M. A. Xujamberdiyev

 
SISTEMALI VASKULITNI DIFFERENSIATSIYA QILISH
100-masalaga javob. 
1.
 
Isitma ko‘tarilishi, bo‘g‘imlarning og‘rishi, terining shishishi, 
disfagiya sistemami sklerodermiya borligini ko‘rsatadi. Reyno sindromining bo‘lishi bu kasallik 
uchun xos bo‘lgan belgilardan biridir. Sklerodermiyada shillik osti qavatining sklerozga uchrashi 
natijasida qizilo‘ngach uzina elastiklik qobiliyatini yo‘qotib, disfagiya bo‘ladi. Yana bunday 
belgilar qizilungach rakida, temir yetishmasligidan kelib chiqqan kamqonlikda, dermatomiozitda 
uchrab, ularda normoxrom kamqonlik bo‘ladi. Dermatomiozitda mushaklar, shu jumladan tomoq 
muskullari ham zararlanadi. 
2. Tashhisni to‘g‘riligini tekshirish uchun kizilo‘ngachni rentgen qilish kerak, bunda rak 
kasalligi va qizilo‘ngach sklerodermiyasi yo‘qligi differensiatsiya kilinadi. Sistemali 
sklerodermiyani tasdiklash uchun terini biopsiya qilib morfologik yo‘l bilan tekshirish kerak. 
101-masalaga javob 
1. Sistemali qizil volchankaning qaytalanishiga xomilani oldirish 
sabab bo‘lgan, katijada bemorning ahvoli yomonlashgan, infiltrasiya bo‘lib o‘pka tuqimasi 

---

yemirilgan, terida o‘zgarishlar bulgan va volchankali nefrit kuchaygan (shish paydo bo‘lishi, AG 
bulishi, qonda kreatinin miqdorining ortishi). Undan tashqari, qonda volchanka xujayralark 
ko‘payishi bilan birga volchankali o‘pka yallig‘lanishi bo‘lgan. 
2. Faol jarayonni to‘xtatish uchun glyukokortikoidlar dozasini kupaytirib (kuniga 60 mg 
dan predvizolon berish kerak), keng ta’sir qiluvchi antibiotiklar va qon aylanishini yaxshilovchi 
(geparin, trental, reopoliglyukin) dorilar berilsa, o‘pkadagi disseminatsiyalashgan kon 
buzilishining oldi olingan buladi. 
102-masalaga javob.
1. Vegner granulematozi kasalligi sistemali vaskulitlar guruxiga 
kirib, uning uchta alomati bo‘ladi; yuqori nafas yullari yallig‘lanadi (burun, tomoq), o‘pka 
yallig‘lanadi va buyrakda nefrit kuzatiladi. Ko‘pincha kasallik yuqori nafas yo‘llaridan 
boshlanganligi sababli bemor kuloq-tomoq-burun kasalliklari vrachiga boradi. Kupincha o‘pkada 
o‘zgarish bo‘lib, siydik sindrom kuchayadi. Kasallik ko‘pincha antibiotiklar, sulfanilamid 
preparatlari berilgandan keyin kaytalanadi. Buyrakda surunkali yetishmovchilikning paydo 
bo‘lishi yomon oqibatlarga olib keladi. 
2. Bu kasallikni davolash uchun glyukokortikoidlar, immunodepressantlar (kupincha 
siklofosfamid) beriladi. Agarda bu davo choralari yordam bermasa, plazmoforez va 
gemabsorbsiya qilish kerak. Kompleks davolash bilan birgalikda mikrotsirkulatsiyani 
yaxshilovchv dorilar (geparin, trental) berish kerak.