Magmatik jinslarning yer yuzasida tarqalishi

Mon - Pele guruhidagi vulkanlar. Martinika orolidagi Mon -Pele vulkani nomidan olingan. Bu guruhdagi vulkanlar boshqa vulkanlardan kuchli portlashi va kraterida lava qotib qolishi bilan farq qiladi. Magmadan ajraluvchi gaz krater ichida to'planadi. Gaz bir necha yillardan so'ng to'satdan portlab otiladi. Masalan, 1902 yilda Mon-Pele vulkani to'satdan juda qattiq kuch bilan otilgan paytda fransuz geologi Lakurua vulkan otilishini kuzatgan. Uning aytishicha, vulkan krateridan qizigan pemza, lapillalar qip - qizil bo'lib kul, gaz va quyuq suv bug’lari bilan juda baland otilib chiqqan. Chiqqan mahsulotlar tog’ yonbag’ri bo'ylab minutiga 950 m tezlikda pastga harakat qilgan. Qizigan gaz, kul va boshqa mahsulotlar harorati taxminan 700- 800°S ga yetgan. Martinika orolidagi San-P’yer shahri bir necha minut ichida vulkan kuli ostida qolib ketgan. Mon-Pele vulkani to'xtagach, kraterdan quyuq yopishqoq lava krater tepasida katta ustundan (300m) baland ko'tarilib qolgan. Mon - Pele so'zi oqbosh ham shu nomdan olingan.
Vulkan chiqarib tashlagan mahsulotlar (pemza, lapilla, bomba, shag’al, qum, kul) cho'kindi jinslar bilan birga aralashib tuffit deb ataladigan effuziv tog’ jinslari uyumini hosil qilgan. 
Agar lava ichida vulkan bombalari va qirrali jinslar ko'p bo'lsa, ular vulkan brekchiyasi deyiladi.

5.