Махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон

 
Вабо исѐни - 
1892 йилнинг ѐзида Тошкентда бўлиб ўтган, 
тарихда «Вабо исѐни» ѐки «Тошотар воқеаси» номини олган 
қўзғолон. ХIХ асрнинг охирларидаги муҳим ҳаракатлардан бири 
бўлган бу қўзғолон совет даври адабиѐтларида ўлкада вабо 
касалини олдини олиш учун бўлган ҳаракат деб таърифланган 
блса-да, аслида бу қўзғолон Россия империясининг ўлкадаги 
мустамлакачилик сиѐсатига қарши қаратилган ҳаракат бўлиб, 
мустамлакачилик зулмига қарши миллий-озодлик курашининг 
бир босқичи эди. Бу ҳаракат қурол кучи билан шафқатсизларча 
бостирилиб, қўлга олинган 60 кишидан 8 киши ўлим жазосига, 
қолганлари қамоқ ва сургунга ҳукм қилинган.
Вилоят 
бошқаруви
– 
Туркистон 
генерал-
губернаторлигидаги бошқарув усули. Ҳарбий губернатор ва 
вилоят бошқармаси томонидан амалга ошириб борилган. Ҳарбий 
губернатор

ҳарбий ва ҳарбий-фуқаролик мақомига эга бўлган. 
Унинг қошида амалдорлар ва вилоят бошқармаси мавжуд бўлиб, 
вилоят бошқармасига ҳарбий губернаторнинг ѐрдамчиси раислик 

---

444 
қилган. Вилоят бошқармасида учта фармон берувчи, хўжалик ва 
суд бўлимлари мавжуд бўлган. Бўлим бошлиқлари генерал-
губернатор томонидан тайинланган ҳамда вазифасидан озод 
этилган. 
Маҳаллий 
маъмурий 
бошқарувнинг 
бўлиниши 
қуйидагича бўлган – вилоят-уезд-волост-қишлоқ-овул.
 
Дашт комиссияси - 
1865 йилда император Александр II 
фармони билан махфий маслаҳатчи Ф.К.Гирс раислигида 
тузилган. Ушбу комиссия Оренбург ва Ғарбий Сибирь генерал-
губернаторликлари ҳамда Туркистон вилояти турмуш тарзи ва 
умумий аҳволини ўрганиш учун Ўрта Осиѐга жўнатилган. 
Комиссиянинг асосий вазифаси босиб олинган ҳудудлардаги 
шароитни ўрганиш ҳамда уларни қандай бошқариш ҳақида низом 
тузиш учун маълумотлар тўплаш, мустамлакачиликка асосланган 
ўлка бошқарув тизимини такомиллаштиришга қаратилган эди.