Луғат. Тузувчилар: Абулқосимов Ҳ. П., Абулқосимов М.Ҳ

Глобал стратегия 
- ҳамма давлатлар учун умумий бўлган 
стратегия, лекин айрим шароитларнинг эҳтиёжи натижасида 
ҳар бир бозор учун унчалик катта бўлмаган стратегик 
ўзгаришлар рўй бериши мумкин.
Глобал тармоқ
- бу шундай тармоқки, ундаги рақобатчи 
корхоналарнинг 
стратегик 
холатларига 
маълум 
бир 
минтақавий (жўғрофик) ва миллий бозорларда кучли таъсир 
кўрсатувчи умумий холати. 
Горизонтал интеграция
– бу бир иш фаолияти 
майдонида рақобатлашувчи ва ишловчи корхоналарнинг ўзаро 
бирикмасидир.
 
Д 

---

- 84 - 
Давлат - 
иқтисодиётни тартибга солиш мақсадида 
фаолият қилувчи институт (муассаса).
 
Давлат
 
– бу чегаралари 
унинг фуқароларга солиқ солиш қобилияти билан белгиланган 
жуғрофий ҳудудга жойлашган, ҳукмини амалга оширишда 
қиёсий устунликка эга бўлган ташкилот. 
Давлат божи – 
давлатнинг махсус ваколатли идоралари 
(суд, милиция, фуқаролик ҳолатини қайд этиш бюроси, 
хўжалик судлари, нотариал идоралар, суғурта агентликлари ва 
бошқалар) томонидан фуқаролар, корхоналар, ташкилотлар ва 
муассасалар манфаатлари йўлида хизмат кўрсатганлик ҳамда 
юридик аҳамиятга молик ҳужжатлар (паспорт, турли 
гувоҳномалар, сертификатлар, лицензия, ва бошқалар) 
берганлик учун ундирадиган пул йиғимлари. Давлат божи 
ставкалари ЎзР Вазирлар Маҳкамаси томонидан белгиланади. 
Республикада давлат божини тўлаш, ундириш ва назорат 
қилиш ва бошқалар ЎзРнинг “Давлат божи тўғрисида”ги 
қонунига мувофиқ амалга оширилади. 
Давлат буюртмаси
– давлат эҳтиёжини қондириш 
имкониятига эга бўлган маҳсулот миқдори; давлат талаби 
билан (шартнома ёки келишув асосида) корхона, ташкилот, 
хўжаликларга 
муайян 
маҳсулот 
турини 
белгиланган 
муддатларда ишлаб чиқариш ва етказиб бериш, давлат 
эҳтиёжлариучун тегишли хизматлар кўрсатиш, шунингдек, 
ишлаб чиқариш, ноишлаб чиқариш ва илмий – техникавий 
ишларини бажариш ва бошқалар; иқтисодиётни давлат 
томонидан бошқариш (тартибга солиш) воситаларидан бири. 
Давлат буюртмаси баъзи маҳсулот турларига, илмий - техник 
дастурларни бажариш, илмий тадқиқотларни олиб бориш, 
қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини етказиб бериш, давлатнинг 
марказлашган маблағлари ҳисобидан ишлаб чиқариш ва 
ижтимоий соҳалар учун янги қувватлар, объектлар яратиш, 
аҳолини энг зарур маҳсулотлар билан барқарор таъминлаш, 
ижтимоий эҳтиёжларни қондириш ва бошқа мақсадларда 
берилади. 
Давлат 
буюртмалари 
давлат 
органлари 
(ташкилотлари) 
томонидан 
танлов 
(тендер) 
асосида 

---

- 85 - 
жойлаштирилади. Уни бажариш корхоналарга муайян 
имтиёзлар яратади, давлат хом ашё таъминоти, иш ўринлари 
ва маҳсулот сотилишини кафолатлайди. Давлат буюртмани 
бажарувчи корхонага зарур моддий ресурсларни етказиб 
беради ва корхонадан маҳсулотни келишилган нархларда 
харид қилади. Ўзбекистонда қишлоқ хўжалиги экинларидан 
фақат пахта ва дон учун давлат буюртмалари сақланиб қолган.