M. F. Ziyayeva, O. Z. Rizayeva

 
4.2. Chaqaloqlardagi asfiksiya, tug‘ruq jarohatlari va 
chaqaloqlarning gemolitik kasalliklari
 
 
Chaqaloqlik davri kasalliklari pediatriyaning muhim muam-
molaridan  biri  hisoblanadi.  Chunki  yangi  tug‘ilgan  chaqaloq 
anatomo-fiziologik  xususiyatlarining  o‘ziga  xosligi  jihatidan 
boshqa  yoshdagi  bolalardan  tubdan  farq  qiladi.  Chunonchi, 
chaqaloq  tashqi  dunyoga  endi  qadam  qo‘yar  ekan,  tashqi 

---

 
82 
muhitning  turli  ta’sirlariga  o‘ta  chidamsizligi  bilan  ajralib 
turadi.  Har  qanday  noqulay  omillar,  parvarishdagi  nuqsonlar 
chaqaloqning  turli  kasalliklarga  chalinishiga  sabab  bo‘lishi 
mumkin.
 
Bolalik  davrlarining  ichidagi  bolalar  o‘limining  eng  ko‘p 
miqdori  bola  hayotining  dastlabki  yiliga,  birinchi  yilning 
birinchi  oyiga,  birinchi  oyning  birinchi  haftasiga,  birinchi 
haftaning  birinchi  kunlariga,  birinchi  kunning  esa  dastlabki 
soatlariga  to‘g‘ri  keladi.  Demak,  bola  qanchalik  yosh  bo‘lsa 
kasallikka  qarshilik  qobiliyati  shuncha  past  va  o‘z  navbatida 
o‘lim  hollari  shuncha  ko‘p  bo‘lishini  nazarda  tutish  lozim. 
Shularni  hisobga  olgan  holda,  quyida  chaqaloqlarda  uchray-
digan  asosiy  kasalliklar,  ularning  sabablari,  klinik  belgilari, 
davosi va profilaktikasi haqida batafsil ma’lumotlar keltiriladi.