M. N. Musayev

160

www.ziyouz.com kutubxonasi

а)


17.1-rasm.




Oqova suvni yirfk aralashmalardan tozalash qunlmasi:

1. 
   reshotkali ajratgich: 1-reshotka; 2-zanjir; 3-haskash (xas yig'uvchi);
   
2. 
   fraksiyalarga ajratuvchi: 1-korpus; 2-soplo; 3-setka (60—100 mkm).
   

Reshotkadan olmgan aralashmalar maydalanib qayta ishlashga yuboriladi (17.1a-rasm). Agar aralashmalar maydaroq bo‘lsa, unda elaklar (setkalar) qo'llaniladi. Bunda setkalar teshigi 0,5—1 mm bo'lib, ular barabanga yoki diskka o'rnatilishi mumkin. Ushlab qolingan mayda aralashmalar suv yordamida yuviladi. Bunday ushlagichlar tekstil, qog'oz sanoati va ten oshlash sanoatlanda keng qo'llaniladi (17.1 b-rasm).

Shundan keyin oqova suvlar tindirishga, cho'ktirishga yuboriladi. Ushbu usulda suv tarkibidagi dag‘al-dispers aralashmalar suv tarkibidagi zarralarning o‘z og'irlik kuchi ta’sirida cho‘ktiriladi. Cho'ktirish jarayoni qumushlagich, cho'ktirgich va tindirgich kabi inshootlar yordamida amalga oshiriladi. Odatda oqova suvlar tarkibida turli razmerdagi suzib yuruvchi zarralar uchraydi. Cho'kish jarayonida zarralarning xossasi o'zgarishi va ular o'zaro birlashib qattiq birikmalar hosil qilishi mumkin. Oqova suvning xossasi tabiiykl toza suv xossasidan keskin farq qiladi. Bunday suvlarning qovushqoqligi va zichligi ham yuqori bo'ladi.

Oqova suv tarkibida muallaq qattiq moddalar uchraganda ulaming qovushqoqligi va zichligi quyidagicha aniqlanadi:

Ис=Ao(1 + 2,5c₀)

Pc = P +

161