M. A. Yusupova San’atshunoslik iti direktori, Arxitektura doktori

ANTIK M E ’M O RC H ILIG I
Qadimgi Yunon. 
Qadim gi m adaniy taraqqiyot m erosim izda 0 ‘rta yer 
dengiz havzasi, Q ora dengiz b o ‘yi va q o ‘shni davlatlarda Y un on -R im mada- 
niyati (m .a w . 
I ll 
— e .V asr o ‘r.) asosiy o ‘rinni egallaydi, 
antik 
(lotincha 
antiquus — qadimgi, ko‘hna) 
deb ataladi.
«Antik» 
atam asini U yg‘onish davrining italiyalik gum anistlari, o ‘sha 
paytda eng qadim gi Y u n o n -R im m adaniyatini belgilash u ch u n kiritgan 
edilar. U larn i inson shaxsining go'zalligi va qiym atini baholash, insonning 
beqiyos ijodiy qobiliyatiga ruhlantirad igan kuchga ishonch hissi ro m
qildi
A ntik olam i tarixini bir necha davrga b o iis h m um kin. 
Qadimgi davr -
Egey madaniyati 
(m .a w . 3—2 m ing yil) deb nom lanishid an m aqsad, u 
Egey dengizi sohillari va Krit orollarida, Troya, G retsiya q it’asida 
istiqomat
qilgan qabilalar to m o n id a n yaratilgan.
H am m ad an ilgari Egey dengizi viloyatlaridan K rit orolining markazi 
Kneoss 2-m ingyillikning o'rtasiga kelib — M iqen va T irin f 
m a d a n iy a ti 
rivoji y o ‘liga q o ‘yilgan. U yerda bir guruh m e’m oriy yodgorliklar topilgan,
18

---

habli bu 
davrni 
krito-miqen 
deb ham ataladi. Keyingi paytda Egey 
s h u ;a 
ti ]yieios, S atorin, K ipr orollariga ham tarqalgan deb topilgan. 
m p ev m adaniyati tarixi arxeologik tadqiqotlariga tayangan. Egey m ad a- 
m arkazlari — troyalik (Troya), elladalik (P eloponnes — M iqena, 
niyaUf) kikladalik (K iklada oroli) — X IX asrning 7 0 -9 0 - y illa r i olm o n 
ologi G .S h lim a n , 
m inoylik m adaniyati (K rit oroli) — XX asr boshida 
arXy°
arXe o lo g i 
A. Evans to m o n id a n ochilgan.
1 
0
‘rtam inoy davrida K rit m e ’m orchiligida ulkan saroy m ajm ualari us-