Madaniyatida tarixiy janrdagi tasviriy

Ne
’mat Qo‘ziboyev
ishlagan 
“Alisher Navoiy va Sulton Husayn Boyqaro” asarini keltirish mu
mkin. 
J.Umarbekovning “Husayn Boyqaro va Alisher Navoiy yoshligi” asari
dan farqli, 
N.Qo‘ziboyevning qahramonlari yetuk ijodkor sifatida tasvirlan
gan. Asar uchun nozik, 
ma
’
nodor ranglar tanlangan. Surat an
’
anaviy klassik maktab usulida chizilgan, bu 
ob
razlarning milliyligini ifodalashga halaqit bermagan, suratdagi ichki muhit va O‘rta 
Osiyo tabiatini ranginligi ishonchli berilgan. 
N.
Qo‘ziboyev.
 
“Alisher Navoiy va Sulton Husayn Boyqaro”
. 1968 yil. 
1977 yili J.Umarbekov “Katta suv” nomli dastlabki 
e
’
tiborga molik asarini ishladi, 
bu o‘zbek xalqi mehnatiga madhiya bo‘lib qoldi. “Quyosh xuddi yerga olov 
purkayotgandek. Hamma yoqda odam. Qurilish shovqiniga karnay ovozlari 
uyg‘unlashib ketgan, go‘yo mehnatkashlar harakatiga ohang berib turgandek. Old
ingi 
planda oftobda toblangan yigitlar ketmon va metin bilan yer qaziyaptilar. Odamlar 
harakati bir-
biriga mos. Ularning yuzlari mehnat ko‘ta
rinkili
gi bilan bo‘g‘riqqan. 
Yaqin atrofda samovarlar qaynayapti, charchagan odamlarni bir piyola choy bilan dam 
olishga chorlayapti. “Men bunday asar yaratishni burchim deb hisobladim, 
- deydi 
J.Umarbekov, - 
garchi bu mavzuda ko‘plab taniqli rassomlar asar yaratgan bo‘lsa ham, 
men 
ham o‘z hissamni qo‘shmoqchi bo‘ldim. Suv uchun kurash O‘rta Osiyo 
xalqlarining az
aliy muammosi hisoblanadi. Yangi o‘zlashtirilgan yerlarga suv kerak, 
agar suv berilsa behisob bug‘doy, paxta va boshqa meva
-chevalar olish mum
kin”
18
. 
O‘zbekiston xalqi qisqa vaqt ichida mashhur katta Farg‘ona kanalini qurib, ko‘p 
joylarni obi-hayot bilan t
a’minladi. Surat qaynoq kunlar ramzi bo‘lib qolgan olov 
ranglarda ishlandi, odamlar bu yerda xormay-tolmay ishlar edi. Bu fidoiy, qahramonlik 
mehnati edi. Bu mehnat simfoniyasi asarda yorqin ko‘ri
nadi, metin va ketmon bilan 
18
Джалалова Д. Умарбеков Джавлон. 
[
Эл.ресурс]. Режим доступа: 
http://babanata.ru/?p=18008.html 

---

19 
qurollangan kishilarning jadal harakatlari tasvir
landi. O‘zbek xalqi
ning 
o‘zining 
qahramonona mehnati bilan O‘zbekiston tarixida yangi sahifa ochdi. XX asrning 30
-
40-yillarida hali qudratli texnika
lar bo‘lgan emas, faqat kishilarning katta 
tashabbuskorlik xohishi bilan katta suv keladigan kanal qurildi.