M. N. Musayev

Ozon (0₃) — Kislorod molekulasining uch atomli shakli bo‘lgan ozon atmosfera tarkibidagi gaz komponentini tashkil qiladi. Troposferada u tabiiy yo‘l bilan ham, inson faoliyati mahsuli bo‘lgan gaz ishtirokidagi fotokimyoviy reaksiya (fotokimyoviy "quyun") natijasida ham shakllanadi. Katta konsentratsiyada troposfera ozoni ko'plab tirik organizmlar uchun zararli bo'lishi mumkin. Troposfera ozoni bug'xona gazi sifatida ishlaydi. Stratosferada ozon quyoshning ultrabinafsha nurlanishining molekular kislorod (0₂) bilan qo'shilishi natijasida vujudga keladi. Stratosferadagi ozon stratosfera radiatsiyaviy muvozanatida muhim o‘nn tutadi. Ozon qatlamida uning konsentratsiyasi eng yuqori ko‘rsatkichga erishadi. Kimyoviy reaksiyalar natijasida stratosferadagi ozonning kamayishi, iqlim o'zgarishi ta’sirida bu jarayon tezlashadi, biologik faol ultrabinafsha nurlanishning yer atrofidagi oqimi kuchayishiga olib keladi.