M. DÁWletov, A. DÁWletov, Z. IsMAylova, A. DÁWletova

 
TAńLAQ
§ 27. Tańlaq haqqında túsinik
113-shınıǵıw.
 
Oqıń. Qara hárip penen jazılǵan sózlerge dıqqat 
etip, ma’nilerin anıqlań.
1. Aǵa, Maqset kiyatır. —Óy degen kim?—degen Qaypan 
aǵanıń dawısı shıqtı. —
haw
, Aytmurat aǵanıń Maqseti me? 
Yapırmay,
bala, dım jaqsı bala-aw,— dep traktorǵa qaray júrdi.
—
Way, bárekella
, aman-esen elge quwıstıń ba, qosshım?—
dep arqamnan qaqtı. — 
Pay
, kelgeniń jaqsı boldı-aw. 
(Sh. S.)
2. 
Oho
, sen ele úp-úlken jigit bolıp qalıpsań ǵoy. 
haw
, 
sen balamısań, min degen soń, mine ber,— dedi Kárim.
3. 
yashaqay
, Sara apam kiyatır. 
(A. B.)
4. Írastan da, 
pah-pah
, 
áne nátiyjeli is. 
Tańlanıw, ókiniw, quwanıw, buyırıw, aydaw-shaqırıw 
hám t.b. sıyaqlı tuyǵı-sezimlerdi bildiretuǵın sóz shaqa-
bına tańlaq dep ataladı.
Tańlaqlar jazıwda, kóbinese útir arqalı bólinip jazıladı.
114-shınıǵw.
 
Gáplerdi kóshirip jazıń. Tańlaq sózlerdi tawıp astın 
sızıń, mánilerine ajıratıp aytıń.
1. Pay-pay, jalǵız oǵıń jaqsı boldı-aw, mınaw qawın pá-
leklerdi tumsıǵına qıstırıp oynap, dońız búldirip turıp edi. 
2. Yapırmay, kelinniń jaǵdayı qalay eken, Allayarı túspegir, 
hal ústindegi anasın adamsız qaldırıp, aw-pawǵa alaǵada bolıp 
ketpedi me eken... 3. Wa naysap,—dedi birden jumbaqtıń 
juwabın tapqanına ishinen quwanıp. 
(Sh. S.)
4. Shúw jánıwar, 

---

63
qara jorǵa, ónerińdi kórset, qáne. Ushqan quslar ilese al-
mas sázendeniń dúldúline. 
(I. Y.)
5. Way-way, ákem bolǵanda 
usınday bolıp júrermedim. 6. Bay-bay, qurıp qaldıq, aǵası, 
xalayıqlar, mında kelińler. 7 Haw, bul ne turıs? Óy, jiyen 
bala, sen ne qılıp tursań? 
(Sh. S.)
115-shınıǵıw
. 
Oqıń. Tańlaq sózlerdi tawıp, mánilerin túsindiriń.
1. Yapırmay-á! Qorqınıshlı emes pe? 2. Shúw-shúw, sarı 
ayǵır, — dep atır ol. 3. Wah, sen-áy! — dedi Ájimurat sońınan. 
4. — Yashasın! —dep dawıslap, baqırıp jiberdi. 5. Yapırmay, 
adam degen de bunshelli biyqásiyet boladı eken-aw! 6. Kew-
lin tolqınlatıp júrgen barlıq oyların aytqısı keledi, átteń, 
endi qaǵazǵa jazayın dep atırǵanda, reti kelip, juplasıp kete 
bermeydi-dá. 
(Sh. A.)
7. Óybey sorıma, biziń at ta kórinbeydi 
ǵoy — dedi ol. 
(T. Q.)
8 Pah, jer bolǵanıńa! 9. Toba-áy! — dedi 
belin uwqalap turıp. 
(I. Q.)
10. Haw, men jalǵız ózim kete 
almayman ǵoy. 
(Z. V.)
116-shınıǵıw
.
Kóp noqat ornına tómendegi tańlaq sózlerdiń ti-
yislisin qoyıp, kóshirip jazıń. Olardıń mánilik túrlerine dıqqat etiń.