M. A. Xujamberdiyev

3-masalaga javob. 
1. Kupchilik xollarda pnevmokokklar zotiljamning asosiy etiologik 
omili bo‘lib hisoblanadi. Shu boisdan penitsillin doimo emperik ta’sir etuvchi antibiotiklar bilan 
birgalikda ish-latiladi. Penitsillin zaharlanish belgilarini kamaytiradi va tana haroratini me’yoriga 

---

keltiradi. 
O‘tkir pnevmoniyalarda antibiotiklar 7—10 kun davomida qo‘llaniladi va so‘ngra ularni 
berish to‘xtatiladi. Agar uzok, muddatga asossiz ravishda bu guruhdagi dorilar buyurish davom 
ettirilsa, boshqa guruhdagi yuqumli kasallik kelib chiqish xavfi tug‘ilishi mumkin. Shuni alohida 
qayd qilish kerakki, o‘pkadagi saqlanib kolayotgan rentgenologii alomatlar hamda 
pnevmoniyalarga xos bo‘lgan auskultativ belgilar (xo‘l xirillashlar) penitsillin bilan davolashni 
davom ettirishga yoki uni qaytadan buyurishga asos bo‘lolmaydi, chunki u faqat bakteriotsit 
(yoki bakteriostatik) ta’sir ko‘rsatib, o‘pka to‘qimasidagi yallig‘lanish jarayoniga ta’sir etmaydi. 
Bu maqsadda boshqa guruhdagi dori-darmonlarni (indometatsin, voltaren, fizioterapevtik 
tadbirlar, isitmani tushiruvchi dorilar) qo‘llash bilan davolash ishlarini davom ettirish to‘g‘ri 
bo‘ladi, chunki faqat ana shu guruhdagi dorilargina o‘pka to‘qimasida kechayotgan 
yallig‘lanishga ta’sir etadi va so‘rilish hamda tiklanish jarayonlarini tezlashtiradi. 
2. Isitma pasaygandan keyin bemorning avvalgi holatini tiklash uchun nafas 
gimnastikasi, turli uqalashlardan foydalanish (ko‘krak qafasini, butun tanani) hamda 
fizioterapiya muolajalarini joriy qilish tavsiya qilinadi. 
4-masalaga javob. 
1. Qandli diabet kasalligi bor bemorda pnevmokokk keltirib 
chiqarmagan (pensillin foyda bermaydi) pnevmoniya birdaniga boshlanib, o‘tkir o‘pka abssessi 
bilan asorat bergan (ko‘lansa hidli yiringli balg‘am ajratish, qondagi o‘zgarishlar) va u plevra 
bo‘shlig‘iga yorilib, yiringli pnevmotoraksni hosil qilgan. Perkussiyada zararlangan soha ustida 
timpanik tovush eshitilgan. Nafas olish susaygan, rentgenda tekshirilganda plevra bo‘shlig‘ida 
havo borligi aniqlangan. Plevra bo‘shlig‘iga tashqaridan punksiya qilinib xavo tushirilmagan. 
Havo plevra bo‘shlig‘iga teshilgan abssess yo‘li orqali tushishi mumkin. Yiringli plevra 
bo‘shlig‘iga teshib kiradigan plevra empiyemasi hosil bo‘lgan. 
2. Plevra bo‘shlig‘ida yiring — havo bo‘lganda uni punksiya qilish yo‘li bilan chiqarib 
tashlanadi. Mikroblarning antibiotiklarga sezuvchanligini aniqlab, plevra bo‘shlig‘iga 
antibiotiklar bilan birga aseptik suyuqyik (furagin) va proteolitik ferment yuborilib yuviladi. 
Agar yiring o‘pka to‘qimasiga yoyilib avvalgi holatiga qaytmasa, jarrohlik yo‘li bilan (dekor-
tikatsiya, torakoplastika) davolanadi.