M. J. Mut alipova



Download 3,84 Mb.
Pdf ko'rish
bet35/77
Sana22.01.2022
Hajmi3,84 Mb.
#400163
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   77
Bog'liq
fayl 569 20210428

Topshiriq. 
Quyidagi  matnni  diqqat  bilan  o ‘qib  chiqing  va  o ‘z 
fikringizni bildiring.
49


TIL QUDRATI
Qadim-qadimlarda  oqil  va  odil  bir  odamning  suluv  qizi  boMgan 
ekan.  Shu  qizga  ikkita  farishtaning  ishqi  tushibdi.  Qiz  ulardan  qaysi 
biriga  ko‘ngil  berishini  bilmay  qolibdi.  Farishtalar  qizning  visoliga 
yetishish  ilinjida  yelib-yuguraverishibdi.  Nihoyat,  qiz  ularga  shunday 
debdi:  «Men  yurt  farzandi  boMa  oladigan  o‘gMlga  ona  boMishni 
istayman.  Uni  qanday tarbiyalashga qodirliklaringni bilishim kerak.  Ana 
shunga  qarab  sizlarga  qarorimni  aytaman.  «Bu  ish  faqat  mening 
qoMimdan  keladi.  Men  unga  ilm  o‘rgataman,  riyoziyotdan,  falakiyotdan 
saboq  beraman.  Siyosat  bilan  shug‘ullanadi.  Ajnabiy  tillarni  egallaydi. 
Olamga dong taratadi»,  - debdi birinchi farishta.
Navbat  ikkinchisiga  kelganda,  u  aytibdi:  «Avloddan -  avlodga  me- 
ros  qoladigan  asosiy  boylik -  til.  Ona tili  bor ekan,  Vatan bor.  Xalqning 
umr  oMchovini  tili  belgilaydi.  Dunyodagi  bor  go'zallik  va  sehrli  ona 
allasini eshitmoqlik baxti til  bag‘rida,  maqsadimni anglagandursan? Men 
o‘gMingni  tiliga xiyonat  qilmaslikka,  qo‘shiq,  ertak,  dostonlar aytib,  ana 
shu ona tilimiz uchun jonini ham ayamaslikka o‘rgataman.»
Bu  gaplardan  olim  farishta qahqaha urib kulib,  raqibini  aqli  pastlikda 
ayblabdi.  0 ‘rtadagi  tortishuv  janjalga  aylanibdi.  «Janjallashmanglar,  - 
debdi  qiz,  -  yurtda  ulug‘  donishmand  bor,  o‘shaning  huzuriga  boramiz. 
Hammasi  o‘sha  joyda  hal  qilinadi.  Uning  hukmi  mening  uchun  qonun 
boMadi».  Donishmand  yoniga  borishibdi.  U  nizo  qo‘zg‘agan  barcha  gap- 
so‘zlami  tinglabdi-yu,  «aqli  past»  farishtaga  debdi:  «Qiz  seni  sevadimi- 
yo‘qmi, bilmayman. Lekin otalik sharafiga sen loyiqsan...»
BILASIZMI?
«Qaysar»  so‘zining ma’nosini  bilasizmi?
«Qaysar»  so‘zining asosiy ma’nosi «Rum podshosi, podsho»  boMib, 
hozirgi  kunda  «o‘jar»  ma’nosida  ishlatiladi.  Bu  so‘z  o‘zbek  tiliga  arab 
tilidan  o ‘tgan,  arablar esa yunoncha  «Kesar»( yunonlar lotincha «Sesar»
-   «Sezar»ni  «Kesar»  deb  o'qiganlar)  so‘zini  o‘z  tillariga  moslab  ayni 
«qaysar»  shaklida olganlar.  «Alpomish»  dostonida Hakimbekka ko‘proq 
«qaysar»  sifati  beriladi:  «Qalmoq  yurtini  bo‘zlatar,  Borayotgan  shunday 
qaysar, 
Qavatinda 
Barchin  dilbar...», 
«Dushmanlarni 
izillatgan 
Hakimbek qaysaring keldi» va h.
Ko‘rinib  turganiday,  bu  so‘z  dostonda  «botir»,  «qo‘rqmas»,  «mard 
bek»  ma’nolarida  qoMlangan,  zero  mazkur  sifatlarning  shoxlarga 
xosligini  isbotlash zarurati yo‘q...
50


BU QIZIQ!
Dedim:
- Insonga hamisha kamlik qiladigan xislatlar nimalar?
Dedi:
- Ular uchta:  bilim, odob, fahmu-farosat.
Dedim:
-Ularga erishish yoMlari qanday?
Dedi:
Bilimga kishi o‘z mehnati orqali etishadi, odobga -  bilim, 
ota-ona va ustozlar ko‘magida erishiladi. Fahm-farosat faqatgina 
ato etiladi!  (O.Mahmudov.  «Ota farzandiga negatanbeh 
beradi»).

Download 3,84 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   77




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish