Magistrlik dissertatsiyasi

ming
 chiroq, 
 
Uyni yoritmas 
(
Osmon, yulduzlar
). 
Bu topishmoqda 
qora
so„zi osmonni, 
yoritmas
so„zi qorong„ilikni ifoda 
etgan bo„lsa-da, jumboqning javobi kvantitativlik ifodalovchi 
ming
so„zi orqali 
ifodalangan miqdorga tegishli. Demak, differensial belgi son-miqdor anglatuvchi 
leksemalar bilan ko„rinmoqda. 
Tish, qo„l barmoqlari, ko„zning miqdoriga ishora qilgan quyidagi 
topishmoqqa qarang: 
O‘ttiz
 bo„ri bir joyga makon qo„ydi, 
O‘nta
 xizmatkor, 
ikkita
 qorovul qo„ydi. 
(Tish, barmoqlar, ko‘z). 
O‘ttiz
bo„ri - tish, 
o‘nta
xizmatkor – qo„l barmoqlari, 
ikkita
qorovul – 
ko„zlar. 
Vaqt ma‟nosini bildiruvchi topishmoqlarda miqdor ifoda etuvchi 
so„zlarning o„rni yanada aniq ko„zga tashlanadi: 
 
Bir
 palakda 
o‘n ikki
 xamak 
(
Yil, o‘n ikki oy
). 
Bir-biriga bog„langan yil va oyga tegishli bir yilda o„n ikki oyning 
mavjudligi miqdor anglatuvchi so„zlar bilan yoritilmoqda. 
81
Қобулова У.С. Метафорик матнда интеграл ва дифференциал семалар муносабати (ўзбек халқ 
топишмоқлари мисолида): Филол. фанл. докт. дисс. автореф. Тошкент, 2007. 

---

66 
 
Bir
 yaproqda 
o‘ttiz
 kelin soch taraydi 
(
Oy, o‘ttiz kun)
. 
Bu topishmoqda esa bir oyning tarkibidagi 
o‘ttiz
kunning ifodasi berilgan. 
Bir
 tol o„sdi to ko„kka qadar, 
Bu tolning