M. M. Axmetjanov, sh sh. Olimov, S. S. Avezov. P e d a g o g I k mahorat

So‘z barcha dalillar, barcha fikrlar libosi, 

---

214 
o‘qituvchi nutqining poydevoridir. 
Hikmatli so‘zlar, ibora va mahollar, matallar 
hamda ko‘chirma gaplardan o‘rinli va samarali foydalana olish lozim. Zero dunyoda 
so‘z mulkidan ham ortiq va qimmatli xazina yo‘qligini Sharq mutafakkirlari adabiy 
meroslarida bayon etganlar: 
 
So‘z ichra mudom aql yashirindur. 
So‘z chimildig‘u, aql kelindur. 
(Nosir Xisrab)
. 
So‘zni bilgan zarga bo‘lmaydi muhtoj, 
Zar qimmati so‘z bilan topar rivoj. 
(Abdurahmon Jomiy) 
Ham so‘z ila elga o‘limdan najot, 
Ham so‘z ila topib o‘lik tan hayot. 
(Alisher Navoiy).
Agar bo‘lsang ipak kabi muloyim, 
Muloyim sen bo‘lsang quling bo‘loyin. 
Qulog‘imga bergan panding olayin, 
Kishiga qattiq so‘z aytguvchi bo‘lma. 
Oqmasdan qolmaydi bir oqqan ariq, 
Bir tanda odam goh semiz, goh oriq. 
Bir ko‘zi harodir bir ko‘zi yorug‘, 
Qora deb qattiq so‘z aytguvchi bo‘lma. 
(Maxtumquli). 
Xullas, nutq madaniyatida nutqning tozaligi juda katta ahamiyatga ega. Nutq 
tozaligi, nutq sofliligiga erishish har bir shaxsning ona tilimizga mehr-muhabbati, 
madaniyati go‘zalligiga erishishning asosi hisoblanadi.