосланган найранглар, ўлкани руслаштириш, ўлкани хом ашѐ 
манбаи ва рус саноати маҳсулотлари бозорига айлантириш, 
миллий ҳурфикрликни буғиб қўйиш ва йўқотиш, саноатни Россия 
манфаатларига мос равишда ривожлантириш, миллий-маданий 
қадриятларига хизмат қилувчи ҳар қандай жараѐнларга йўл 
бермаслик кабилар эди.

---

449 
Намоз Пиримқулов
– ХХ аср бошларида, аниқроғи, 1904-
1907 йиллар Самарқанд вилоятида рус мустамлакачиларига 
қарши норозилик ҳаракатларига бошчилик қилган. Халқ орасида 
―Намоз ботир‖ номи билан танилган. Намоз Пиримқулов 
ҳаракати Самарқанд вилоятининг Самарқанд, Каттақўрғон, 
Жиззах ва Хўжанд туманлари, Бухоро амирлигининг чегара 
ҳудудларида кенг ѐйилган. Ҳаракат қатнашчилари волост 
бошлиқлари, оқсоқоллар, чорвадор бойларнинг мол-мулкларини 
тортиб олиб камбағалларга бўлиб берганлар. Қасоскорлар чор 
маъмурияти вакиллари ва уларнинг тарафдорларини аѐвсиз 
жазолаганлар. Намоз Ботир 1905 йил октябда сотқинлар туфайли 
қамоққа олиниб, 1906 йил 2 февралда турмадан қочишга 
муваффақ бўлди. Унинг гуруҳига қарши Туркистон жанговар 
казак дивизияси қисмилари юборилади. Туркистон генерал-
губернатори «ўзбек Дубровскийси» бўлмиш Намоз ботирни қўлга 
олишни ташкил қилиш операциясига Самарқанд вилояти ҳарбий 
губернаторининг ѐрдамчиси полковник Сусанинни шахсан 
жавобган қилиб тайинлаган. Намоз ботир 1907 йил 3 июнда (яна 
бир тахминда 1 июнда) хиѐнаткорона ўлдирилди.