M. H. Ahmedov, M. R. Shermatov farg‘onaning umurtqali

 
Naqshdor o‘rmalovchi chipor ilon – Elaphe dione Pall.
Suvilonsimonlar oilasining naqshdor ilonlar urug„i vakili, zaharsiz ilonlardan. 
Yelka tomoni kulrang yoki kulrang-qo„ng„ir rangda bo„lib, tanasi bo„ylab to„rt 
qator qo„ng„ir yo„llari bor, undan ikkitasi dumigacha davom etadi, ko„ndalang qora 
chiziqli hollari bo„ladi. Bo„ynining ustida o„ziga xos naqshlari bor. 
O„zbekistonning hamma joyida uchraydi. Tog„ etaklari, to„qay va dalalar, suv 
qirg„oqlari, cho„l va sahrolarda 
yashaydi. Suvda chaqqon suzib 
baliq ham ovlaydi. Bu ilon, 
asosan, mayda kemiruvchilar, 
ba‟zan qushlar bilan ovqatlanadi. 
Iyulda 5 dan 16 tagacha tuxum 
qo„yadi. Tuxumi 5 sm gacha bo„ladi. Naqshdor o„rmalovchi chipor ilonni Farg„ona 
shahrida istirohat bog„i maysalari orasida, eski daraxtlarning chirigan tomirlari 
tagida, soy yoqalarida uchratish mumkin. Jahldor, uni bezovta qilsa, tishlashga 
harakat qiladi. Mayda kemiruvchilarni qirish bilan foyda keltiradi.