E stro g en p r e p a r a tla r n in g aktivligi shartli b irlikla rda (Т В )
ifo d a la n a d i (1
m g e s tro n
10 ООО Т В tashkil qiladi).
K o ‘ r s a t m a l a r . B irla m c h i va ik k ila m c h i a m e n o r e y a ,
in fa n tiliz m , b e p u s h tlik , k lim a k te rik va p o stk a stra tsio n s in d -
r o m la r d a , b a c h a d o n d a n d isfu n k sio n al q o n k e tg a n d a qoMla
niladi.
M o n e l i k . J in s iy a ’z o l a r va sut b e z in in g o ‘s m a sid a .
B irin c h id a n , sust ishlay o tg an e n d o k r in b e z la rn in g y e tis h m a -
y o tg a n g o r m o n l a r i n i toMdirish, ik k in c h id a n , b ir o n o ‘zgarish
yoki kasallik o q i b a t i d a n o r m a d a n o r tiq r o q ishlay o tg an e n d o k
rin b e z la r n in g s e k r e tin i n e y tra lla s h m a q s a d i d a o r g a n iz m g a
g o r m o n a l p r e p a r a tl a r v a sin te tik g o r m o n l a r yub o rilad i. E n
d o k r in b e z la r
o r t i q c h a ishlab, g o r m o n l a r k o ‘p c h i q q a n d a b o s h
q a b e z la rn in g b irgala shib ish lash i buziladi.
T u x u m d o n funksiyasi b u z ilg a n d a t u x u m d o n g o r m o n i ning
p re p a ra tla ri g in e k o lo g iy a d a ken g qoMlaniladi.
T u x u m d o n n i n g e k stra ktla ri
ovarinlar
d e b ataladi. T u x u m
d o n t o ‘q im a s id a g o r m o n l a r k a m r o q boMadi, follikula yorilishi
paytiga kelib follikular s u y u q lik d a ovarial g o r m o n k o ‘payadi.
F o llik u la r a p p a r a t d a n ish lan ib c h iq a d ig a n bu g o r m o n
estrogen
gormon
d e b ataladi.
T u x u m d o n g o r m o n l a r i
b e v o sita q o n g a oMib, siydik bilan
c h iq q a n i u c h u n tabiiy e s tro g e n m o d d a l a r n in g p re p a ra tla ri folli
k u lar g o r m o n l a r h o m i la d o r a y o lla r yoki ot siydigidan olinadi.
T u x u m d o n g o r m o n l a r i n i n g p re p ara tlari ta b le tk a , t o m c h i
d o ri va a m p u l a l a r d a (teri o stig a y u b o r is h u c h u n ) ish lab
chiqariladi.
T u x u m d o n g o r m o n l a r i d a n quyidagi h o lla rd a qoMlaniladi:
— in fa n tiliz m ;
— b a lo g ‘atga yetish d a v r id a q o n y aratish
fu n k siy asin in g
b u z ilishi;
— k lim a k te riy dav rid a ;
— o v q a tla n is h n in g buzilishi (y o g ‘ bosishi);
— h a y z k o ‘rish fu n k siy a sin in g buzilishi;
— t u g ‘m a s lik (yalligManish j a r a y o n l a r i n i n g o q ib a tla r ig a
bogMiq boM m agan t u g l maslik);
— ichki sekretsiya b c z la rin in g kasalliklari;
— b a ’zi nerv kasalliklari (epilepsiya) va psixozlar. Tegishli
k o ‘rs a tm a la r boM ganda sintetik g o r m o n l a r ( j u m l a d a n , s i n e
strol) d a n fo y d a la n g a n m a ’qul.
218
Jin siy a ’z o la r n in g
c h a la ta ra q q iy etish i, t u x u m d o n l a r g ip o -
funksiyasi va sh u tufayli g ip o o l ig o m e n o r e y a yoki ikkila m c h i
a m e n o r e y a b e lg ila rin in g kelib c h iq is h i, g e m o r r a g i k m e t r o -
p atiy ag a estro g e n p re p a r a tla r b ilan d a v o qilinadi.
S ut b cz la rin in g rakida va t u x u m d o n n i n g xavfli o ‘s m a la rid a
h a m este ro g e n p re p a ra tla ri ken g qoM lanilm oqda. O d a td a ,
u lar
k e k s a y o s h d a g i
v a k e c h k i
m e n o p a u z a d a g i
b e m o r l a r g a
b u y u rila d i.
M e n o p a u z a d a b o 'l g a n yoki m e n o p a u z a d a n keyingi birin ch i
yillarda (5 y ilgacha) a n d r o g e n la r n i q o l l a s h m a q s a d g a m uvofiq.
S in te tik e ste r o g e n p r e p a ra tla r n i teri ostiga yub o rish u c h u n
a m p u l a l a r d a v a ic h is h u c h u n t a b l e t k a l a r s h a k l i d a ish lab
chiqariladi.
S ariq t a n a h a m ichki sekretsiya
bezi h is o b la n a d i, t u x u m
d o n n i n g sh u ta n a d a n ish lan ib
c h iq a d ig a n ik k in ch i g o r m o n i
sariq t a n a g o r m o n i
progesteron
d e b ataladi.
S ariq t a n a n in g sintetik g o r m o n la r i
progesteron
va
pregnin
n o m i bilan ishlab chiq arila d i.
Do'stlaringiz bilan baham: