Madaniyatida tarixiy janrdagi tasviriy

E.Masharipov. “Umarshayx Mirzo Bahodir 
portreti”. 1999 yil.
 
Umarshayx Mirzo Bahodir (1356-1394), 
Amir Temurning ikkinchi o‘g‘lining 
portretini rassom Erkaboy Masharipov 
yaratdi. 
Tarixchi 
Sharafiddin 
Ali 
Yazdiyning yozishicha Umarshayx Mirzo 
Bahodir bolaligidan xarb san’atida kuchli, 
yaxshi chavandoz va g‘ayratli askar bo‘l
gan. 
U 1394 yili Farg‘ona vodiysida mo‘g‘ullarga 
qarshi 
janglarda 
faol 
ishtirok 
etdi. 
Umarshayx 
Mirzo 
Bahodir 
portretda 
tizzasigacha tasvirlangan. Suratdagi os-
monda oq bulutlar suzib yuribdi. Umarshayx 
Mirzo Bahodir qomati va nigohlaridan 
yoshlarga 
xos g‘ayrati, jo‘shqinligi va 
qo‘rqmasligi sezi
lib turibdi. U xarbiycha 
kiyingan, unga nozik geometrik naqshlar 
tushirilgan 
dubul
g‘asining uchida esa 
papulturuk xilpirab turibdi. Shahzodaning o‘ng qo‘li belbog‘ida, chap qo‘li bilan qilich 
dastasidan tutgan. Uning harbiy shuhrati Movaraunnaxr
dan ham uzoqlarda ma’lum 
bo‘lgan. Umarshayx Mirzo Bahodir 28 yoshida janglarda halok bo‘lgan. 
Sh.Baxriddinov. “Abdullo Mirzo portreti”. 
 
1999 yil.
Ushbu portretlar turkumidan rassom 
Sh.Baxriddinov Abdullo Mirzoning (1433-
1451) tarixiy portretini yaratdi. U Hirot 
xukmdori Husayn Boyqaroning nabirasi va 
Ibrohim Sulton Mirzo
ning kenja o‘g‘li bo‘lgan 
edi. Abdullo Mirzo fanlarga bo‘lgan qiziqishi 
bilan ajralib turar edi, uning tarbiyasi bilan 
shoir va Husayn Boyqaroning maslahatdoshi 
Alisher Navoiy shug‘ullandi, uni Abdullo 
Mirzo Ustoz der edi. Portretda Abdullo Mirzo 
chap qo‘lida kitob, bo‘g‘doy rang o‘smir 
ko‘rinishida tasvirlangan. O‘ng qo‘li bilan oq 
ko‘ylak ustidan kiyilgan, zar naqshlar bi
lan 
bezatilgan t
o‘q zumrad rangli kiyimini 
chetidan ushlab turibdi. Kiyim va uning yeng 
chetlariga tillarang islimiy bezak tikilgan, bu 
uni chiroyli qi
lib yuborgan. O‘smirning butun qiyofasidan uning axloqan sofligi, bi
-
limdon
ligi ko‘rinib turadi va u o‘z xayollari bilan banddek ko‘rinadi. Abdullo Mirzo 
ilmli yigit bo‘lgan va o‘z davrining ulamo odamlari bilan ko‘p bora mu
lo
qotda bo‘lgan. 
Alisher Navoiy o‘zining dono va ma’rifatli hukm
dor haqidagi orzulari
ni u bilan bog‘la
-
gan edi, undan umidi nihoyatda katta edi. 

---

103