Луғат. Тузувчилар: Абулқосимов Ҳ. П., Абулқосимов М.Ҳ

БМТнинг 
ўқув 
ва 
илмий-тадқиқот 
институти 
(ЮНИТАР) –
БМТ доирасида мухтор муассаса сифатида 1965 
йилда ташкил этилган. У ўқув ва илмий тадқиқот ишларини 
амалга ошириб, БМТ фаолияти самарадорлигини ошириш 
мақсадида ташкил этилган. ЮНИТАР ҳар йили тахминан 3000 
иштирокчи жалб қилинган 70га яқин ўқув дастури ишлаб 
чиқади ва у бутун дунёга тарқатади. Мазкур институтда БМТ 
ёки унинг ихтисослашган муассасалари лавозимларига ёки 
БМТ тизими ва муассасалари фаолияти билан боғлиқ миллий 
давлатлар хизматларига тайинланиши мумкин бўлган 
номзодлар 
турли 
даражада 
тайёргарликдан 
ўтаётир. 
ЮНИТАРни бошқариш нозирлар кенгаши ва ижрочи 
дуректор 
зиммасига 
юклатилган. 
Институт 
ҳукумат, 
ҳукуматлараро ташкилотлар, жамғарма ва бошқа ноҳукумат 
манбаларнинг 
иҳтиёрий 
бадаллари 
ҳисобига 

---

- 49 - 
молиялаштирилади. Институт фаолияти Женевада жойлашган 
бош қароргоҳ ҳамда Нъю-Йоркдаги маъмурияти томонидан 
бошқарилади. 
БМТнинг университети –
тадқиқот ишларини олиб 
бориш, аспирантлар тайёрлаш ҳамда БМТ ва унинг 
муассасалари доирасида инсониятнинг истиқболи, глобал 
муоммоларга оид билимларни тарқатиш билан шуғулланади. 
Университет низоми 1973 йилда қабул қилинган бўлиб, 1975 
йилдан кучга кирган. Унинг таркибида қуйидаги бешта 
тадқиқот ва ўқув маркази мавжуд: 1. Иқтисодий тараққиёт 
тадқиқотлари бўйича ҳалқаро институти (Хелсинъки, 
Финладия); 2. Янги технологиялари институти (Мастрих, 
Нидерландия); 3. Дастурлаш технологиялари бўйича ҳалқаро 
институт (Макао); 4. Истиқболли тадқиқотлар институти 
(Япония). Бундан ташқари, университет учта ихтисослашган 
дастур бўйича тадқиқот олиб боради: Лотин Америкаси ва 
Кариб ҳавзаси учун биотехнологиялар дастури (Каракас, 
Венесуэла); сув ресурслари, атроф-мухит мухофазаси ва 
соғликни сақлаш халқаро тармоғи (Гамильтон, Онтарио, 
Канада); халқаро бошқарув академияси (Уммон, Иордания). 
БМТ университети ҳукуматлар, муассасалар, жамғарма ва 
ҳусусий донорларнинг ихтиёрий бадаллари ҳисобига 
молиялаштирилади. Жорий сарф-харажатлар учун маблағ 
таъсис жамғармасидан ажратилади. БМТ университети 26 
аъзодан 
иборат 
университет 
кенгаши 
томонидан 
бошқарилади.