M. F. Ziyayeva, O. Z. Rizayeva

 
Gemorragik diatezlar
 
 
Gemorragik  diatezlar  tabiatan  har  xil  kasalliklar  guruhini 
birlashtiruvchi  yig‘ma  tushuncha  hisoblanadi  va  bunday 
kasalliklarda  organizmning  turli  sohalarida  vaqtincha  yoki 
doimiy ravishda takror-takror qon ketib turishga moyillik paydo 
bo‘ladi,  bunday  moyillik  turmushda  orttirilgan  yoki  tug‘ma 
bo‘lishi  mumkin.  Bu  kasalliklarda  o‘z-o‘zidan  ham,  arzimas 
shikastlar ta’siri bilan ham qon ketib turadigan bo‘lib qoladi.
 
Qon ketib turishi har xil kasalliklar (leykoz, uremiya, sepsis 
va  boshqalar)da  ko‘rilganidek,  tasodifiy,  vaqtinchalik  belgi 
bo‘lmay,  balki  kasallikning  butun  manzarasini  belgilab 
beradigan asosiy simptom bo‘lib hisoblanadi. Qon oquvchanlik 
holatiga  olib  keladigan  omillarning  ikkita  asosiy  guruhi  – 

---

 
190 
tomirlar devorining o‘zgarishi hamda qon xossalarining o‘zgarib 
qolishi farqlanadi.
 
Gemorragik diatezlar quyidagi kasalliklarni birlashtiradi:
 
1) Gemorragik vaskulit (Shenleyn-Genox kasalligi).
 
2) Trombotsitopenik purpura (Vergolf kasalligi).
 
3) Gemofiliya.