Luqmonova hakimaning,,chuvash tili xususiyatlari

Qadimgi bulg'orchani ikkiga

1.Dastlabki qadimiy Bulg'orcha - milodiy 4 asrdan 670- yillargacha

2. Keyingi qadimiy Bulg'orcha-

a) 9 asrgacha

b) 9 asrdan mog'ullar istilosiga qadar

O'rta bolgarcha: Bu davr Volga Bolgar imperiyasining qulashi bilan boshlanadi. Ilk O'rta Bolgariya davri 1430 yilgacha , kech O'rta Bolgariya davri Qozon bosib olingangacha (1552) davom etdi.

Yangi bolgarcha: Erta neo-bolgar yoki dastlabki chuvash davri Qozon qulaganidan boshlab 1723 yilda chuvashlarning dastlabki yozma manbalari paydo bo'lguncha davom etdi. Ikkinchi kichik guruh chuvash adabiy tilining shakllanishidan XIX asr oxirigacha davom etdi. Oktyabr inqilobidan keyin zamonaviy chuvash tillari rivojlandi (Róna-Tas 1986: 172, 173)

Zamonaviy chuvash tillari Quyi va Yuqori ikki asosiy dialektga bo'lingan. Chuvash adabiy tili Quyi lahjasiga asoslangan. Chuvash tili bilan boshqa turk lahjalari va qadimgi turk tili o'rtasida juda katta farq yo'q, faqat ba'zi tovush o'zgarishlari bundan mustasno, ayniqsa asosiy fe'llar, shaxs olmoshlari, sonlar va organ nomlari hisobga olinsa.

Bugungi chuvash tilida to'qqizta unli (a, ì, e, î, ı, i, o, u, ü ) mavjud. Ushbu unlilarning beshtasi qalin, to'rttasi ingichka unlilar.