M. F. Ziyayeva, O. Z. Rizayeva

O‘tkir  stenozlovchi  laringotraxeit  yoki 
«soxta  bo‘g‘ma» 
sindromi ham aksariyat 3-7 yoshli bolalarda uchraydigan, o‘tkir 
respirator  virusli  kasalliklarda  ko‘p  bo‘lib  turadigan  va  og‘ir 
o‘tadigan  asoratlar  jumlasiga  kiradi.  Shoshilinch  yordam 
quyidagicha  olib  boriladi:  1.  Bola  o‘rniga  yotqizilib,  ko‘kragi 
bilan orqasiga gorchichnik, oyoqlariga gorchitsali vannalar qili-
nadi,  xonadagi  havo  namlanadi  (suvga  kamfora  yoki  evkalipt 
barglari  solib  qaynatib),  bolaga  ko‘proq  issiq  choy,  suv,  meva 
sharbatlari ichiriladi. 2. Burun ichidan gidrokortizon emulsiyasi 
bilan 1 % li novokain eritmasi, shu aralashma 0, 5 ml dan ikki 
tomondagi  pastki  burun  chig‘anoqlarining  oldingi  uchlaridagi 
shilliq parda ostiga yuboriladi. 
 
3. Spazmolitik va shishga qarshi dorilar (efedrin, adrenalin, 
papa-verin,  eufillin),  antigistamin  preparatlar  (prednizolon, 
gidrokortizon  emulsiyasi),  ta’sir  doirasi  keng  antibiotiklardan 
har xil tarkibda qilib tayyorlasa bo‘ladigan aralashmalardan iliq-

---

 
329 
nam  holda  ingalyatsiyalar  beriladi.  Ingalyatsiyani  kuniga  1-3 
mahaldan buyurib turish tavsiya etiladi. Bir martali ingalyatsiya 
uchun 3-5 ml eritma sarflanadi. 
 
4.  Stenotik  nafas  hodisalari  zo‘rayib  borganida  bronxolitik 
moddalarni  antigistamin  preparatlar  bilan  birga  qo‘shib 
parenteral  yo‘l  bilan  ishlatish  yaxshi  naf  beradi.  Etiotrop 
vositalar (grippga qarshi gammaglobulin, grippga qarshi zardob, 
interferon,  oksolinli  malham),  shuningdek,  antibiotiklar 
qo‘llaniladi.  Burun,  to‘sh,  oyoq  panjalari  sohalariga 
ultrabinafsha  nur  berish,  hiqildoq,  traxeya  sohasiga  UVCH 
toklari  berish,  parafin  bilan  ozokeritdan 
«etikchalar»  qilish 
o‘rinlidir. 
 
5.  Bolaning  umumiy  ahvoli  og‘irlashadigan  bo‘lsa,  narkoz 
ostida  bevosita  laringotraxeoskopiya,  uzaytirilgan  nazotraxeal 
intubatsiya,  o‘ta  og‘ir  hollarda,  traxeya  punksiyasi,  traxeo-
stomiya qilinadi.