Magnoliyatoifa (Magnoliophyta) gulli yoki yopik urug'li o'simliklar

Xulosa.

G ulli o‘simliklar yoki yopiq urug‘li o‘simliklar, o‘simliklar  dunyosining eng  yosh  va keng tarqalgan guruxi bo‘lib xozirgi geologik davrining xukmron o‘simligi hisoblanadi. Ularning tuzilishi nihoyatda xilma-xilligi, turlarning ko‘pligi, kishilar va xayvonlar  hayotida tutgan o‘rni bilan o‘simliklarning boshqa guruxlaridan keskin farq qiladi. Tarixiy manbalarga  qaraganda yopiq urug‘li o‘simliklarning dastlabki vakillari mezazoy erasining yura davrlarida paydo bo‘la  boshlagan. Keyinroq davrlariga kelib ular yer yuziga keng tarqala boshlagan.

Y opiq urug‘li o‘simliklarning keng  tarqalishiga  asosiy  sabab  bu vaqtga kelib havoda quyuq bulutlar kamayib havo namligi kamaygan, quyosh nuri yerga ko‘proq tushgan. Yalang‘och urug‘larning  qurg‘oqchilikka  moslashgan igna barglardan boshqa vakillari nobud bo‘lgan. Ular o‘rniga tuzilishi va biologik xususiyatlari bilan yangi muxitda, ya’ni qurg‘oq havoda yashashga moslashgan yangi yosh tip-yopiq urug‘lilar keng tarqala boshlaydi, juda qisqa vaqt ichida ular biosferani egallab shu davrning xukumron  o‘simliklar guruxiga aylandi.

Yopiq urug‘lilar guruxiga 200 000 dan ortiqroq tur kiradi. Bu  ochiq urug‘lilardan 400  marta  ko‘proq ekanli-gini ko‘rsatadi. Yalang‘och urug‘lilarning taxminan 500 turi ma’lum. Yopiq urug‘li o‘simliklarning vakillari odam  uchun  oziq-ovqat, xayvonlarga  yem-xashak, sanoat  uchun xom ashyo manbai bo‘ladi. Yer shari aholisining  asosiy  ovqati  bug‘doy, sholi, jo‘xori, kartoshka, mevalardan olma, o‘rik, uzum, qovun-tarvuz texnik o‘simliklardan g‘o‘za, zig‘ir, lavlagi, shakar qamish va xilma xil dorivor  o‘simliklar yopiq urug‘li o‘simliklarning vakillaridir.

Yopiq urug‘li o‘simliklarning ko‘payib, yer yuziga  tarqalishiga  asosiy sabab, ularning  yashovchanligi, qurg‘oqchilikka tez moslasha olishi. Hozirgi vaqtda ochiq urug‘li o‘simliklar faqat daraxt va butalardan  iborat bo‘lsa, yopiq urug‘li  o‘simliklarning  turli  vakillari  mavjud. Shu bilan birga ular organlarida metamorfozalar ham mavjud.